Здымкі з «Джэймса Уэба» ставяць пад сумненне тэорыю аб фармаванні галактык

Астраномы з ЗША і Еўропы мяркуюць, што вялікая колькасць буйных спіральных галактык, адкрытых тэлескопам «Джэймс Уэб» у раннім Сусвеце, ставіць пад сумненне агульнапрынятую тэорыю аб іх фарміраванні, якая мае на ўвазе важную ролю цёмнай матэрыі ў адукацыі першых «зародкаў» галактык. Пра гэта паведамляе ТАСС са спасылкай на прэс-службу ўніверсітэта Кейс-Вестэрн-Рэзерв (CWRU).

«Астраномы прыдумалі цёмную матэрыю для тлумачэння таго, як раўнамерна размеркаваная матэрыя ў раннім Сусвеце ператварылася ў набор з буйных галактык і пустэч, якія іх падзяляюць. Пабудаваная на базе гэтай ідэі тэорыя кажа аб тым, што ўсе буйныя галактыкі ўзніклі ў выніку росту вялікай колькасці звышмалых матэрый ў раннім Сусвеце. Гэтая ідэя не адпавядае таму, што мы бачым на здымках з «Джэймса Уэба», — заявіў прафесар CWRU Стэйсі Макгоу, чые словы прыводзіць прэс-служба ВНУ.

Як патлумачыў Макгоу, па бягучых паданнях касмолагаў, першыя галактыкі з’явіліся ў Сусвеце прыкладна праз 300-400 млн гадоў пасля Вялікага выбуху, калі матэрыя паспела астыць да тэмператур, пры якіх могуць фарміравацца халодныя аблокі з газу, усярэдзіне якіх узнікаюць зоркі.

Першапачаткова астраномы меркавалі, што першыя галактыкі светабудовы былі адносна невялікімі і раслі павольна. Першыя здымкі ранняга Сусвету, атрыманыя «Хаблам» і «Джэймсам Уэбам», паказалі на наяўнасць незвычайна вялікай колькасці буйных спіральных галактык, супастаўных па памерах з Млечным Шляхам. Факт іх існавання ўжо некалькі гадоў з’яўляецца вялікай загадкай і прадметам спрэчкі сярод вучоных.

Для вырашэння гэтых спрэчак прафесар Макгоу падрыхтаваў камп'ютарную мадэль ранняга Сусвету, абапіраючыся на тыя здымкі, якія былі атрыманы ў апошнія некалькі гадоў пры дапамозе «Джэймса Уэба». Выкарыстоўваючы гэтую мадэль, навукоўцы пралічылі працэс росту вялікай колькасці галактык, абапіраючыся як на класічную тэорыю цёмнай матэрыі (лямбда-CDM), так і на яе альтэрнатыву, так званую мадыфікаваную тэорыю Ньютанаўскай дынамікі (MOND).

Праведзеныя навукоўцамі разлікі паказалі, што лямбда-CDM не здольная прайграць той набор з малых і буйных галактык, якія былі выяўленыя ў апошнія некалькі гадоў на здымках ранняга Сусвету, атрыманых «Джэймсам Уэбам». У супрацьлегласць гэтаму, тэорыя MOND спраўлялася з гэтай задачай значна лепш, што ставіць пад сумнеў агульнапрынятыя ўяўленні аб фарміраванні і росце галактык, падсумаваў прафесар Макгоу.