Вясна прыйшла! На вільготнай зямлі дзе-нідзе з’явілася цуда цудаў — эфемероіды, або першацветы. Жоўтыя, белыя, фіялетавыя, блакітныя кветкі так і вабяць зрабіць букет, але, якім бы згаладалым па яркіх красках пасля зімы ні быў, — не кранай!
Першацветы квітнеюць звычайна некалькі тыдняў у красавіку, аднак, калі надвор’е досыць цёплае, могуць і ў сярэдзіне сакавіка. За гэты час расліна назапашвае рэчы, неабходныя для фарміравання і рассявання насення. Збор кветак у гэты перыяд прыводзіць да скарачэння іх арэалу распаўсюджвання. Да таго ж сарваныя першацветы хутка вянуць, таму любавацца імі лепш у прыродным асяроддзі.
Мноства эфемероідаў з’яўляюцца чырванакніжнымі: кураслеп лясны, пярэсна еўрапейская, сон лугавы, сон раскрыты, раўнаплоднік пылюшнікавы, цыбуля мядзведжая (чарамша) і іншыя. Даведацца, якія першацветы рэдкія або знаходзяцца на мяжы знікнення, можна на афіцыйным сайце Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя.
Згодна з артыкулам 24 Закона Рэспублікі Беларусь ад 14 чэрвеня 2003 года № 205-З «Аб раслінным свеце», самавольныя канфіскацыя і перасадка дзікарослых раслін, якія адносяцца да відаў, уключаных у Чырвоную кнігу Беларусі, з асяроддзя іх росту, незаконны абарот, а таксама іх выдаленне і іншыя дзеянні, якія могуць прывесці да іх гібелі, скарачэння колькасці або парушэння асяроддзя іх росту, забараняюцца. Вінаватыя асобы прыцягваюцца да адміністрацыйнай адказнасці.
Часам можна пачуць такія словы: «Што такога, калі я набуду букет з першацветаў? Я ж сам іх не рваў». Не рваў, але ў пэўным сэнсе адказнасць за змяншэнне іх відаў усё роўна ляжыць на такім чалавеку, бо так ён заахвочвае браканьераў.
Інга ВІНТЭР
Фота Таццяны МАІСЕЕВАЙ
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
Што за таемнымі дзвярыма?
