Адносна новы павеў нашага жыцця — мікразяленіва. Гэта цудоўны прадукт, які зараджае арганізм карыснымі рэчывамі, асаблівы дэфіцыт якіх адчуваецца ў перыяд зімовых кароткіх пахмурных дзён і сакавіцкага авітамінозу. У супермаркетах і гандлёвых цэнтрах з’явіліся паліцы пышных латочкаў з далікатным зяленівам. Аднак кошты кусаюцца... Добрая навіна заключаецца ў тым, што мікразяленіва можна вырошчваць самастойна. Давайце разбірацца, як гэта можна зрабіць.
Тут няма ніякіх абмежаванняў, усё залежыць толькі ад вашага густу. Выключэнне — фасоля: яе парасткі ўтрымліваюць таксічныя рэчывы, якімі можна атруціцца. Многія выбіраюць хуткарослыя культуры. Адны валодаюць далікатнымі тонкімі парасткамі (рукала, салаты, радыска), а іншыя, такія як гарох і сланечнік, цешаць моцненькай зелянінай. Часам культура, якую вы і не падумалі б вырасціць у сваім звычайным агародзе, заваёўвае сэрца ў выглядзе мікразяленіва. Таму трэба спрабаваць і адкрываць для сябе новыя смакі.
Гэта самы папулярны спосаб вырошчвання. Неабходна шырокая ёмістасць. Дрэнажныя адтуліны ў ёй рабіць патрэбы няма. Замочваем насенне, тэрмін залежыць ад культуры. Напрыклад, для крэс-салаты дастаткова 15–20 хвілін. Гарох замочваюць на 12–18 гадзін. Мангольд, сланечнік, бурак — на 8–12 гадзін. Насыпаем трохі вільготнай садовай зямлі ці грунту для расады (той грунт, што прадаецца для хатняга кветкаводства, лепш не браць), досыць пласта таўшчынёй тры-чатыры см. Густа раскладваем насенне, багата змочваем яго з пульверызатара, трохі прысыпаем зямлёй і накрываем ёмістасць з пасевамі празрыстай хованкай — гэта можа быць шкло, пластыкавае вечка, харчовая плеўка, пакет, слоік.
Выстаўляем кантэйнеры на светлы падваконнік. Пасля з`яўлення парасткаў хованку можна зняць. Догляд заключаецца ў апырскванні зяленіва два-тры разы на дзень. Далей паступаем адпаведна культуры, якая гадуецца: даем адрасці толькі семядольным лісткам і зразаем іх, альбо чакаем з’яўлення аднаго-двух сапраўдных лісцікаў і ўжываем у ежу. Гатовае мікразяленіва можа захоўвацца ў халадзільніку 6-7 дзён. Трэба заўважыць, што ў якасці глебы для пасеву насення можа выступаць і іншы матэрыял, падобны да прапанаванага вышэй, — вермікуліт, перліт, какосавы субстрат і т. п.
Тэрмін вырошчвання мікразяленіва нядоўгі, усе пажыўныя рэчывы мініяцюрная расліна атрымлівае з запасаў семачка. Таму асновай могуць стаць мяккая гіграскапічная папера (напрыклад, туалетная) або папяровыя кухонныя ручнікі. Існуюць і іншыя варыянты:
Варыянт 1
Бярэм неглыбокі латок, кладзем на дно паперу, багата змочваем. Раскладваем падрыхтаванае насенне, робім празрыстую хованку і выстаўляем на падваконнік. Нельга наліваць занадта шмат вады: насенне не павінна плаваць у ёй. Пасля з’яўлення ўсходаў хованку прыбіраем і падтрымліваем паперу заўсёды вільготнай. Для гэтага два-тры разы на дзень неабходна апырскваць сеянцы.
Варыянт 2
Бярэм туалетную паперу, дадаткова да яе наразаем палоскі поліэтылену такой жа шырыні. Кладзём поліэтылен, зверху — паласу туалетнай паперы. Добра змочваем з ручнога апырсквальніка. Па краі, крыху адступіўшы, раскладваем насенне. Затым акуратна скручваем у рулончык папяровую аснову разам з плеўкай, ставім у слоік ці шклянку і наліваем трохі воды. На ёмістасць надзяваем пакет або накрываем яе празрыстай пластыкавай шклянкай. У такіх рулончыках мікразяленіва выдатна расце, і нават паліў-апырскванне не патрэбныя. Галоўнае — сачыць, каб у ёмістасці заўсёды была вада.
А яшчэ ў якасці асновы для пасеву насення можна ўзяць вату ці ватныя дыскі. Падыдуць таксама марля, нятканыя сурвэткі і г. д.
Выгадаваць порцыю мікразяленіва можна ў звычайным слоіку. Для гэтага трэба ўзяць чыстую ёмістасць, насыпаць у яе насенне і заліць вадой на суткі для набухання.
Далей бярэм кавалак марлі ці іншага падыходзячага сеткаватага матэрыялу, зацягваем рыльца слоіка і замацоўваем гумкай ці чымсьці падобным. Пасля набухання насення зліваем ваду і прамываем насенне, не здымаючы сеткі. Затым пераварочваем слоік уверх дном і ўсталёўваем на паддон пад вуглом каля 30 градусаў, каб сцякала вада. Догляд заключаецца ў прамыванні насення, якое прарастае, і парасткаў чыстай вадой два-тры разы на дзень. У стане спакою слоік павінен быць заўсёды ў зыходным становішчы — уверх дном і пад нахілам.
Ірына ТАМКОВІЧ
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
На гэтым тыдні Цяльцы будуць проста незаменныя ўсюды, дзе іх ведаюць.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
