Аляксандра Шруб, дачка вядомага ў Беларусі фермера-першапраходца Міхаіла Шруба, не шкадуе, што аддала перавагу працы ў родным Тураве, а не засталася працаваць у сталіцы пасля таго, як атрымала дыплом эканаміста ў БДУ.
Пра тое, як яна і яе малодшы брат Рыгор, дарэчы, таксама эканаміст, дапамагаюць бацьку кіраваць вялікай фермерскай гаспадаркай, мы згадвалі ў матэрыяле «Сілу ім дорыць зямля» (Belarus, № 2). Але размова з Аляксандрай засталася тады «за кадрам». Чаму? Усё проста: нарыс быў прысвечаны Міхаілу Шрубу, стваральніку сучаснага, высокатэхналагічнага, аднаго з самых буйных і прыбытковых сельскагаспадарчых прадпрыемстваў краіны. Дарэчы, зусім нядаўна там адзначылі 30-годдзе паспяховай дзейнасці.
Паведамлялі ў артыкуле таксама некаторыя факты з працоўнага жыцця маладой, энергічнай тураўчанкі: адказвае за пытанні, звязаныя з перапрацоўкай прадукцыі, курыруе работу кафэ, магазінаў, аўтакрамы, а таксама аграсядзібы «Тураўскія легенды», сочыць за развіццём сэрвісу «Дастаўка ад Шруба». Але з такога пераліку партрэт маладой бізнес-лэдзі не «намалюецца». Таму, як і абяцалі, з задавальненнем знаёмім чытача з Аляксандрай. Наша гутарка адбылася ў старажытным Тураве. Горад вядомы ў Беларусі і за яе межамі як сэрца Палесся, унікальнага краю з яго балотамі і лясамі.
— Аляксандра, прызнайцеся: няўжо вам, маладому спецыялісту, пасля заканчэння БДУ не хацелася ўладкавацца ў Мінску? Бо ў сталіцы столькі магчымасцей...
— Не, пра гэта я нават не думала. Вы самі адзначылі, калі пісалі пра бацьку, што наш край унікальны, нездарма яго называюць лёгкімі Еўрапейскага кантынента. Тут такое свежае паветра, што ім дыхаеш і надыхацца не можаш. Тут я нарадзілася, тут прайшло маё дзяцінства, школьныя гады, юнацтва, тут бачыла, як працуюць мае бацькі. І як стамляюцца, гэта я таксама бачыла.
— На вас з братам ім часу хапала?
— Тата і мама працавалі вельмі шмат. Але пры гэтым яны стваралі для нас усе ўмовы, каб мы не былі абдзелены іх увагай і любоўю. Памятаю, як у першы фермерскі год нас узялі ў поле. Мне гадоў 6-7 было. Палоць не прымушалі. Самі ўсё рабілі, прычым уручную: не было ніякай тэхнікі. Гэта карціна захоўваецца ў маёй памяці: мама і тата працуюць, а я на краі поля з братам Грышам і дзецьмі тых людзей, якія дапамагалі бацькам палоць, гуляю. Буданы будавалі, бегалі. Жыццю радаваліся так, як умеюць толькі дзеці. У мяне, дарэчы, зараз сваіх трое... Стараюся памятаць, што радасць — вялізная каштоўнасць. Як і само жыццё.
У першыя гады фермерства восенню, калі ўжо пачыналася школа, бацькі ездзілі на сезонныя кірмашы ў Гомель, Мінск прадаваць ураджай: капусту, бульбу, цыбулю, буракі, моркву. Так зарабляўся першапачатковы капітал, як кажуць эканамісты. Вось тады я іх мала дома бачыла. Нас даглядала цётка Люба — хросная. А летам мы ў бабулі з дзядулем па матчынай лініі гасцявалі. Маё дзяцінства было шчаслівым.
— А як з вучобай у школе? Спраўляліся? Часам жа дапамога бацькі ці маці так неабходна...
— Мне вучоба давалася лёгка, таму мяне не кантралявалі. Можа, яшчэ і таму, што ведалі пра маё пачуццё адказнасці. А інакш і быць не магло — я расла ва ўмовах, калі слоў на вецер не кідаюць. Бацька такі і маці такая ж. Але медалісткай я не стала. У атэстаце тры васьмёркі, астатнія дзявяткі і дзясяткі. Памятаю, аднакласніцы, якія атрымалі медалі, смяяліся: у цябе медаля няма, а ты ў БДУ сабралася... А я ўзяла ды паступіла.
