Актыўнае даўгалецце. Не «дажываць», а жыць якасна!

Падкінуць гіру, з лёгкасцю выбрацца з задымленага пакоя і праспяваць частушкі ў кепцы ўнука — усё гэта могуць пенсіянеры Лідскага раёна. У гэтым пераканаліся журналісты і намеснік міністра працы і сацыяльнай абароны Іван Лаўрыновіч падчас прэс-тура, прымеркаванага да Дня пажылых людзей.

Сёння сталыя людзі не адчуваюць сябе пакінутымі — увесь час удасканальваюцца ўмовы для сацыяльнай уключанасці іх ва ўсіх сферах жыццядзейнасці.

Так, напрыклад, 76-гадовы Валерый Сліўкін стаў таленавітым экскурсаводам у Лідскім гісторыка-мастацкім музеі. Ён, старшы навуковы супрацоўнік музея, з лёгкасцю завалодае ўвагай людзей усіх узростаў.

— Я заўсёды быў вельмі актыўным, — прызнаецца Валерый Сліўкін. — Ужо ў 26 гадоў стаў кандыдатам навук. — Потым шмат працаваў на Калыме і Далёкім Усходзе, адкрыў тры радовішчы золата... А потым здаў: сэрца прыхапіла, вярнуўся на Радзіму да сваіх пажылых бацькоў. Думаў, ужо ўсё — дажываць прыехаў, але родная зямелька вылечыла: малачко казінае, гародніна са свайго агарода — так патроху аднавіўся і зноў развіў бурную дзейнасць (смяецца). Ліда — мой горад, тут мае настаўнікі, сябры. Тут я адчуваю сябе шчаслівым і патрэбным. На экскурсіі прыходзяць і школьнікі, і пенсіянеры, і будаўнікі, і айцішнікі, і рабочыя з завода, і да кожнага трэба знайсці падыход, гаварыць на іх мове. Гэта вельмі цікава — і мне гэта ўдаецца дзякуючы вялікаму жыццёваму вопыту.

Алег Леўшуноў, вучань мясцовага ліцэя, з захапленнем пацвердзіў словы Валерыя:

— Экскурсавод найцудоўнейшы — гаворыць не манатонна, а з незвычайнай інтанацыяй, і распавядае вельмі цікава...

Дырэктар музея Вольга Піліпчук дадае, што ў музеі працуе не толькі Валерый Сліўкін. Пажылыя гараджане задзейнічаныя ў пастаноўках для гасцей, працуюць у залах. А яшчэ для іх праводзяцца вечарыны з настольнымі гульнямі, музыкай і танцамі.

А вось у Лідскім адукацыйным цэнтры бяспекі жыццядзейнасці МНС людзі сярэбранага ўзросту вучацца правілам пажарнай бяспекі, аказанню медыцынскай дапамогі, паводзінам у ліфце, лесе, на вадзе і іншых месцах. Так, напрыклад, падчас наведвання журналістамі цэнтра інспектар сектара прапаганды Лідскага РАНС Вадзім Бартэль дапамагаў пенсіянерам са Шчучынскага раёна акунуцца ў атмасферу надзвычайнай сітуацыі на інтэрактыўных пляцоўках. Ён нагадаў, што горад — месца павышанай небяспекі, і не варта адцягваць сваю ўвагу на мабільны тэлефон на праезнай частцы. У інтэрактыўным пакоі «Лес» пажылыя людзі маглі пасядзець на пяньках і ўспомніць, як трэба апранацца, адпраўляючыся ў грыбы, як сябе паводзіць падчас навальніцы. Калі ж прыйшоў час успомніць пра пажарную бяспеку, госці паказыталі сабе нервы, выбіраючыся з задымленага пакоя пад «воклічы людзей», якія выдавала калонка ў памяшканні.

А вось пажылыя валанцёры з Воранава ездзяць па школах, сельскіх клубах і тэрытарыяльных цэнтрах сацыяльнай абароны, нагадваючы аб правілах бяспечных паводзін з агнём.

— У нас агульная мова і з малымі, і са старымі, — сказала 78-гадовая Антаніна Мялько. — Мы — яркія і вясёлыя. Але, самае галоўнае, мы не толькі выступаем, а і ў штодзённым жыцці кажам пра гэта сябрам, знаёмым, суседзям, вучым бяспецы ўнукаў.

У Лідскім раённым тэрытарыяльным цэнтры сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва наведвальнікі аддзялення дзённага знаходжання для грамадзян пажылога ўзросту пагаварылі з журналістамі. Так, пенсіянерка Людміла Сямёнава расказала, што ёй сумаваць няма калі, бо ў панядзелак яна на гімнастыцы, у аўторак — на скандынаўскай хадзьбе, у сераду яе чакае фітбол, у чацвер — камп'ютарная адукаванасць, а ў пятніцу — зноў гімнастыка.

— Ну вось калі мне паміраць? Няма калі! Яшчэ столькі паспець трэба, — смяецца Людміла Міхайлаўна. — Мне 84 гады і я ўжо не толькі бабуля, але і восем гадоў у статусе прабабулі. Не адчуваю свае гады. Вось сёння ў нас конкурс прыгажосці сярод дам элегантнага ўзросту. У нас яшчэ ўсё наперадзе, тым больш мы пераехалі ў новы будынак, трэба асвойвацца.

