Дэлегацыя Саюза пісьменнікаў Беларусі наведала заканадаўчы орган краіны — Палату прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь.
Дом урада ў Мінску на плошчы Незалежнасці — месца знаёмае, бадай, кожнаму беларусу. У пэўнай ступені — гэта наогул візітная картка нашай краіны. Збудаванне здзіўляе сваім магутным размахам, незвычайным архітэктурным рашэннем. Цікава даведацца, што адбываецца там унутры, як уладкаваны, як кажуць, «калідоры ўлады». Вядома, што ў гэтым будынку знаходзіцца цэнтральны орган выканаўчай улады краіны — Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь. Але нас у дадзеным выпадку цікавіць правае крыло, дзе размешчана так званая ніжняя палата парламента, у якой нараджаюцца законы, па якіх жыве краіна і па якіх ствараецца яе дабрабыт.
Нас сустракае, у прыватнасці, ініцыятар гэтай сустрэчы старшыня Пастаяннай камісіі па дзяржаўным будаўніцтве, мясцовым самакіраванні і рэгламенце Валянцін Семяняка. Да ўсяго Валянцін Міхайлавіч — член Саюза пісьменнікаў Беларусі.
Дружнай кагортай падымаемся ў яго рабочы кабінет, каб перайсці на дзелавы лад сустрэчы, з першых вуснаў пачуць, як выконваецца галоўная задача парламента: ствараецца заканадаўчая аснова непасрэдна пад яе практычную рэалізацыю. Кранаюць словы дэпутата аб безумоўным падыходзе да любога заканадаўчага акта: «Каб ён нёс карысць, не пагоршыў, а палепшыў сітуацыю ў краіне. Трэба ўзважваць кожную літару закона і разумець наступствы, тое, як ён будзе працаваць».
У камандзе старшыні камісіі яшчэ пяць дэпутатаў. І мы жартам прапануем часова памяняцца з імі месцамі нашым пісьменнікам, каб лепш усвядоміць, хто якія функцыянальныя абавязкі выконвае. Адразу становіцца зразумелай вялікая і грунтоўная работа кожнага дэпутата і па падрыхтоўцы дакументаў, і па стасунках з іншымі дзяржаўнымі, грамадскімі ўстановамі і арганізацыямі, і не менш важны ўдзел у жыцці сваіх рэгіёнаў — выбарчых акруг. Валянцін Міхайлавіч падкрэслівае: «Калі мы працуем над заканадаўчымі актамі, вядзём нараду з народам». І яшчэ дэпутаты, канешне ж, займаюцца вырашэннем розных жыццёвых праблем, з якімі звяртаюцца людзі да сваіх абраннікаў.
Далей Валянцін Міхайлавіч прадстаўляе калегу — дэпутата па Шклоўскай выбарчай акрузе № 90 Андрэя Ганчука. Ды ўласна з Андрэем Аляксандравічам многія з пісьменнікаў пазнаёміліся падчас Дня беларускага пісьменства ў Бялынічах. Напярэдадні свята мы пабачыліся з дэпутатам у СВК «Калгас «Радзіма»», дзе Саюз пісьменнікаў Беларусі прэзентаваў кнігу «Парыж, Эйфелева вежа і...» лаўрэата Нацыянальнай літаратурнай прэміі Беларусі Віктара Праўдзіна.
Галоўным героем твора стаў старшыня калгаса Аляксандр Лапаценкаў. Пісьменнік пабываў у гаспадарцы і застаўся надзвычай уражаным амаль камуністычным ладам жыцця мясцовых працаўнікоў. Праўда, усе выгоды даюцца людзям тут не за так — за сумленную, старанную працу.
Некалькі гадоў таму Аляксандра Міхайлавіча, на вялікі жаль, не стала. Яго справу, і даволі паспяхова, працягвае сын Алег Лапаценкаў. З Андрэем Ганчуком мы згадваем светлым словам слыннага чалавека, які сорак гадоў кіраваў гаспадаркай, умеў знаходзіць да людзей ключыкі, часам нават у вельмі складаных сітуацыях.
Відавочна, што гэтая размова тут, у сценах парламента, не выпадковая. Заслужыць павагу ў людзей — задача надзвычай няпростая для кожнага дэпутата, як, між іншым, і для пісьменніка таксама. Як і не хапае ў сучаснай літаратуры вобразаў вось такіх сапраўдных герояў суайчыннікаў, вельмі чалавечных людзей.
Музей парламентарызму — яшчэ адзін аб’ект нашай цікавасці. Гісторыя і традыцыі заканадаўчага органа Беларусі ў лічбах, фотаздымках, артэфактах са змястоўным расповедам дэпутата Кірыла Праяненкава, намесніка начальніка інфармацыйна-аналітычнага ўпраўлення сакратарыята Палаты прадстаўнікоў — усё гэта значна пашырае веды аб беларускай дзяржаўнасці, самастойным шляху развіцця нашага народа. У сувязі з гэтым яшчэ больш усведамляецца стваральная роля ў развіцці краіны Саюза пісьменнікаў Беларусі, якому ў наступным годзе споўніцца 90 гадоў. Пісьменнік жыве клопатамі і трывогамі грамадства, праяўляе сваю грамадзянскую пазіцыю. І наша наведванне парламента — гэта таксама адлюстраванне адзінага з усёй краінай дыхання.
Месца асаблівага прыцягнення — Авальная зала. Тут гаворка ідзе пра структуру беларускага парламента, пра сістэму электроннага галасавання, наогул пра рэгламент работы Палаты прадстаўнікоў і пра дзейнасць усяго дэпутацкага корпуса. У пісьменнікаў ёсць магчымасць прысесці на тое або іншае дэпутацкае крэсла, каб з гэтай адметнай кропкі па-дзяржаўнаму акінуць позіркам усю краіну.
І, безумоўна, вабіць трыбуна, з якой вядуцца гарачыя дыскусіі, пакуль ідзе падрыхтоўка чарговага законапраекта. У нашым выпадку ўсё адбываецца вельмі пазітыўна. Па просьбе пісьменнікаў за трыбуну выходзіць Валянцін Семяняка і чытае свой верш, у якім філасофскі роздум пра чалавека і абраны ім лёс.
Пісьменнікаў вабіць і Прэзідэнцкая бібліятэка Беларусі. Многія тут частыя госці, нехта трапіў упершыню. Тым не менш усім хочацца прайсціся па бібліятэчных пакоях, пабачыць старадрукі і рэдкія выданні, якія з’яўляюцца асаблівым гонарам Прэзідэнцкай бібліятэкі. Яе дырэктар
Сяргей Квачан заўважае, што значнасць у бібліятэцы маюць кнігі з аўтографамі. Калекцыя гэтых выданняў у дзень нашага наведвання Прэзідэнцкай бібліятэкі папоўнілася шэрагам разнажанравых кніг, падораных пісьменнікамі Саюза.
Алена СТЭЛЬМАХ
Фота Кастуся ДРОБАВА
Летась зафіксавана зніжэнне колькасці выпадкаў гібелі на вытворчасці.
Карэспандэнты «Звязды» пабачылі, як праходзяць рэпетыцыі.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.