— Бацькі дапамагалі ВНУ абраць?
— Былі, вядома, размовы на гэты конт — з татам, мамай, сваякамі. У 11-м класе вызначылася — БДУ. І калі я ўжо вучылася на 3-м курсе, у сям’і ўзнікла ідэя стварыць кавярню. У канцы ліпеня 2009-га ў мяне быў універсітэцкі выпускны, а ў жніўні намячалася адкрыццё кавярні. Таму я запісалася на курсы барменаў-афіцыянтаў. Разважала так: прыеду ў Тураў — а што там рабіць буду? Як персанал падабраць, як увогуле гэтая сістэма працуе? З людзьмі мець зносіны — адно, а як знутры ўсё наладзіць? Мы ж не ўяўляем, што на кухні адбываецца, многіх тонкасцяў не ведаем. Таму курсы былі вельмі своечасовымі. Пазней я і курсы кухараў скончыла.
— Атрымліваецца, што ваша кар’ера пачалася адразу ж, калі вы вярнуліся ў Тураў?
— З кафэ і пачалася. Але магу прызнацца, што першай прыступкай на кар’ернай лесвіцы была праца ў полі (смяецца). Так-так, у полі. Мы са стрыечнай сястрой, гэта быў клас 9-ты, стрэлкі з лука абразалі: ёсць такі аграпрыём, каб ураджай павялічыць. А яшчэ і сховішча падмяталі, калі трэба было.
— Людзей у кафэ вы набіралі?
— Першапачаткова бацькі. Калі я вярнулася, людзі ўжо былі набраныя: у асноўным з Турава, пазней я запрасіла яшчэ дзяўчат з навакольных вёсак. Некаторых трэба было навучыць, стварыць каманду. Гады два-тры я прыглядалася і пакрысе ўносіла нешта новае. Я ж яшчэ студэнткай у Галандыі практыку праходзіла — цэлы месяц, прыглядалася, як там арганізавана. І калі на адпачынак у іншыя краіны ездзіла, таксама тое-сёе карыснае для сябе нагледзела. Камандзіроўкі таксама былі ў Заходнюю Еўропу — для зносін узроўню маёй англійскай было дастаткова. І ў Мінску па частцы арганізацыі работы кафэ шмат чаго пабачыла.
— З бацькам таксама як перакладчыца выязджаеце за мяжу?
— Пару разоў толькі дапамагала, бо ў асноўным у фірмах нашых партнёраў хто-небудзь размаўляе па-руску.
— Як у вас складваліся адносіны з падначаленымі?
— Працавалі ў нас мясцовыя кухары, якія гадамі да кафэ праходзілі «школу грамадскага харчавання». І крок улева або ўправа ад кухарскай інструкцыі ўспрымаўся як кавардак. Я часам казала: «Давайце паспрабуем так», «Вось гэта можа быць па-іншаму». Мне хацелася эксперымента, абнаўлення рэцэптуры страў. У адказ чула: «А што ты камандуеш? Ты што, кухар?» Таму я і скончыла курсы кухараў, прайшла практыку. Я ж дома сама гатую. У кавярні ўмовы іншыя. Але павінна быць смачна, як дома! І ты абавязаны ўмець пралічваць і норму, і выхад, і іншыя параметры — што дома нават муж не кантралюе. Па-мойму, ёсць толькі два галоўныя крытэрыі ў ацэнцы работы кухара: смачна і нясмачна.
— Ваша пасведчанне кухара, відаць, стала важкім аргументам у спрэчках...
— Не заўсёды спрацоўвае. Аднак, прызнаюся, я сама сябе больш упэўнена стала адчуваць. І гэта, відаць, мае свой станоўчы вынік. Я паказваю тэхналогію прыгатавання, і калі трэба, тлумачу, і потым у працэсе яшчэ не раз уношу карэктывы.
— А даводзіцца вам у рабоце як гаспадыні і жорсткасць праяўляць?