І, сапраўды, гэта не адзіны будынак тэрытарыяльнага цэнтра, усяго ў комплексе ТЦСАН Лідскага раёна іх шэсць.

— Наш пераезд у новы будынак дазволіў палепшыць работу з пажылымі людзьмі, — сказала дырэктар Лідскага раённага тэрытарыяльнага цэнтра сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва Таццяна Петух. — Мы нашым пенсіянерам аказваем шырокі спектр паслуг. Тут працуе 14 розных аматарскіх аб'яднанняў. Некаторыя наведваюць ажно па некалькі гурткоў. Узрост не замінае пажылым людзям браць удзел у канцэртах, экскурсіях, займацца фізкультурай і танцамі. Робім усё, каб людзям сталага ўзросту было ў нас цікава і ўтульна. Працуем у цесным узаемадзеянні з установамі аховы здароўя, адукацыі, грамадскімі аб'яднаннямі і арганізацыямі.

Дырэктар ТЦСАН таксама адзначыла, што сярод пажылых людзей нямала валанцёраў, якія самі валодаюць рознымі відамі творчасці, рамёстваў і навучаюць майстэрству іншых. У цэнтры сацабслугоўвання пажылыя маюць магчымасць навучацца камп'ютарнай адукаванасці, вывучаць замежныя мовы, займацца на трэнажорах, атрымліваць кваліфікаваную дапамогу псіхолага і іншае. У асобным памяшканні нядаўна з'явілася сучаснае швейнае абсталяванне, у тым ліку вялікі раскройны стол, вязальныя і вышывальная машыны.

У Лідскай раённай бальніцы мы не затрымліваліся ў сувязі з няпростай эпідэмічнай сітуацыяй, затое даведаліся, як наладжана работа эндакрыналагічнай службы паліклінікі ў рамках праекта «Школа цукровага дыябету» для пажылых людзей. Наведвальнікі гэтай школы вучацца правільна харчавацца, даведваюцца пра сакрэты пахудзення і робяць сабе ін'екцыі інсуліну.

У спартыўна-аздараўленчым комплексе «Алімпія» пазнаёміліся з пажылымі людзьмі, якіх прывозяць з розных раённых ТЦСАНаў паплаваць у басейне. Дарэчы, для такіх наведвальнікаў дзейнічае 50-працэнтная зніжка на абанемент, і восем заняткаў на месяц каштуюць для іх усяго дваццаць рублёў.

— Бываю тут два разы на тыдзень. Раней спортам не займалася, працавала эканамістам. Прыходжу сюды з задавальненнем — і не толькі дзеля здароўя, але і па зносіны, — гаворыць 76-гадовая Сафія Курыловіч. — Пасля заняткаў фізкультурай, наведвання басейна адчуваю сябе маладзейшай і больш бадзёрай. Тут у мяне з'явілася шмат сяброў-аднадумцаў.

Намеснік міністра і сам пераканаўся ў тым, што спартыўныя мерапрыемствы збліжаюць людзей любых узростаў. Іван Лаўрыновіч паўдзельнічаў у флэшмобе «Спорт для ўсіх!» разам з жыхарамі Ліды.

У рамках прэс-тура ў Доме культуры Ліды адбылася дыялогавая пляцоўка «Актыўнае даўгалецце як каштоўнасць грамадства». Бакі абмеркавалі пытанні ўдасканалення дзяржаўнай палітыкі ў галіне абароны інтарэсаў пажылых людзей, практыкі стварэння даступнага асяроддзя жыццядзейнасці.

— Мы сабраліся ў Лідскім рэгіёне невыпадкова, ён вялікі (у ім пражывае 135 тысяч жыхароў) і тут мы маем магчымасць назіраць паскоранае сацыяльна-эканамічнае развіццё, — сказаў Іван Лаўрыновіч. — Мы на свае вочы пераканаліся, як адказна ставяцца ў раёне да рэалізацыі задач нацыянальнай стратэгіі «Актыўнае даўгалецце — 2030». Многае, што мы ўбачылі, можна распаўсюдзіць і на ўсю краіну. Дарэчы, налета ў нас запланавана вялікая работа ва ўрадзе па мадэрнізацыі заканадаўства ў сацыяльнай сферы. Будзем арыентавацца на больш індывідуальныя метады і формы работы з пажылымі грамадзянамі, каб ніхто не застаўся ўбаку. Мэта застаецца ранейшай — стварэнне ўмоў для найбольш поўнай і эфектыўнай рэалізацыі патэнцыялу пажылых грамадзян, устойлівага павышэння якасці іх жыцця з дапамогай сістэмнай адаптацыі дзяржаўных і грамадскіх інстытутаў да праблемы старэння насельніцтва.

Завяршыўся прэс-тур святочным канцэртам, прымеркаваным да Дня пажылых людзей.

Наталля ТАЛІВІНСКАЯ