Новае папаўненне ва Узброеных Сілах ужо больш за месяц як прыняло воінскую прысягу. Учарашнія прызыўнікі прайшлі курс маладога байца, цяпер у іх — баявая падрыхтоўка: ваеннаслужачыя спасцігаюць армейскую навуку як у вучэбных класах, так і на стрэльбішчах, палігонах. Сярод іх ёсць і тыя, хто асвойвае ваенна-ўліковую спецыяльнасць па паскоранай праграме: падчас сваіх летніх канікулаў студэнты аграрных ВНУ праходзяць воінскую службу ў рэзерве.
Гэта своеасаблівы эксперымент. Упершыню за гісторыю Узброеных Сіл Беларусі студэнтам вышэйшых навучальных устаноў сельскагаспадарчага профілю прапанавалі падчас летніх канікулаў адслужыць у войску. Згодна з Указам Прэзідэнта, дадзеная катэгорыя грамадзян мае права прайсці службу ў рэзерве. Тры гады (пасля першага, другога і трэцяга курсаў) усяго па месяцу-паўтара ў арміі — і ў маладога чалавека пасля заканчэння ВНУ будзе на руках не толькі дыплом аб вышэйшай адукацыі, а і ваенны білет.
Пакуль новаўвядзенне датычыцца толькі спецыялістаў-аграрыяў. Каб даведацца, ці многія з іх пагадзіліся падчас вучобы ва ўніверсітэце вырашыць сваё пытанне з арміяй, карэспандэнты «Звязды» накіраваліся ў 2-ю інжынерную брыгаду — менавіта там да нясення воінскай службы прыступілі студэнты сельскагаспадарчых ВНУ з усёй краіны. У эксперыментальным узводзе — 50 чалавек.
— З першых дзён, калі хлопцы трапілі ў армейскае асяроддзе, яны дакладна рэагуюць на пастаўленыя задачы, — расказвае намеснік начальніка збораў рэзерву па ідэалагічнай рабоце капітан Уладзімір ШЧУЦКІ. — Некаторыя навабранцы часам скардзяцца, што ім цяжка вывучыць тыя ж абавязкі ваеннаслужачага. У вайскоўцаў-аграрыяў такога няма. Маладыя людзі вучацца ў вышэйшых навучальных установах, многія з іх жывуць у інтэрнатах, таму да навучальнага працэсу і дысцыпліны яны ўжо прызвачаіліся. Правільна ўмеюць прыняць інфармацыю, класіфікаваць яе і ўмела прымяніць на практыцы. Ёсць сярод маладых людзей і відавочныя лідары: у хлопцаў блішчаць вочы, яны ўвесь час хочуць нешта рабіць, праяўляюць ініцыятыву.
Ніхто з іх, дарэчы, не шкадуе, што свае планы на лета яны добраахвотна памянялі. Студэнты адразу ж пагадзіліся на такі від службы — дзе яшчэ ёсць магчымасць за такі кароткі тэрмін, без адрыву ад навучальнага працэсу і родных вырашыць сваё пытанне з арміяй?!
Не доўга думаў і студэнт Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі, якая знаходзіцца ў Горках Магілёўскай вобласці, Аляксандр Вялы.
— Усе ў сям’і — і дзядуля, і бацька — служылі па паўтара-два гады, а мне выпаў шчаслівы білет, — перакананы малады чалавек, які скончыў першы курс. — Некаторыя мае аднагрупнікі не пажадалі дзеля службы ў войску ахвяраваць летам, для мяне ж гэта — выдатны варыянт, прапанова, ад якой нельга адмовіцца. Дарэчы, у вайсковай часці да нас вельмі добра адносяцца: на некаторыя моманты закрываюць вочы, выслухваюць, раяць, як паступіць у той ці іншай сітуацыі.
Вайсковец рэзерву прызнаецца, што ў параўнанні з вучобай у акадэміі, у арміі яму лягчэй. Праграма, па яго словах, не складаная, а ўсё, што звязана з баявой падрыхтоўкай, — увогуле вельмі цікава. Адзінае, да чаго яшчэ трэба прызвычаіцца, дык гэта да фізічных нагрузак, але і тут малады чалавек бачыць плюс — быць заўсёды ў спартыўнай форме. «А яшчэ армія вучыць чалавека цаніць і пераасэнсоўваць многія рэчы: адносіны з сям’ёй, ежу, свабодны час», — прызнаецца Аляксандр.
Міхаіл Булачка, таксама студэнт горацкай акадэміі, з самага дзяцінства марыў пабываць у ваенна-патрыятычным лагеры, пастраляць з аўтамата Калашнікава, пакідаць гранаты. Не давялося. Калі быў малы, не з’явілася такой магчымасці, калі ж падрос, планы на лета ў звычайнага вясковага хлопца сталі прадказальныя — Міхаіл з ранніх гадоў у сваім калгасе браў удзел ва ўборачнай кампаніі. Жніво было запланавана і на гэтае лета, але ўзнікла справа больш важная — служба ў войску.