— Вядома. Але я, як правіла, імкнуся сваю пазіцыю спачатку растлумачыць даступна і спакойна. Думаю, у мяне характар мякчэйшы, чым у кіраўніка фермерскай гаспадаркі. Але ў першыя тры гады было няпроста. Успрымалі мяне некаторыя як птушаня з універсітэта, якое жыцця не ведае, а асаблівасцей працы ў грамадскім харчаванні — тым больш. А тут жа трэба было не толькі кіраваць калектывам. Трэба было і наведвальнікаў, гасцей кафэ, нашых мясцовых людзей прывучаць да культуры харчавання і паводзін у грамадскіх месцах. Наколькі я ведаю, устаноў такога ўзроўню, як наша, у Тураве раней не было. Ва ўсякім разе, на маёй памяці... У мае студэнцкія гады была ў горадзе толькі кавярня «Прыпяць» — у структуры каапгандлю. У меню — пончыкі з капустай... Зала там вялікая — вяселлі ладзілі, але меню, само абслугоўванне, ды і паводзіны наведвальнікаў — усё гэта трэба было паляпшаць. Калі да нас ці да бацькоў госці прыязджалі, мы іх туды не вялі. Затое цяпер у нас можна смачна паесці, прыемна правесці час, увечары патанцаваць. Пасля адкрыцця кафэ мы прынялі такі курс: у нас якасная смачная ежа, толькі якасны алкаголь і якаснае абслугоўванне. Спачатку было няпроста гэты стандарт трымаць — пакуль усе наведвальнікі прывыклі, што ў нас «працуюць» правілы сучаснага этыкету. Што ў суботу ўвечары ў рыбацкіх ботах і рыбацкай робе цябе ў кафэ не пусцяць. І ў нецвярозым стане ўваход да нас забаронены. Даводзілася нават першыя 2-3 гады ставіць на ўваходзе варту. Цяпер ужо прасцей — людзі прывыклі да стылю нашага кафэ. Крык, вельмі гучныя размовы недапушчальныя. Да таго ж, эстэтыка кафэ шмат да чаго абавязвае. У нас прыемны дызайн.
— Мясцовыя сем’ямі прыходзяць?
— Так, пастаянна. Выхадныя, дні нараджэння, іншыя падзеі. Ды і проста смачна паесці і добра адпачыць. Часта прыязджаюць у храм, які непадалёку, дзяцей хрысціць. А новы тураўскі храм, дарэчы, пабудавалі па макеце таго храма, які раней знаходзіўся на Замкавай гары яшчэ ў XI стагоддзі. Ён, паводле легенды, разбурыўся ад землятрусу. Але ягоны падмурак археолагі ў наш час ужо раскапалі на Замкавай гары.
— Рэцэпты новых страў дзе знаходзіце?
— Яны рознымі шляхамі прыходзяць. Нядаўна вось «экспертны савет» быў, з новага падавалі яешню з крывянкай нашай вытворчасці: натуральнай, запечанай. Так гатавала яе мая бабуля. У крывянай каўбасе толькі натуральныя інгрэдыенты, натуральныя спецыі, мы яе не варым — запякаем, як калісьці ў печы.
— З кім кансультуецеся, калі гатуеце стравы па старых рэцэптах?
— У нас ёсць добры кансультант-эксперт: Міхаіл Рыгоравіч Шруб, мой бацька (усміхаецца). У яго шмат цікавых успамінаў, у тым ліку і наконт рэцэптаў мясцовай кухні. Дарэчы, спачатку яешню з крывянкай мы прыгатавалі звычайна. Потым усплылі нюансы. Аказваецца, гатаваць трэба на топленым сале, а яйкі патрэбны ад хатніх курэй...
— Што са страў найбольш папулярна ў наведвальнікаў? Дарэчы, дранік-піцу мы абавязкова наступным разам, як прыедзем у Тураў, паспытаем.
— Так, гэта вельмі смачна. Папулярны таксама свіны стэйк — вы яго елі, а яшчэ наша фірменная закуска. Яна падаецца на драўлянай дошчачцы. У складзе — капуста марынаваная, запечаная каўбаска, сала салёнае, салёны агурок, памідорчык, яйка варанае... Прыадкрыю сакрэт: у яе аснове якраз тыя прадукты, з якімі палешукі ішлі на сенажаць ці на жніво. Прычым гэта адна з самых запатрабаваных закусак: відаць, гастранамічныя традыцыі ў народзе жывыя. Ёсць пытанні па асартыменце страў з мясцовых відаў рыбы. Пастаўшчыкі пакуль могуць нам прапанаваць толькі карпа і таўсталобіка. Але мы, вядома ж, і ў гэтым напрамку працуем: рыбу на Палессі любяць.
— Мы чулі, што няма ў вас нарыхтовак — усё свежае...
