Кожны юнак ведае, што аднойчы прыйдзе той момант, калі неабходна будзе з'явіцца ў ваенкамат, а магчымасць накіравацца на службу ў войска з далёкай перспектывы можа ператварыцца ў хуткую рэальнасць. Веданне гэтага факта не змяншае стрэс, які перажывае будучы прызыўнік. У Гомельскай сярэдняй школе № 59 з уручэння павестак у ваенкамат старшакласнікам змаглі зрабіць запамінальнае свята. Яно дапамагае юнакам адчуць гонар за магчымасць прайсці «школу мужнасці».
Імкненне да цікавага, нефармальнага падыходу ў выхаванні патрыятычнай свядомасці вучняў — заслуга кіраўніка ваенна-патрыятычнага выхавання Гомельскай СШ № 59 Дзмітрыя Уклейкі. Сапраўдны падпалкоўнік у школе — «малады спецыяліст» — працуе з пачатку бягучага вучэбнага года. Па асноўнай спецыяльнасці Дзмітрый Мікалаевіч — афіцэр кіравання падраздзяленнямі пагранічнай службы. Ёй і аддаў 20 гадоў жыцця. Падчас вучобы ў ваеннай акадэміі Рэспублікі Беларусь атрымаў дыплом сацыяльнага педагога — псіхолага. Можа, таму прафесійны ваенны так хутка і асвоіўся ў школьным навучальным працэсе. Яго пазакласныя ўрокі дадатковыя, але вельмі папулярныя сярод вучняў усіх класаў.
— Калі ў 2000 годзе атрымліваў дыплом, падумаў: на пенсію выйду — у школу пайду працаваць. Як у ваду глядзеў. Усе веды спатрэбіліся. Я ж на розных камандзірскіх пасадах заўсёды вучыў салдат. Быў нават старшым выкладчыкам кіналагічнага цэнтра — рыхтаваў прапаршчыкаў да работы са службовымі сабакамі. Калі салдат вучыш, валодаеш методыкай выкладання. Мне казалі так: вучы салдат таму, што патрэбна на вайне. Цяпер таксама ідзе вайна — інфармацыйная. Таму і дзяцей трэба вучыць арыентавацца ў інфармацыйнай прасторы, — дзеліцца Дзмітрый Уклейка.
Па яго словах, у вялізным інфармацыйным патоку не тое што дзеці — дарослыя не здольны сарыентавацца. Многія падлеткі жывуць у віртуальным свеце анімэ ці камп'ютарных гульняў. Кіраўнік ваенна-патрыятычнага выхавання на сваіх занятках можа навучыць дзяцей думаць лагічна, супастаўляць падзеі, якія адбываліся ў мінулым і адбываюцца сёння вакол нас.
Між тым для правядзення пазакласных урокаў па ваенна-патрыятычным выхаванні ў гэтай гомельскай школе спецыяльна абсталявалі кабінет. Зрабілі новы, вельмі цікава інфармацыйна скампанаваны стэнд з партрэтамі і кароткай інфармацыяй пра піянераў-герояў. Дарэчы, на тым жа стэндзе знайшлося месца і для фотаздымка Ромы Кагатоўскага і інфармацыі пра нашага сучасніка, які вынес з палаючага дома свайго маленькага браціка. Ёсць тут і інфармацыйная старонка, якую час ад часу абнаўляюць самі школьнікі. Яны знаходзяць інфармацыю пра сваякоў, якія ваявалі, і такім чынам расказваюць пра іх іншым навучэнцам.
Сам жа кіраўнік ваенна-патрыятычнага выхавання кажа, што цяпер заняты падборам сучаснай фільматэкі пра вайну, якую можна было б выкарыстоўваць на ўроках патрыятычнага выхавання.
Акрамя таго, сёння па ініцыятыве Дзмітрыя Уклейкі сярэдняя школа № 59 пакуль адзіная ў Гомелі далучылася да новага выхаваўчага праекта «Кінаўрокі ў школах міру».