— Яшчэ будзе час і папрацаваць, і адпачыць, цяпер жа нельга ўпускаць такую магчымасць, — мяркуе малады чалавек, калі гаворыць пра прапанову адслужыць падчас летніх канікулаў. — Мой старэйшы брат, які служыў традыцыйныя паўтара года, мне па-добраму зайздросціць.
Міхаіл адчувае сябе ў войску абсалютна камфортна. Ён і ў цывільным жыцці прачынаецца рана, не позна кладзецца спаць. Да дысцыпліны таксама прызвычаіўся з дзяцінства, у самастойнае жыццё ўжо ўцягнуўся пасля года жыцця ў інтэрнаце. Больш за тое пасля заканчэння ВНУ Міхаіл збіраецца зноў вярнуцца ў войска, каб працягнуць сваю службу па кантракце. На яго погляд, гэта найбольш выгадна, чым ісці адпрацоўваць па размеркаванні ў калгас.
Яшчэ адзін студэнт ВНУ сельскагаспадарчага профілю Арцём Перабейнас, які да службы ў войску займаўся грэка-рымскай барацьбой, кажа, што фізічныя нагрузкі ў арміі зусім не складаныя. І да рэжыму прызвачайваешся хутка: калі кладзешся ў дзесяць вечара, то зусім не складана прачнуцца ў 6.00.
— Мне вельмі спадабалася, калі мы ездзілі на стрэльбішча, — дзеліцца ўражаннямі будучы аграрый. — Напэўна, няма такіх хлопцаў, якія б не марылі патрымаць у руках зброю, а тым больш пастраляць з яе. Нам паказваюць сапраўдную ваенную тэхніку, тлумачаць прынцып яе работы. З нецярпеннем чакаю, калі будзем унікаць у падрыўную справу.
Неўзабаве навабранцы ўжо прыступяць да вывучэння сваёй ваенна-ўліковай спецыяльнасці: усе студэнты-аграрыі будуць сапёрамі. Гэта радавая пасада сярэднестатыстычнага салдата, якая не прадугледжвае працяглага навучання, а час у дадзенай катэгорыі ваеннаслужачых — вагу золата. Цяпер яны асвойваюць пачатковы курс ваеннай падрыхтоўкі: вучаць агульнавайсковыя статуты, удасканальваюць страявую, страляюць з аўтамата Калашнікава. Акрамя таго, у іх праходзяць заняткі па радыяцыйнай, хімічнай і біялагічнай абароне, спасцігаюць юнакі і тонкасці ваеннай тапаграфіі — усё згодна са стандартным цыклам падрыхтоўкі любога вайскоўца.
Іван Гашко вучыцца ў Беларускім дзяржаўным аграрным тэхнічным універсітэце. Са сваімі бацькамі ён адразу вырашыў, што лепш тры гады запар схадзіць у войска і адслужыць па месяцу-паўтара, чым пасля ўніверсітэта, страчваючы сваю кваліфікацыю, ісці ў армію на цэлы год.
— Дзядуля, маёр запасу, і бабуля, у мінулым — ваенны фельчар, лічаць, што ў любым выпадку кожны мужчына павінен прайсці гэтую школу жыцця, — гаворыць салдат. — Я ўвогуле не маю права падвесці сваю сям’ю. Яшчэ жыве мой прадзед-ветэран Яўген Ванькевіч, які быў партызанам, а пасля вызвалення Беларусі трапіў у войска і дайшоў да Берліна. Другі мой прадзед, Аляксандр Партарэзкаў, якога я мала памятаю, у гады вайны вазіў на паўтаратонцы па «Дарозе жыцця» харчаванне, аднойчы ўзяў у палон нямецкага афіцэра, за што атрымаў узнагароду, — увогуле ўвесь яго кіцель быў у ордэнах і медалях.
Акрамя таго, малады чалавек — з дынастыі міліцыянераў. Таму «касіць ад службы», на яго думку, было б сорамна. Але ён пра гэта нават ніколі не задумваўся, таму з задавальненнем пагадзіўся падчас летніх канікулаў на ўласным вопыце зведаць, што такое салдацкае жыццё.
— Гэта вельмі цікава, калі ты трапляеш у абсалютна іншую для сябе атмасферу, дысцыпліну, робіш тое, чым дагэтуль ніколі не займаўся, — перакананы Іван Гашко. — Служба вельмі насычаная: мы не толькі развіваем свой кругагляд, вучымся новаму, а і атрымліваем дадатковую спецыяльнасць — у выніку пасля заканчэння ўніверсітэта будзем мець дзве прафесіі.
Пакуль такая магчымасць захоўваецца. Указ аб новым прызыве на тэрміновую вайсковую службу і службу ў рэзерве кіраўніком дзяржавы ўжо падпісаны. Маладыя людзі, якія вучацца ў ВНУ сельскагаспадарчага профілю або збіраюцца туды паступаць, як і героі публікацыі, могуць вырашыць сваё пытанне з арміяй хутчэй, чым яны думалі.
Вераніка КАНЮТА
Фота Юліі АЛЯКСЕНКІ, «Ваяр».
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
На гэтым тыдні Цяльцы будуць проста незаменныя ўсюды, дзе іх ведаюць.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