— Менавіта так мы і імкнемся працаваць. Заказалі салату — мы яго нарэзалі. У нас яна не стаіць у чаканні пакупніка. Кожны дзень гатуюцца першыя стравы — супы, боршч. Прыблізна ведаем, што больш запатрабавана, а што — менш. Калі кавалак мяса — кухар адрэзаў і тут жа прыгатаваў.
— Вось вы сказалі, што ў вас трое дзяцей. Паспяваеце даваць ім увагу?
— Вядома. Ёсць вечары, выхадныя. Але ж дзеці таксама занятыя ў буднія дні. Старэйшыя, Мікіта і Даша, у школе вучацца, малодшы, Міша, у дзіцячы садок ходзіць. Да таго ж мой муж Раман, кіроўца пажарнай машыны, суткі дзяжурыць, двое дома. Ён родам з Турава. Пазнаёміліся, калі я ўжо ў кафэ працавала — ён сюды заходзіў паесці.
— Атрымліваецца, кафэ для вас лёсавызначальнае...
— Можна і так сказаць (усміхаецца).
— А што скажаце пра аграсядзібу «Тураўскія легенды»?
— Калі адкрылася наша кафэ, то на другім паверсе будынка мы зрабілі невялікую аграсядзібу.
— Гэта прынцып беларускай карчмы: каб і паесці дзе было, і пераначаваць?
— Так і задумвалася. Першыя некалькі гадоў мы тут працавалі. Потым з’явілася магчымасць зрабіць сядзібу большых памераў — на беразе рэчкі Струмень. Да таго ж у гаспадарцы стала з’яўляцца больш прыезджых спецыялістаў. Таму мы вырашылі ўсе чатыры пакоі над кавярняй выкарыстоўваць як інтэрнат для іх і практыкантаў, якія да нас прыязджаюць. Камусьці на першы час, каб абжыцца, можна там спыніцца. А новая аграсядзіба адкрылася ў 2016 годзе. Раней на тым месцы стаяў будынак старой лазні. А мы ўжо там пабудавалі свае дамы, вулачка сімпатычная, а разваліны лазні псавалі яе выгляд. Бацька гарадскім уладам прапанаваў свой варыянт вырашэння праблемы. Каб атрымаць гэтую тэрыторыю пад аграсядзібу, мы будынак у іншым месцы адрамантавалі, адкрылі новую грамадскую лазню ў Тураве. Пасля нам і дазволілі ўзвесці вялікі дом з нуля. У адной трэцяй частцы гэтага дома жыве мой брат Рыгор з жонкай, дзве трэці займае аграсядзіба: 6 пакояў і паўнавартасная кухня з розным абсталяваннем і посудам для тых гасцей, хто сам сабе гатуе. Ёсць мангал, міні-альтанка. З-за пандэміі было цяжэй працаваць з краінамі і фірмамі Заходняй Еўропы. У нас браніравалі нумары праз сэрвіс вooking.com людзі з усяго свету. Два гады запар па водгуках наведвальнікаў мы мелі высокую адзнаку ў рэйтынгах booking: 9,6 бала з 10. (З сакавіка 2022 года сэрвіс браніравання гатэляў вooking.com прыпыніў работу ў Беларусі і Расіі. — Аўт. )
— Хто да вас прыязджае?
— Любяць аграсядзібу арнітолагі — прыязджаюць штогод з розных краін. Былі госці з Венгрыі, Вялікабрытаніі, Германіі, Мексікі, ЗША, Канады... Асабліва папулярныя ў іх тры месяцы: красавік, май, чэрвень. Побач у нас знакаміты Тураўскі луг, які мае, можна сказаць, міжнароднае арніталагічнае значэнне. На ім у сезон гняздзіцца больш за 150 відаў птушак. Сярод іх нямала і тых, якія занесены ў Чырвоную кнігу. А ў свеце шмат аматараў-арнітолагаў, якім гэта цікава. Ёсць турфірмы, якія збіраюць адпаведныя туры ад 5 да 20 чалавек і прывозяць сюды. Раней, да covid-19, гадоў 8 супрацоўнічала з намі сямейная пара з Венгрыі. У іх ёсць свая аграсядзіба. Яны сюды прывозілі ў асноўным арнітолагаў з Велікабрытаніі, Германіі, Венгрыі. Цесна з намі супрацоўнічалі, шанавалі наш сэрвіс.
— Ёсць, мабыць, у рабоце аграсядзібы сезоннасць, звязаная з прылётам і адлётам птушак?