— На занятках вучні праглядаюць кароткаметражныя фільмы, у якіх ставіцца якая-небудзь маральна-этычная праблема, — тлумачыць ваенрук. — Пасля прагляду мы разам абмяркоўваем фільм і ставім мэту — зрабіць нейкую добрую справу. Нядаўна мы з нашымі вучнямі, напрыклад, зрабілі паштоўкі са словамі падзякі школьным прыбіральшчыцам, кухарам — супрацоўнікам школы, ад працы якіх шмат залежыць, але пра якіх заўсёды неяк забываюць. Самая апошняя наша новая карысная актыўнасць — гэта калі дзецям даецца заданне дапамагаць па гаспадарцы бацькам і рабіць відэасправаздачы. Потым мы гэта манціруем разам, арганізоўваем прагляд ролікаў у розных класах, каб дзеці маглі браць прыклад адзін з аднаго.
Дзмітрый Мікалаевіч упэўнены, што выхаванне патрыятызму і пачынаецца з невялікіх простых добрых спраў, якія трэба рабіць пастаянна:
— Дзецям важна разабрацца ў сапраўдных каштоўнасцях. Звычайных быццам бы: чаму трэба паважаць старшых, як адрозніць дабро ад зла. Ім трэба ведаць, што такое любоў, у тым ліку да Радзімы. Урэшце, цаніць тое, што ёсць цяпер у іх жыцці. Калі чалавек можа гэта адчуваць і разумець, тады ён здольны здзейсніць подзвіг. Нам пра вайну расказвалі людзі, якія ведалі ўсё на сваім вопыце. У мяне, напрыклад, дзед ваяваў, а бабуля пякла хлеб для партызан. Цяпер жа пра вайну могуць расказваць гісторыкі, якія атрымалі адукацыю за мяжой. Інфармацыя ад іх сумніўная, яны ўжо спрабуюць ўвогуле перапісаць гісторыю, памяняць арыенціры ў грамадстве.
Кіраўнік ваенна-патрыятычнага выхавання з горыччу адзначае: на жаль, бацькі яго вучняў мала што ведаюць пра гераічныя ваенныя подзвігі продкаў, таму і дзецям нічога не могуць расказаць. У яшчэ толькі пачынаючага настаўніка, вядома, ёсць сумненні: ці здолее ён паўплываць на гэту сітуацыю. Кажа, навучыць хаця б аднаго школьніка ведаць і любіць сваю краіну, яе гісторыю, крытычна мысліць — для яго ўжо перамога.
— Калі я прыйшоў у школу — пачалося быццам новае жыццё. Я трапіў туды, дзе па-сапраўднаму патрэбны, — расказвае аб сваім стаўленні да новага жыццёвага вопыту Дзмітрый Уклейка. — Тут дзеткі з чыстымі вачыма слухаюць пра піянераў-герояў, і ім гэта цікава. Думаю, яны запомняць тое, што я ім расказваю, і бацькам сваім раскажуць. З дарослымі школьнікамі мы разважаем па-даросламу. Кажу: «Вас ніхто жыццю так не навучыць, як трудавік і ваенрук». Пры гэтым прызнаюся: я спачатку думаў, што сённяшніх дзяцей вучаць так, як і нас некалі. Высветлілася, гэта зусім інакш. Служыць хлопцы не хочуць у арміі. Ім я паказваю відэа з ваенных устаноў вышэйшай адукацыі, расказваю пра перспектывы пасля заканчэння ваеннага ВНУ.
Як інфанагоду для сваіх заняткаў кіраўнік ваенна-патрыятычнага выхавання выкарыстоўвае і важныя даты, гістарычныя і сучасныя падзеі, палітычную сітуацыю. Напрыклад, са старэйшымі дзецьмі, як і з настаўнікамі, цяпер у школе абмяркоўваюць змены і дапаўненні ў Канстытуцыю.
Наталля КАПРЫЛЕНКА
Фота аўтара
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
На гэтым тыдні Цяльцы будуць проста незаменныя ўсюды, дзе іх ведаюць.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.