18–19 верасня ў межах 78-й сесіі Генеральнай Асамблеі Арганізацыі Аб’яднаных Нацый у Нью-Ёрку праходзіў Саміт па Мэтах устойлівага развіцця. Па запрашэнні Генеральнага сакратара ААН у гэтай буйной міжнароднай палітычнай падзеі прымала ўдзел і дэлегацыя з Беларусі, што сведчыць аб высокай ацэнцы поспехаў нашай краіны ў дасягненні Мэт устойлівага развіцця (МУР).
Усяго ў дыскусіях (а іх было шэсць) удзельнічала амаль 160 кіраўнікоў дзяржаў, урадаў, міністэрстваў са 193 краін — удзельніц ААН. Такі прадстаўнічы колькасны склад указвае на важнасць гэтай падзеі для ўсёй сусветнай супольнасці. З якімі прапановамі на саміце выступала Беларусь і ці пачулі нашу пазіцыю па многіх пытаннях прадстаўнікі іншых краін, даведаліся ў парламентарыяў, якія прадстаўлялі беларускую дэлегацыю.
Як звяртае ўвагу старшыня Пастаяннай камісіі Савета Рэспублікі па міжнародных справах і нацыянальнай бяспецы Сяргей Рачкоў, заслугі нашай краіны ў дасягненні Мэт устойлівага развіцця адзначаны кіраўніцтвам Арганізацыі Аб’яднаных Нацый. Таксама кіраўніцтвам ААН, сусветнай супольнасцю заўважана тое, што Беларусь — адзіная краіна, у якой нацыянальным каардынатарам па Мэтах устойлівага развіцця з’яўляецца высокапастаўлены парламентарый, віцэ-спікер Савета Рэспублікі (менавіта Валерый Бельскі і ўзначальваў нашу дэлегацыю на саміце). Аднак у сувязі з абстаноўкай у свеце, высокім узроўнем рэўнасці, а часам і палітычнай зайздрасці, па словах сенатара, разлічваць на тое, што ўсе краіны, асабліва несяброўскія, будуць адносіцца да нас аб’ектыўна, немагчыма. «Нам гэта і не трэба, — удакладняе Сяргей Рачкоў. — Мы ведаем сабе цану і працуем не для ацэнкі сусветнай супольнасці, а перш за ўсё для таго, каб жыццё было дастойным у нашай краіне».
На палях Саміта па Мэтах устойлівага развіцця, а таксама пасяджэння Міжпарламенцкага саюза (МПС) па пытаннях ролі парламентаў у рэалізацыі МУР і дзеянняў парламентаў у інтарэсах здароўя намеснік Старшыні Савета Рэспублікі, Нацыянальны каардынатар па дасягненні Мэт устойлівага развіцця Валерый Бельскі і старшыня Пастаяннай камісіі Савета Рэспублікі па міжнародных справах і нацыянальнай бяспецы Сяргей Рачкоў правялі шэраг найважнейшых сустрэч. Выступаючы перад калегамі-парламентарыямі, сенатары ахарактарызавалі нацыянальны вопыт па барацьбе з пандэміяй, расказалі аб стварэнні надзейнай і празрыстай заканадаўчай базы для рэгулявання механізмаў рэагавання і забеспячэння эфектыўнага прымянення законаў у сферы надзвычайных сітуацый у галіне аховы здароўя, агучылі асноўныя перашкоды ў справе дасягнення Мэт устойлівага развіцця.
— У розных мерапрыемствах, якія праводзіліся пад эгідай Генеральнай Асамблеі ААН, выступалі за адмену санкцый, канстатавалі іх незаконнасць, — адзначае намеснік Старшыні Савета Рэспублікі Валерый Бельскі. — Нельга сказаць, што, калі мы агучылі свае патрабаванні, высновы адносна негатыўнага ўплыву санкцый на дасягненні Мэт устойлівага развіцця, наша пазіцыя была сустрэта з захапленнем. Аднак мы пастаянна канстатуем, звяртаем увагу на гэтае пытанне, паколькі ў такой сітуацыі аб дасягненні пэўных Мэт устойлівага развіцця ў глабальным маштабе размова ісці не можа.