— Нашы будучыя госці браніравалі пакоі яшчэ ў студзені. І мы пад іх падладжваліся ў плане харчавання: гатавалі сняданкі, абеды з сабой, вячэры. Для мяне гэта быў цікавы досвед. Арнітолагі — у асноўным людзі сталага ўзросту, на пенсіі, матэрыяльна забяспечаныя. Ім цікава назіраць жыццё птушак у натуральных, прыродных умовах. Прыязджалі людзі 1925-га, 1930-га і 1935 года нараджэння. Былі і маладзейшыя. Прывозілі групы праваднікі або нашы беларускія фірмы. А з намі заключалі дагаворы на паслугі: пражыванне і харчаванне. З кожным цікава было размаўляць. Я атрымала вялікі досвед і ў гастранамічнай частцы. Трэба было ўсё ўлічыць. Прыязджае, напрыклад, група з шасці замежнікаў — а ў кожнага свае пажаданні наконт ежы. Адзін мяса не есць, іншы — рыбу, трэці ўвогуле сам па сабе, у чацвёртага алергія, напрыклад, на глютэн... Ці яшчэ нешта... А трэба забяспечыць харчаваннем і пры гэтым нічога не пераблытаць... А ў нас тады яшчэ не была так развіта сістэма дастаўкі прадуктаў. Цяжка было нешта заказаць нават у Мінску, не кажучы пра Тураў. Цяпер у гэтым плане ўсё нашмат прасцей. Памятаю, кухары ў кафэ не рады былі вырашаць такія задачы, а мне наадварот — цікава. Бо гэта былі займальныя эксперыменты.
— Што-небудзь з рыштунку вы ім прапануеце?
— Яны з усім сваім едуць. А рыштунак такі, каб можна было цэлы дзень правесці ў сховішчы, каб дачакацца патрэбную птушачку. Вярталіся нашы госці ў аграсядзібу ўсе пакусаныя: красавік, якраз камары-мошкі самыя актыўныя. Але калі яны сфатаграфуюць птушачку, якую хацелі ўбачыць, — ім усё нізашто. Вельмі задаволеныя. А бывала, што і засмучаныя з’язджалі. Неяк адны госці чатыры дні птушку шукалі, але так і не ўбачылі.
— У іх гэта, відаць, як спаборніцтва, яны балы за кожны ўбачаны «экзэмпляр» зарабляюць. Арнітолагу трэба на працягу года «сабраць», убачыць, сфатаграфаваць як мага больш розных відаў птушак...
— Так і ёсць. Гэтыя венгры, муж і жонка, на працягу года возяць арнітолагаў па ўсім свеце. Наколькі мне вядома, у студзені-лютым яны звычайна бывалі на фотасафары ў Мексіцы. У красавіку-маі наведвалі Беларусь. І далей па свеце — увесь год у раз’ездах. А цяпер я нават не ведаю, чым яны займаюцца. Гэтая частка нашых кліентаў пакуль, як кажуць, неактывізаваная.
— А цяпер хто да вас едзе?
— Значна павялічылася колькасць беларусаў, расіяне таксама прыязджаюць. Едуць наведаць сваякоў — і нашымі паслугамі карыстаюцца.
— Вам яшчэ можна развіваць і так званы настальгічны турызм — туры для тых, хто мае ў гэтых месцах свае карані.
— Мы над гэтым думаем. Прыязджаюць яшчэ ўнукі-дзеці — хто ўжо прывык жыць у гарадскіх умовах. У вясковых хатах ім некамфортна. Зручна, асабліва калі з дзецьмі: адпачыць ёсць дзе, паесці, душ прыняць... Цэлы дзень у вёсцы, а вечарам да нас.
— Калі да вас выбрацца летам, то браніраваць пакой трэба яшчэ зімой?
— Неабавязкова. Часам можна гэта зрабіць і за тыдзень-два. Ёсць, вядома, даты, загадзя распісаныя. А так, асабліва ў будні, гасцявога ажыятажу няма.
— Вас можна назваць гаспадыняй аграсядзібы?
