Кубак кавы і... верш, калі ласка!

Паэ­тыч­ныя ве­ча­ры­ны ў ка­вяр­нях збі­ра­юць усё больш мо­ла­дзі

Ка­лі я ву­чы­ла­ся ў шко­ле, за­хап­ляц­ца паэ­зі­яй бы­ло «не ка­міль­фо». Лю­боў да сур'­ёз­ных і скла­да­ных тэкс­таў лі­чы­ла­ся пры­кме­тай ад­ста­лас­ці, а чы­таць ра­ман­тыч­ныя вер­шы­кі пра па­ку­ты ка­хан­ня, а тым больш пі­саць іх (як гэ­та заў­сё­ды бы­вае, ка­лі та­бе 14), мне са­мой не ха­це­ла­ся. Ця­пер ама­та­раў са­праўд­най паэ­зіі ся­род мо­ла­дзі ста­но­віц­ца больш, а не­ка­то­рыя з іх на­ват ар­га­ні­зу­юць су­пол­кі і ла­дзяць у ка­вяр­нях твор­чыя ве­ча­ры­ны. Больш за год та­му сту­дэнт­кі ста­ліч­ных ВНУ Ма­рыя ЛІП­НІЦ­КАЯ і На­стас­ся РЫ­СІК, бу­ду­чыя спе­цы­я­ліст па мар­ке­тын­гу і фі­зік-ядзер­шчык (!), ства­ры­лі пра­ект «Дзе­ці Ма­я­коў­ска­га». Раз на ме­сяц кам­па­нія апан­та­ных паэ­зі­яй збі­ра­ец­ца ў ка­вяр­ні, каб па­дзя­ліц­ца ўлас­ны­мі вер­ша­мі і лю­бі­мы­мі «чу­жы­мі» рад­ка­мі. На апош­няй ве­ча­ры­не са­бра­ла­ся пад 90 ча­ла­век! І не толь­кі дзяў­ча­ты. Як пра­хо­дзяць су­стрэ­чы «Дзя­цей Ма­я­коў­ска­га» і ча­му мо­ла­дзі ці­ка­выя па­доб­ныя ве­ча­ры, рас­ка­за­лі ар­га­ні­за­та­ры пра­ек­та На­стас­ся і Ма­рыя.

— З ча­го ўсё па­ча­ло­ся?

На­стас­ся: «Ка­лі мы ву­чы­лі­ся ў 5 кла­се, у шко­ле ад­кры­лі «Пуш­кін­скі клуб». Там пе­ры­я­дыч­на пра­во­дзі­лі­ся паэ­тыч­ныя кон­кур­сы: спа­бор­ні­ча­лі, хто най­лепш пра­дэк­ла­муе вер­шы. І мы ак­тыў­на ўдзель­ні­ча­лі. На­стаў­ні­ца На­тал­ля Ар­кадзь­еў­на бра­ла нас так­са­ма на роз­ныя су­стрэ­чы з паэ­та­мі. Да­рэ­чы, на гэ­тыя ме­ра­пры­ем­ствы звы­чай­ны ча­ла­век з ву­лі­цы не мог тра­піць на­ват у якас­ці гле­да­ча, а ад­кры­тых твор­чых ве­ча­роў у Мін­ску на той мо­мант не бы­ло».

Ма­рыя: «Мы ха­це­лі асво­іць фар­мат ка­вяр­няў. Час­та ся­дзе­лі з На­сцяй у іх за куб­кам гар­ба­ты і ду­ма­лі: а ча­му б не па­слу­хаць яшчэ і вер­шы? Ка­вер-гур­ты ж, на­прык­лад, мод­на за­пра­шаць... Мож­на бы­ло б па­клі­каць і чы­таль­ні­каў. Я та­ды яшчэ на дру­гім кур­се ву­чы­ла­ся, але ха­це­ла за­раб­ляць спра­вай, якую люб­лю: пі­саць і дэк­ла­ма­ваць вер­шы. Ка­мер­цый­ным пра­ект, праў­да, не атры­маў­ся (плат­ны ўва­ход у мі­ну­лы раз зра­бі­лі толь­кі для та­го, каб «ад­біць» арэн­ду), але са­ма за­ду­ма мно­гіх за­ці­ка­ві­ла. На пер­шы твор­чы ве­чар прый­шло ча­ла­век 30. Ця­пер жа кам­па­нія «Дзя­цей Ма­я­коў­ска­га» ўжо ледзь змя­шча­ец­ца ў ма­лень­кіх ка­вяр­нях. Лю­дзі ча­сам ста­яць ля ўва­хо­да, ся­дзяць на пад­ло­зе. Ды і ка­ман­да на­ша вы­рас­ла. Па­чы­на­лі ўдзвюх, а паз­ней да ар­га­ні­за­цыі пра­ек­та да­лу­чы­лі­ся хлоп­цы: Аляк­сандр Ва­раб'­ёў і На­рэк Гас­па­ран».

