У лесе спеюць чарніцы, маліны, ажыны і іншыя. Самы час узброіцца кошыкам або вядзерцам і — наперад, за духмянай, салодкай здабычай. Але ёсць людзі, якія аддаюць перавагу збору ягад не рукамі, а спецыяльнай прыладай — камбайнам. Наколькі ён бяспечны для прыроды і як ім правільна карыстацца?
Збор ягад — адзін з упадабаных летніх заняткаў дзяцей і дарослых. Тым больш, што ў нашых лясах можна знайсці самыя розныя ягады: чарніцы, буякі, суніцы, маліны, ажыны і інш. Каб павысіць эфектыўнасць іх збору, многія людзі, асабліва нарыхтоўшчыкі пладова-ягаднай сыравіны і фермеры, звяртаюцца да дапамогі ручных камбайнаў — спецыяльных прылад, абсталяваных зубцамі, а таксама кантэйнерам для ягад. Раней у Беларусі такія інструменты былі забаронены, аднак у 2019 годзе выйшла Інструкцыя па спосабах і прыстасаваннях для збору дзікарослых ягад у лясным фондзе, зацверджаная 12 сакавіка 2019 года Міністэрствам лясной гаспадаркі, у якой былі прапісаны ўмовы і правілы выкарыстання камбайнаў, а таксама тэхнічныя патрабаванні да іх.
Так, корпус і зубцы павінны быць выраблены з металу, пластмасы, драўніны, гумы ці іх камбінацый. Пры гэтым зубцы і краі камбайна ў зоне зрывання ягад павінны быць нявострымі, а адлегласць паміж імі — не менш за 0,5 см. Гэта дазваляе збіраць дарункі лесу з мінімальным пашкоджаннем сцеблаў і лісця.
У першую чаргу ягады павінны быць спелымі. Ісці па іх трэба ў сухое надвор’е пасля сходу расы. Рухі камбайнам трэба рабіць знізу ўгару і так, каб у зубцы не пападалі ніжнія часткі расліны, а лісце не зрывалася. Кожная ягада збіраецца па-свойму: чарніцы і буякі «заграбаюць» пад вуглом да верхняй часткі куста, журавіны па паверхні моху і раслін.
Ягада |
Час збору |
Месца збору |
Буякі |
З пачатку ліпеня да сярэдзіны жніўня |
Балоты і тарфянікі |
Маліны |
З пачатку ліпеня да канца жніўня |
Лясныя ўзлеску, прасекі, паляны, берагі рэк |
Чарніцы |
З сярэдзіны ліпеня па верасень |
Іглічныя лясы |
Ажыны |
З канца ліпеня па верасень |
Лясныя паляны, заліўныя лугі, берагі рэк, яры і паблізу балот |
Касцяніка |
З канца ліпеня да канца верасня |
Сасновыя, яловыя, змешаныя лясы |
Брусніцы |
Брусніцы Згодна з артыкулам 85 Ляснога кодэкса Рэспублікі Беларусь «Збор дзікарослых ягад і грыбоў» тэрміны пачатку збору брусніцы і журавін штогод устанаўліваюцца рашэннямі абласных выканкамаў і даводзяцца да ўсеагульнага ведама з дапамогай СМІ і інш. |
Іглічныя і змешаныя лясы |
Журавіны |
Забалочаныя тарфянікі, месцы з высокім узроўнем грунтавых вод |
Перш чым адправіцца ў лес па ягады, варта пачытаць наступныя нарматыўна-прававыя акты:
Невыкананне ўказаных абмежаванняў тоіць у сабе штрафы. Напрыклад, парушэнне патрабаванняў па збору ягад цягне за сабой адміністрацыйную адказнасць. Вінаватым фізічным асобам пагражае штраф да 20 базавых велічыняў (б. в.), або 740 BYN, індывідуальным прадпрымальнікам — да 100 б. в. (3700 BYN), а юрыдычная асоба заплаціць да 500 б. в. (18-500 BYN). Варта ўлічваць і тое, што калі наведванне лесу забаронена з-за пажаранебяспечнага перыяду, то збор ягад там караецца штрафам да 25 б. в. (925 BYN).
Згодна з новай рэдакцыяй Падатковага кодэкса Рэспублікі Беларусь даходы ад продажу фізічнымі асобамі ягад, грыбоў, арэхаў і іншых дароў прыроды вызвалены ад выплаты падаходнага падатку. Заплаціць яго давядзецца толькі тым, хто з продажу сабранага ў лесе купіў нерухомасць або дарагі аўтамабіль.
Збор ягад — выдатны спосаб правесці час на чыстым паветры, атрымаць карысныя прадукты і атрымаць асалоду ад прыгажосцю навакольнага свету. Толькі не забывайце аб правілах паводзін у лесе і павазе да прыроды. Удалага палявання!
І не збіраць ягады каля звалак, чыгуначных пуцей, аўтамагістраляў і прамысловых зон — навакольнае асяроддзе там значна забруджана цяжкімі металамі, выхлапнымі газамі, адходамі вытворчасці і г. д. Дарункі лесу маюць уласцівасць назапашваць іх у небяспечных канцэнтрацыях, якія часам шматразова перавышае.
Акрамя таго, ягады і грыбы не рэкамендуецца збіраць у некаторых лясгасах Магілёўскай, Гомельскай і Брэсцкай абласцей, дзе павышаны радыяцыйны фон. А калі ўсё ж вырашыліся зазірнуць у такія лясы, то абавязкова праверце потым сабранае на радыенукліды. Зрабіць гэта можна на пастах радыяцыйнага кантролю лясгасаў, у раённых цэнтрах гігіены і эпідэміялогіі, лабараторыях рынкаў.
У адпаведнасці з Лясным кодэксам Рэспублікі Беларусь грамадзяне маюць права без дазвольных дакументаў (свабодна) збіраць дзікарослыя ягады для задавальнення ўласных патрэб.
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
На гэтым тыдні Цяльцы будуць проста незаменныя ўсюды, дзе іх ведаюць.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.