— Не. У аграсядзібе гаспадарыць маці. У асноўным яна ёю і займаецца. А я больш занятая на рабоце па вялікай гаспадарцы: намеснік кіраўніка гаспадаркі па перапрацоўцы. Раней у аграсядзібу ехала шмат замежнікаў, а з усіх нас англійскую нядрэнна ведаю толькі я. Засяліць-выселіць, аформіць дакументы, паразмаўляць-выслухаць-расказаць... Так што я часта бывала там. Цяпер у гаспадарцы я вельмі занятая пытаннямі перапрацоўкі. Ёсць у нас мясны цэх, ёсць агароднінны — квашання і засолкі, на мне і гандаль — 4 крамы і аўтакрама, плюс кафэ, сэрвіс «Дастаўка ад Шруба»... І яшчэ займаюся рэалізацыяй у розніцу. Ды і сацсеткамі таксама. Аптовыя продажы — у кампетэнцыі брата Рыгора. Сувязі з гандлёвымі сеткамі, прыватнымі крамамі таксама я курырую. У кафэ цяпер ёсць адміністратар, яна настаўніца па прафесіі — праходзіць у мяне курс навучання.
— З усіх вашых зон адказнасці што вам бліжэй за ўсё?
— Даўжэй за ўсё працавала ў грамадскім харчаванні. З самага адкрыцця сюды сябе ўкладваю. Пастаянна ідэі прыношу і ўсё кантралюю. А першыя тры гады тут, можна сказаць, жыла: у мяне і пакойчык наверсе быў. Потым замуж выйшла, дзеці, свій дом...
— Бацька не перашкаджаў працаваць?
— Ну што вы! Былі, вядома, моманты, якія выключна ён курыраваў, але мне шмат чаго давяраў. Напрыклад, падбіраць персанал. Прыходзілі дзяўчаты на кастынг, спачатку я з імі гутарыла, а потым ён.
— Яшчэ на нешта, акрамя працы і сям’і, знаходзіце час?
— Цяпер часу вольнага вельмі мала. Пакуль усё па рабоце і па доме зробіш, мужу і дзецям увагу надасі — ужо позні вечар. Калі ў дэкрэце была, захапілася вырабам тартоў: часу вольнага хапала. І нават рабіла іх на заказ. У кафэ дэсерты прыдумляла, але рукі, як кажуць, не даходзілі гэтым заняцца грунтоўна. Здавалася, крэмы, каржы-бісквіты і іншае — занадта складана... Але потым дзякуючы інтэрнэту шмат чаго засвоіла. Тарты мне заказвалі знаёмыя і сябры — мае, маміны. У Тураве ў мяне тады канкурэнтаў не было. Цяпер у горадзе некалькі жанчын свой хлеб пякуць, а хтосьці робіць тарты, так што на свята заказаць можна. Сама на заказ не пяку, бо на добры торт гадзін 6-8 трэба патраціць.
Мы развіталіся з адчуваннем, што гэтая прыгожая маладая жанчына, як і яе бацькі, любіць справу, якой займаецца. І ва ўсім імкнецца быць прафесіяналам. Магчымасці для далейшага росту ў яе ёсць: адукацыя, набыты вопыт намесніка кіраўніка гаспадаркі па перапрацоўцы, асабістыя якасці. У іх ліку, як сказаў пра дачку бацька, яго радуе сціпласць, а мы б дадалі ў гэтую скарбонку годнасць, высакароднасць і напорыстасць. Таксама яшчэ адна немалаважная, як нам здаецца, асаблівасць — пазітыўная энергія, пра якую можна меркаваць не толькі па тым, як спакойна і ветліва яна камунікуе з падначаленымі. У краме мы бачылі, набываючы сякія-такія прысмакі, як прадаўцы ёй шчыра ўсміхаліся.
Як кажуць псіхолагі, чалавека з пазітыўнай энергіяй можна лёгка распазнаць: у яго прысутнасці прыемна знаходзіцца. Вось і мы нешта падобнае на сабе адчулі.
Неяк пасля паездкі ў Тураў зайшлі ў адну з мінскіх мясных крам. Спыталі: ці няма чаго з фермерскай гаспадаркі Шруба. «Толькі што прывезлі прадукцыю, — адказала прадавец. — Вось і ён, кіроўца, яшчэ не з’ехаў». Карыстаючыся выпадкам, мы папрасілі яго перадаць прывітанне Аляксандры ад мінскіх журналістаў. Ён здзіўлена ўскінуў бровы, адразу не зразумеўшы, каму перадаць. «Вашай бізнес-лэдзі, гаспадыні», — дадалі мы. Хлопец усміхнуўся і з павагай ўдакладніў: «А-а-а, Аляксандры Міхайлаўне! З задавальненнем, калі ўбачу!»
Гутарылі Валянціна і Іван ЖДАНОВІЧЫ
Фота з асабістага архіва Аляксандры ШРУБ
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
Што за таемнымі дзвярыма?
