У красавіку на нашу вясковую вуліцу нарэшце вярнуўся доўгачаканы бусел. Але чамусьці адзін, без сваёй бусліхі... «Відаць, не дажыла да вясны», — выказала сумную здагадку мая 88-гадовая суседка. Але, на шчасце, яна не спраўдзілася. Праз некалькі дзён мы ўсё ж пачулі з гнязда на слупе радасны парны клёкат...
Нашу зусім невялічкую вёсачку ўпрыгожваюць ажно дзве буслянкі. Адна месціцца побач з рэчкай на воданапорнай вежы, другая — калі мы толькі пераехалі жыць у Вусляндыю (або Вусу), знаходзілася на слупе каля паштовых скрыняў. Але дачніца, у якой птушкі «арандавалі» той слуп, відаць, была не надта задаволена такім суседствам. Пазамінулай восенню, калі «кватаранты» адляцелі ў вырай, яна папрасіла суседа разбурыць гняздо.
Ніколі не забудуся, як па вясне бусел вярнуўся дахаты і не знайшоў сваіх апартаментаў... Доўга кружыў над родным слупам, а потым, відаць, скеміў, што яму там больш не рады. І пачаў ладзіць новую «хатку» ў іншым канцы вёскі. Аблюбаваў слуп нашых суседзяў (яны якраз прадавалі дом), чаму мы былі вельмі рады, бо ўбачылі ў гэтым добры знак. А яшчэ таму, што цяпер у нас па «тэлевізары» (так мы называем сваё вялікае акно на кухні) можна глядзець не толькі сезонны серыял «Дачнікі», але і жыццё буслоў: іх шлюбныя гульні, якія пачынаюцца адразу ж пасля прылёту, як птушкі носяць галінкі і салому ў гняздо, каб падправіць жытло. Я ўжо не ўяўляю дня без бусліных канцэртаў: можна бясконца глядзець і слухаць, як грацыёзна птушкі закідваюць назад галовы — ажно да спіны — і меладычна трашчаць дзюбамі. Мой улюбёны час, калі з гнязда высоўваюцца цікаўныя галоўкі буслянят. Цікава назіраць, як яны адкрываюць дзюбкі, каб прыняць чарговага чарвячка ці змяю ад бацькоў-карміцеляў. З нецярпеннем чакаю, калі малыя пачнуць вучыцца лётаць.
Канешне, з акна ды і нават з участка далёка не ўсё можна разгледзець у дэталях, але я не засмучаюся. А, па парадзе свекрыві, праглядаю YouTube-канал «Гняздо буслоў», дзе анлайн можна назіраць за жыццём гэтых птушак зблізку. А ўсё дзякуючы птушкалюбам з Калугі, якія на бярозе побач з вялізнай буслянкай устанавілі прафесійную камеру і на працягу некалькіх гадоў вядуць адтуль прамую трансляцыю. Мы з задавальненнем глядзім гэтае відэа ўсёй сям'ёй. Менавіта адтуль я даведалася, што бусліная вернасць мала чым адрозніваецца ад лебядзінай. Аказваецца, белыя буслы ствараюць пару раз і назаўсёды, бо па прыродзе сваёй гэтыя птушкі манагамныя.
А не так даўно расчулілася, паглядзеўшы відэа пра сапраўдную птушыную любоў. І пра пенсіянера з Харватыі, які на працягу многіх гадоў дапамагаў гэтаму пачуццю быць. У далёкія дзевяностыя мужчына, як звычайна, выйшаў на прагулку перад сном і знайшоў на беразе ракі птушку з параненым крылом. Не раздумваючы, забраў яе з сабой, назваў Маленай (з харвацкага перакладаецца як «маленькая») і стаў выходжваць. Штодзень спецыяльна для бусліхі Сцяпан адпраўляўся на рыбалку. А калі ўбачыў, што Малена сумуе, пабудаваў ёй гняздо прама на даху свайго дома. Праз некалькі гадоў у буслянку нарэшце прыляцеў «жаніх». Птушкі радасна клекаталі і танцавалі ў гняздзе. Неўзабаве ў іх з'явіліся першыя птушаняты. Сцяпан радаваўся за наваспечаную сям'ю і дапамагаў чым мог. Але птушынае шчасце было нядоўгім: пачыналіся халады, і бусел Клепетан павінен быў на зіму ляцець у Афрыку. Малена ж ніяк не магла адправіцца з ім, бо крылы бусліхі пасля ранення не вытрымалі б працяглага пералёту. У выніку тата з дзецьмі ўсё ж адправіўся ў вырай, а Малену на зіму прытуліў у сябе дома Сцяпан. У сакавіку ж мужчына вярнуў бусліху ў гняздо. Якое было здзіўленне, калі ранняй вясной Клепетан, пераадолеўшы тысячы кіламетраў, вярнуўся да сваёй параненай сяброўкі. І рабіў гэта цэлых 17 гадоў (за гэты час у пары з'явілася 66 птушанят. У прыродзе звычайна выжывае палова патомства, а ў Малены з Клепетанам — усё, бо пракарміць дзетак буслам дапамагаў добры чалавек), ажно пакуль не памёр ад старасці.
Калі ўбачыла ў інтэрнэце гэтую кранальную гісторыю, адразу ж захацела ёй падзяліцца. Дарэчы, многія ў каментарыях пішуць, што вернасць Клепетана і Малены — цудоўны прыклад для нас, людзей, якія, ледзь што пайшло не так (я не кажу ўжо пра нейкае сур'ёзнае выпрабаванне), часта адразу гатовыя паставіць крыж на сямейных адносінах...
Надзея ДРЫНДРОЖЫК
Прэв’ю: pixabay.com
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
На гэтым тыдні Цяльцы будуць проста незаменныя ўсюды, дзе іх ведаюць.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