— І хто збі­ра­ец­ца на та­кіх су­стрэ­чах?

Ма­рыя: «Роз­ныя лю­дзі — ад школь­ні­каў, ак­цё­раў сту­дэнц­ка­га тэ­ат­ра да сур'­ёз­ных офіс­ных ра­бот­ні­каў. Пе­ра­важ­на, вя­до­ма, мо­ладзь».

— Ча­му, да­рэ­чы, «Дзе­ці Ма­я­коў­ска­га»?

Ма­рыя: «Ён адзін з са­мых вя­до­мых паэ­таў. Нам па­трэб­на бы­ла яр­кая асо­ба, пра­ва­ка­тар, лі­дар па на­ту­ры. Тым больш наз­ва «Дзе­ці Ма­я­коў­ска­га» гу­чыць моц­на. Гэ­та ўжо ста­ла брэн­дам».

На­стас­ся: «Усе на­па­чат­ку пы­та­лі: «Вы што, толь­кі Ма­я­коў­ска­га чы­та­е­це?» Не. Яго вер­шы на­са­мрэч вель­мі рэд­ка мож­на па­чуць на на­шых су­стрэ­чах».

— На ва­шу дум­ку, ча­му лю­дзям ста­лі зноў ці­ка­выя паэ­тыч­ныя ве­ча­ры? Ня­ўжо ама­та­рам паэ­зіі не­да­стат­ко­ва па­чы­таць збор­нік до­ма сам-на­сам?

На­стас­ся: «Ты вы­каз­ва­еш эмо­цыі праз вер­шы і ста­но­віц­ца ляг­чэй на ду­шы. Ёсць тво­ры, якія вель­мі па­да­ба­юц­ца, і та­бе трэ­ба з кімсь­ці гэ­тым па­дзя­ліц­ца. Ча­му пры­хо­дзяць па­слу­хаць? З той жа пры­чы­ны, з якой на­вед­ва­юць кан­цэр­ты. За чы­таль­ні­ка­мі, асаб­лі­ва ты­мі, хто зай­ма­ец­ца ак­цёр­скім май­стэр­ствам, ці­ка­ва на­зі­раць. Усе дэк­ла­му­юць вер­шы па-роз­на­му, так, як ад­чу­ва­юць. Бы­вае, на роз­ных ве­ча­рах чы­та­юць ад­ны і тыя ж тво­ры, на­прык­лад, Ясе­ні­на ў нас лю­бяць. І кож­ны раз гэ­та зай­маль­на, ка­лі, без­умоў­на, не ка­пі­ру­юць Бяз­ру­ка­ва (усмі­ха­ец­ца)».

Ма­рыя: «Са­мім паэ­там важ­ная кры­ты­ка. Хо­чуць пуб­ліч­на вы­сту­піць, каб іх аца­ні­лі».

— Не­ка­то­рыя су­пол­кі пра­вод­зяць жорст­кія кас­тын­гі ся­род паэ­таў. Вы ж да­зва­ля­е­це лю­бо­му прад­ста­віць сваю твор­часць. Але, ка­лі шчы­ра, не кож­ны, хто пі­ша вер­шы, са­праў­ды ўмее гэ­та ра­біць...

На­стас­ся: «Спа­чат­ку мы пра­сі­лі ўдзель­ні­каў да­сы­лаць нам улас­ныя вер­шы, каб пра­гля­дзець за­га­дзя. А по­тым пе­ра­ста­лі. На­ват ка­лі тво­ры так са­бе, ня­хай ча­ла­век прый­дзе, па­раў­нае ся­бе з ін­шы­мі паэ­та­мі і, маг­чы­ма, ста­не пі­саць лепш».