Аднак не ўсё было так гладка, як здаецца на першы погляд. Дэлегатам з Беларусі ў Нью-Ёрку на дыскусіях было праблематычным атрымаць слова. Несяброўскія сілы ўсё-такі рабілі пэўныя палітычныя намаганні для таго, каб пазбавіць нашых прадстаўнікоў права выступіць на міжнароднай пляцоўцы. Аднак у іх нічога не атрымалася.
— Кіраўнік дэлегацыі давёў да сусветнай супольнасці нашу пазіцыю, — распавядае старшыня Пастаяннай камісіі Савета Рэспублікі па міжнародных справах і нацыянальнай бяспецы. — Перш за ўсё па пытаннях, звязаных з забеспячэннем міру. Як сказаў Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка, без міру не можа быць развіцця. І сказаў ён нашмат раней, чым потым гэта пачалі паўтараць у Арганізацыі Аб’яднаных Нацый. Гэтую лінію дыскусіі задала менавіта Рэспубліка Беларусь.
Тэмы міру і аднабаковых прымусовых мер гучалі ў выступленнях прадстаўнікоў прыблізна 20 дэлегацый. «У Беларусі ўсё складваецца дастаткова добра, нягледзячы на тое, што нам устаўляюць палкі ў колы, — заўважае Сяргей Рачкоў. — Але мы ўпэўнена трымаем гэты ўдар, дзякуючы той вялізнай рабоце, якая праводзіцца Прэзідэнтам, урадам, парламентам. Беларускі народ — за мір і стваральную працу. Цалкам склалася ўражанне, што гэтая выснова прымаецца да ўвагі прадстаўнікамі краін, у тым ліку несяброўскіх. Беларусь у іх выступленнях амаль не была закранута, хаця тэматыка Украіны падымалася шэрагам дэлегацый. Аднак мы бачым, што і гэтая тэма паступова становіцца больш спакойнай, калі можна так выказацца. Вядома, яе дэлегацыі абмяркоўвалі больш у ходзе агульнакрытычнай дыскусіі, але і тая дыскусія, якая праходзіла на Саміце па МУР, сведчыла: свет усё-такі пачынае пераглядаць свае падыходы, звязаныя з забеспячэннем міжнароднага міру і бяспекі».
На палях саміта адбылося і пасяджэнне Міжпарламенцкага саюза (МПС) па пытаннях ролі парламентаў у рэалізацыі Мэт устойлівага развіцця і дзеянняў парламентаў у інтарэсах здароўя. Кажучы аб парламенцкіх сувязях паміж краінамі — удзельніцамі ААН, Валерый Бельскі адзначае, што, як правіла, пазіцыя парламентарыяў паўтарае пазіцыю кіраўнікоў дзяржаў. «Краіны, якія прызнаюць ідэалогію эканамічнага і палітычнага ціску, спрабуюць зрабіць нас ізгоямі і ў парламенцкай дыскусіі выступаюць негатыўна, — удакладняе ён. — Аснову нашых выступленняў складалі заклікі і аргументацыя аб неабходнасці мірнага існавання і зыходу ад мер палітычнага і эканамічнага ціску. Акрамя гэтага, нам удалося правесці шэраг сустрэч з высокапастаўленымі супрацоўнікамі ААН. Мы абмяркоўвалі праблемы сацыяльнага характару. Перш за ўсё — міграцыйнага крызісу. Мы змаглі данесці сваю пазіцыю і завастрыць увагу на пытаннях абароны правоў бежанцаў».
