Крыўда — рэакцыя чалавека на несправядліва прычыненнае засмучэнне, абразу, а таксама выкліканыя гэтым адмоўныя эмоцыі. Уключае ў сябе перажыванне гневу да крыўдзіцеля і жалю да сябе. Крыўда ўзнікае, калі дзеянні блізкіх вам людзей не супадаюць з вашымі чаканнямі. Прычым, чым мацнейшае ваша чаканне, тым даўжэй вы будзеце песціць сваю крыўду. Іх так і завуць: марныя чаканні. Людзі, якія часта крыўдзяцца, падсвядома лічаць, што ўсе навокал ім павінны.
Жыццё занадта кароткае, каб марнаваць яе на крыўды.
Крыўда — пачуццё, якое можа быць як здаровым, так і шкодным для нашага псіхічнага і фізічнага стану:
Калі мы адчуваем крыўду, (допамін, норадрэналін, сератанін) — 3 гармона ўступаюць у дысбаланс. Норадрэналін павышаецца з-за стрэсу і злосці на крыўдзіцеля, сератанін паніжаецца з-за смутку і расчаравання ў сабе, дапамін паніжаецца з-за адсутнасці ўзнагароды і задавальнення. Гэта прыводзіць да таго, што мы адчуваем сябе напружанымі, прыгнечанымі, раздражняльнымі, апатычнымі і няшчаснымі.
Дзе жыве крыўда ў целе? Сярэдзіна грудзіны — зона крыўды. Дыяфрагмальны заціск — блакуе эмоцыі (трымае ўсё ў сабе, зона псіхозу).
Псіхасаматычныя сімптомы, якія ўзнікаюць пры крыўдзе.
Гэтыя сімптомы з’яўляюцца сігналамі таго, што наша цела перажывае стрэс і мае патрэбу ў дапамозе. Калі мы не звернем на іх увагу і не ўхілім прычыну стрэсу, гэта значыць крыўду, то яны могуць стаць хранічнымі і прывесці да захворванняў.
Калі мы не пазбаўляемся ад крыўды, а назапашваем яе, наша цела бесперапынна знаходзіцца ў стрэсе. Гэта прыводзіць да таго, што імунная, нервовая, эндакрынная і іншыя сістэмы арганізма працуюць на знос і не спраўляюцца са сваімі функцыямі. Такім чынам гэта можа справакаваць наступныя псіхасаматычныя захворванні:
Захворванні ЖКТ — язва, гастрыт, каліт, завалы, дыярэя. Крыўда выклікае спазмы і запаленні ў страўніку і кішачніку, парушэнне стрававання і ўсмоктванні пажыўных рэчываў.
Захворванні дыхальнай сістэмы — бранхіт, астма, пнеўманія. Крыўда выклікае скарачэнне дыхальных шляхоў, парушэнне газаабмену і кіслароднага галадання.
Анкалагічныя захворванні — рак розных органаў і тканін. Крыўда выклікае дэструктыўныя думкі і пачуцці, якія руйнуюць нашы клеткі і ДНК.
Кардыяваскулярныя захворванні — гіпертанія, ішэмія, інфаркт, інсульт. Крыўда выклікае звужэнне сасудаў, парушэнне кровазвароту і харчавання сэрца і мозга.
Захворванні рэпрадуктыўнай сістэмы — імпатэнцыя, фрыгіднасць, бясплоддзе. Крыўда выклікае зніжэнне лібіда, парушэнне гарманальнага балансу і функцыі палавых органаў.
Захворванні апорна-рухальнага апарата — артрыт, астэахандроз, радыкуліт. Крыўда выклікае скаванасць і хваравітасць у суставах і хрыбетніку, парушэнне рухомасці і выправы.
Захворванні нервовай сістэмы — дэпрэсія, неўроз, трывожнасць, фобіі. Крыўда выклікае зніжэнне настрою, пагаршэнне памяці і ўвагі, павышэнне трывогі і страху.
Як прыбраць крыўду з душы? Каб зладзіцца з крыўдай, паспрабуйце: Як Самы просты і эфектыўны спосаб, калі не цалкам вызваліцца ад крыўды, то прынамсі прыслабіць яе — гэта выказаць свае пачуцці. Як мінімум — прызнацца сабе: «Так, я пакрыўджаны» і паспрабаваць разабрацца: што ж так моцна параніла мяне? Памятайце, што не нас крыўдзяць, а мы крыўдзімся.
Выкажыце свае пачуцці таму, на каго вы пакрыўдзіліся. Зразумець, што ж так моцна пакрыўдзіла. Пазбягаць самаабвінавачанняў. Адсочвайце ўсе думкі і словы аб сабе. І як толькі адчуваеце, што ўпадаеце ў самаабвінавачванні, спыняйце сябе.
Памяняйцеся месцамі: паспрабуйце зразумець, што адчувае ваш крыўдзіцель. Шчыра і аб’ектыўна. Паспрабуйце ўсвядоміць, што і ён зараз, магчыма ў замяшанні.
Арыентуйцеся на пазітыў. Калі мы зважаем у большай ступені на негатыўныя падзеі, то нядзіўна, што ўсё ў жыцці будзе нас засмучаць і расчароўваць. Старайцеся бачыць пазітыўныя бакі кожнага дня, кожнай сітуацыі. Пры гэтым вельмі важна даць сабе зразумець, што кожны з людзей мае права быць добрым і ня надта.
Уменне адпускаць крыўды — важны навык, які дапамагае нам захаваць спакой і будаваць здаровыя адносіны з навакольнымі. Даючы прабачэнне, мы вызваляем не толькі іншага чалавека, але і саміх сябе. Прытрымліваючыся гэтых парад, можна вярнуць сабе здароўе, шчасце і гармонію ў адносінах з людзьмі.
Прабачэнне — гэта адзін з важных крокаў на шляху да здароўя. Гэта салодкае вызваленне душы ад крыўд і болі.
Псіхолаг Алена ШАЎЧЭНКА
Фота: pexels.com
Летась зафіксавана зніжэнне колькасці выпадкаў гібелі на вытворчасці.
Карэспандэнты «Звязды» пабачылі, як праходзяць рэпетыцыі.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.