Педагогі і вучні сярэдняй школы вёскі Тамашоўка Брэсцкага раёна зладзілі мерапрыемства, прысвечанае Дню касманаўтыкі. У двары школы працавалі фотазона і творчая майстэрня. Кожны мог пакінуць «зорны» след на палатне калектыўнай карціны. Яшчэ ў гэты дзень дзеці пісалі лісты Марыне Васілеўскай, на конкурсе «Касмічная кухня» вучні разам з бацькамі і настаўнікамі прадставілі стравы ў тэматычным афармленні.
Шмат іншых цікавінак адбылося ў гэты дзень. А вось афіцыйнай часткай мерапрыемства стала адкрыццё новай экспазіцыі «Касмічная Беларусь». Як расказаў дырэктар сярэдняй школы вёскі Тамашоўка імя П. І. Клімука Яўген Грыгор’еў, экспазіцыя раскрывае тры кірункі беларускай касманаўтыкі: навука і касмічныя тэхналогіі, касмічныя апараты і асобы касманаўтаў. Музей школы — тутэйшая славутасць, ён мае даволі працяглую і цікавую гісторыю. А яго адкрыццё звязана з палётам у космас земляка, былога вучня школы Пятра Клімука.
Першы раз музей адчыніў свае дзверы ў далёкім 1978 годзе. На яго адкрыцці самым ганаровым госцем была маці касманаўта Марфа Паўлаўна. Яна, дарэчы, перадала некаторыя асабістыя рэчы сына, фотаздымкі, падзялілася ўспамінамі. Музей паступова набываў вядомасць, сюды сталі прыязджаць экскурсіі.
З часам першая экспазіцыя, якую абсталявалі з вялікай любоўю стваральнікі музея, стала выглядаць крыху несучаснай на фоне новых павеваў. Усюды ж паяўляліся інтэрактыўныя спосабы падачы матэрыялу і афармлення. У Тамашоўскім музеі таксама задумалі рэканструкцыю і паспяхова яе правялі.
Пры гэтым усе каштоўныя арыгінальныя экспанаты засталіся на сваіх пачэсных месцах, але экспазіцыя атрымала крышачку больш касмічнага напаўнення, асаблівай аўры, якую даюць адпаведная музыка, мноства сіняга колеру падсветка. Музей складаецца з чатырох прасторных зал. Першай з’яўляецца ўласна калідор, які імітуе від праходу з ракеты на станцыю. Ёсць нават макет поручняў, па якіх рухаюцца касманаўты. На сценах з аднаго боку нанесены роспісы ў выглядзе сузор’яў, якія падсвечваюцца ўльтрафіялетам, з другога — гісторыя пазнання Сусвету ў карцінках і выявы лятальных апаратаў. Тут жа партрэты беларускіх лётчыкаў — Герояў Савецкага Саюза. А калі пачынае гучаць музыка, на столі «запальваюцца» зоркі. Цікавае адчуванне. Экскурсаводы расказваюць, што Клімук, калі зайшоў сюды ўпершыню, прамовіў: «Вось даць бы бязважкасць, дакладна адчуў бы сябе як у космасе».
А яшчэ наведвальнікам пакажуць макет апарата «Спадарожнік-1» у натуральную велічыню з мініяцюрай сучаснага спадарожніка. Ён знаходзіцца ўжо ў другой зале. У яе цэнтры ўзвышаецца макет трохступенчатага ракетаносьбіта СССР, ваенны мундзір генерал-палкоўніка Пятра Клімука. Тут жа на відным месцы цэлы россып кніг пра космас, фотаздымкі сучасных ракет — усё гэта перадаў музею Пётр Клімук.
Яшчэ адна зала прысвечаная яму самому, пакаральніку касмічных прастораў. На сцяне прымацаваны партрэт бацькоў земляка — Марфы Паўлаўны і Ільі Фёдаравіча. Ёсць нават школьная парта, за якой сядзеў будучы касманаўт. Прадстаўлены макет дома, у якім ён нарадзіўся. Ёсць і макет школы, дзе вучыўся Пётр.
Як правіла, найбольшую цікавасць наведвальнікі праяўляюць да эксклюзіўных касмічных экспанатаў, сярод якіх, напрыклад, сапраўднае амартызацыйнае крэсла. Яно вылітае па форме цела касманаўта, у ім Пётр Клімук здзейсніў адзін са сваіх трох палётаў. Побач за шклом — гідракасцюм, ён неабходны пры пасадцы на ваду. Ёсць тут і пітны бачок, які прымяняюць у бязважкасці для піцця. Ну а касмічная ежа ў бляшанках, пакетах і цюбіках самая сапраўдная, прывезеная з Зорнага гарадка.
Тры гады таму музей папоўніўся асаблівым экспанатам. Ад дабрачыннага грамадскага фонду ў падарунак быў атрыманы бюст Юрыя Гагарына. І вось цяпер паявілася яшчэ адна экспазіцыя, якая, спадзяюцца ў школе, будзе папаўняцца арыгінальнымі экспанатамі.
Штогод музей наведваюць экскурсанты з нашай краіны, а таксама блізкага і далёкага замежжа. Сустракаюць тут і ганаровых гасцей. Бывае, іх прывозіць зорны зямляк — двойчы Герой Савецкага Саюза Пётр Клімук. Пётр Ільіч у розны час прыязджаў на малую радзіму з савецкімі касманаўтамі, з калегамі-беларусамі Уладзімірам Кавалёнкам і Алегам Навіцкім. Ён падтрымлівае трывалую сувязь з землякамі. Вось і сёлета ў Дзень касманаўтыкі запісаў відэа, у якім павіншаваў усіх са святам і з палётам першай беларускай касманаўткі.
Музей збірае аўтографы ганаровых гасцей. Напрыклад, у 2018 годзе ў школе сустракалі праўнучку Канстанціна Цыялкоўскага Алену Цімашэнкаву. А вось цяпер маюць намер запрасіць у госці Марыну Васілеўскую. Паводле слоў дырэктара школы, пісьмы вучняў будуць перададзеныя ёй разам з афіцыйным запрашэннем наведаць музей. Аб гэтым гаворка ішла падчас круглага стала, у якім разам з вучнямі і настаўнікамі ўзялі ўдзел старшыня Брэсцкага райвыканкама Уладзімір Сянчук і старшыня Брэсцкага раённага Савета дэпутатаў Уладзімір Хвацік. Гаварылі пра значнасць удзелу Беларусі ў асваенні космасу і аб тым, які ўклад у развіццё нашай краіны можа ўнесці кожны сённяшні вучань пры ўмове яго паспяховай вучобы і далейшай плённай працы на карысць радзімы.
Святлана ЯСКЕВІЧ
Фота Валерыя КАРАЛЯ і ZARYA.BY
Летась зафіксавана зніжэнне колькасці выпадкаў гібелі на вытворчасці.
Карэспандэнты «Звязды» пабачылі, як праходзяць рэпетыцыі.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