[caption id="attachment_75063" align="alignnone" width="600"] Па­слу­хаць за куб­кам ка­вы та­ле­на­ві­та­га чы­таль­ні­ка ці паэ­та пры­хо­дзяць і сту­дэн­ты, і офіс­ныя ра­бот­ні­кі.[/caption]

Ма­рыя: «Ду­маю, што та­лент заў­сё­ды мож­на раз­віць».

— Сён­ня мод­на за­хап­ляц­ца паэ­зі­яй?

Ма­рыя: «За­раз, мне зда­ец­ца, лі­та­ра­ту­ра на пі­ку па­пу­ляр­нас­ці. Ле­тась з'я­ві­ла­ся шмат лі­та­ра­тур­ных аб'­яд­нан­няў і пра­ек­таў: «Літ­ка­ва», «Хі­ме­ра», «Ад­кры­ты мік­ра­фон» у До­ме куль­ту­ры».

На­стас­ся: «Мо­да заў­сё­ды мя­ня­ец­ца кар­ды­наль­на. Тое, што яшчэ ўчо­ра лі­чы­ла­ся не­су­час­ным, сён­ня ста­но­віц­ца трэн­дам. У се­ці­ве ба­чы­ла за­піс: «Ця­пер усе так вы­хва­ля­юц­ца тым, што яны лю­бяць чы­таць, быц­цам мы ў Ся­рэд­ня­веч­чы і чы­таць мо­гуць толь­кі вы­бра­ныя». Пяць га­доў та­му мо­ладзь кры­ча­ла: «Якія кні­гі? Лепш па­ту­сіць па клу­бах!» За­раз усё на­ад­ва­рот. Не­ка­то­рыя, маг­чы­ма, на­вед­ва­юць твор­чыя ве­ча­ры, каб вы­гля­даць ін­тэ­ле­кту­а­ла­мі. Але, спа­дзя­ю­ся, да нас хо­дзяць тыя, ка­му паэ­зія са­праў­ды ці­ка­вая».

— У чым ад­мет­насць ве­ча­рын «Дзя­цей Ма­я­коў­ска­га»?

Ма­рыя: «Кож­ны раз — пэў­ная тэ­ма­ты­ка. Мы ства­ра­ем сю­жэт­ную лі­нію, ста­вім сцэн­кі, тры­ма­ем інт­ры­гу, каб гля­дач ха­цеў да­ве­дац­ца, што бу­дзе ў кан­цы су­стрэ­чы. Пра­во­дзім і май­стар-кла­сы».

На­стас­ся: «У нас гу­чаць не толь­кі вер­шы, але і пес­ні. Тан­цаў па­куль ня­ма. Я па­ста­ян­на пра­па­ноў­ваю па­ста­віць ма­са­вы та­нец, але ўсе ча­мусь­ці ад­маў­ля­юц­ца (смя­ец­ца)».

Ма­рыя: «Га­лоў­нае — пры­ду­маць ідэю. На­прык­лад, ад­на з на­шых су­стрэч су­па­ла з Днём за­пал­кі. Мы вы­ра­шы­лі: кож­ная за­пал­ка — гэ­та твая ма­ра. Ка­лі агонь га­рыць, ма­ра жы­ве. А па­чак за­па­лак сім­ва­лі­зуе тое, што ў ця­бе ёсць шмат шан­цаў ажыц­ця­віць свае ма­ры».

— Як пла­ну­е­це раз­ві­ваць пра­ект да­лей?

На­стас­ся: «Ва­ры­ян­таў шмат. На­прык­лад зво­дзіць лю­дзей, якія скла­да­юць пес­ні, і тых, хто пі­ша вер­шы. У кан­цы ве­ча­ра мы зна­ё­мім двух ча­ла­век і да­ём ім за­дан­не пад­рых­та­ваць да на­ступ­на­га ра­за су­мес­нае вы­ступ­лен­не».

Ма­рыя: «Хо­чам ла­дзіць кон­кур­сы, паэ­тыч­ныя бат­лы. Каб твор­цы і чы­таль­ні­кі рас­лі ў сва­іх на­вы­ках. І са­мі ве­ча­ры ста­на­ві­лі­ся больш ці­ка­вы­мі...»

На­тал­ля ЛУБ­НЕЎ­СКАЯ.