Нашы парламентарыі прадставілі сусветнай супольнасці і інфармацыю аб падтрымцы некаторымі сумежнымі краінамі арганізацый тэрарыстычнай накіраванасці, якія пагражаюць Рэспубліцы Беларусь правядзеннем тэрарыстычных актаў. Таксама былі разгледжаны пытанні абароны правоў дзяцей. У Беларусі рэалізаваны прагрэсіўныя заканадаўчыя ініцыятывы. Наш вопыт атрымаў вельмі высокую ацэнку міжнароднай супольнасці. Парламентарыі з іншых краін праявілі цікавасць і да беларускага досведу заканатворчасці ў сферы грамадзянскай супольнасці.
Па вяртанні ў Беларусь парламентарыі ўжо наведалі нацыянальны офіс ААН, дзе паведамілі аб выніках сустрэч у Нью-Ёрку.
«Кіраўніцтва і сакратарыят офіса ААН у Беларусі дастаткова пазітыўна і канструктыўна адрэагавалі на ўсе тыя пытанні, якія мы падымалі ў ходзе сустрэч у ЗША, — канстатуе Сяргей Рачкоў. — Мы ўбачылі зацікаўленасць у рабоце па многіх тэмах. У прыватнасці, сакратарыят ААН рыхтуе даклад, звязаны з уплывам аднабаковых прымусовых мер на выкананне Мэт устойлівага развіцця. Нацыянальнай акадэміяй навук таксама будзе падрыхтаваны даклад па гэтай тэме. Мы прапанавалі яго разгледзець і выкарыстаць пры падрыхтоўцы матэрыялу ААН, што было ўспрынята станоўча».
У цэлым, па словах старшыні Пастаяннай камісіі, у Беларусі ёсць два вельмі моцныя аргументы ў сістэме міжнародных адносін, у тым ліку ў ААН. «Першы пасыл і прапанова Аляксандра Лукашэнкі — правесці глабальны дыялог па пытаннях бяспекі ў духу Сан-Францыска, — нагадвае ён. — І другі (аб гэтым у тым ліку казалі ў ходзе Саміту ААН па МУР) — мы гатовы нарасціць пастаўкі харчавання на сусветныя рынкі: акрамя крызісу ў галіне бяспекі, цяпер назіраецца і сур’ёзны харчовы крызіс. Аднабаковыя прымусовыя меры ўплываюць на нашы магчымасці пастаўкі і забеспячэння ўсяго свету, перш за ўсё краін, якія развіваюцца, прадуктамі харчавання. Гэта вельмі сур’ёзная тэма, якой займаецца асабіста Генеральны сакратар Арганізацыі Аб’яднаных Нацый».
Як звяртае ўвагу Валерый Бельскі, наша прадстаўніцтва ў ААН вядзе маніторынг пазіцый у адносінах Рэспублікі Беларусь. «Па выніках Саміту па МУР і Генеральнай Асамблеі прадстаўніцтва канстатуе, што Беларусь у негатыўным кантэксце згадваецца ўсё радзей, — заўважае намеснік Старшыні Савета Рэспублікі. — Хацелася б, каб гэта была ўстойлівая тэндэнцыя і ўсё-такі вярнуліся на трэк разважнасці і павагі нашых інтарэсаў, знялі б тыя праблемы, якія перашкаджаюць дасягненню Мэт устойлівага развіцця».
Безумоўна, пазіцыю Беларусі па розных пытаннях чуюць. Іншая справа — ці прыслухоўваюцца? «Падзеі вакол нашай краіны пацвярджаюць, што мы ідзём сваёй дарогай, маем сваю пазіцыю, якая многімі краінамі падзяляецца, — рэзюмуе Сяргей Рачкоў. — Але ёсць і праціўнікі гэтай пазіцыі, з якімі нам трэба працаваць. І мы працуем, перш за ўсё выкарыстоўваючы для гэтага міжнародныя пляцоўкі. Не кожная з краін гатова сёння выкарыстоўваць дыпламатычныя метады, а дыпламатыя — гэта перш за ўсё дыялог, сустрэча за сталом перагавораў і абмеркаванне тых пытанняў, якія хвалююць абодва бакі».
Вераніка КАНЮТА
З мастацтвам па жыцці.
Баявое ўзаемадзеянне найвышэйшага ўзроўню.
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
