Вы тут

Чжан Вэньчуань: Кітайска-беларускае супрацоўніцтва — узор міжнародных адносін новага тыпу


75 гадоў таму — 1 кастрычніка 1949-га — падчас мітынгу на плошчы Цяньаньмэнь у Пекіне старшыня Савета Цэнтральнага народнага ўрада Маа Цзэдун аб’явіў аб утварэнні Кітайскай Народнай Рэспублікі. На наступны дзень Савецкі Саюз першым прызнаў КНР і неўзабаве заключыў з ёй Дагавор аб сяброўстве, саюзе і ўзаемнай дапамозе. 2 снежня таго ж года цэнтральны народны ўрад Кітая выдаў рэзалюцыю, якая абвяшчае 1 кастрычніка нацыянальным святам. За гэтыя 75 гадоў была створана найноўшая гісторыя Паднябеснай, разгортваліся грандыёзныя пераўтварэнні, якія назвалі «кітайскім цудам». У выніку КНР стала безумоўным сусветным лідарам, шмат у чым задаючы тон сусветнай эканоміцы і палітыцы. Дынамічна развіваецца беларуска-кітайскае супрацоўніцтва, якое дасягнула беспрэцэдэнтнага ўзроўню ўсепагоднага і ўсебаковага стратэгічнага партнёрства. У чым асаблівасці кітайскай мадэрнізацыі, якія перспектывы ўзаемадзеяння Кітая і Беларусі, «Звяздзе» расказаў Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Кітайскай Народнай Рэспублікі ў Рэспубліцы Беларусь Чжан Вэньчуань.


 

— 1 кастрычніка спаўняецца 75 гадоў з дня ўтварэння КНР. Што значыць гэтая дата для Кітая?

— Гэты дзень з’яўляецца днём заснавання Новага Кітая і пачатку новага раздзела ў кітайскай гісторыі. 1 кастрычніка 1949 года таварыш Маа Цзэдун з трыбуны плошчы Цяньаньмэнь у Пекіне ўрачыста аб’явіў свету аб стварэнні Кітайскай Народнай Рэспублікі, і з таго часу кітайскі народ стаў на ногі. 1 кастрычніка — пераломны момант для кітайскага народа, з гэтага дня кітайская нацыя канчаткова змяніла трагічны лёс, які доўжыўся больш за 100 гадоў пасля Опіумнай вайны ў 1840 годзе, звязаны з беднасцю, аслабленасцю і прыгнётам, і ступіла на новы шлях вялікага адраджэння.

КНР адзначае сваё 75-годдзе. За гэты перыяд на шляху развіцця сустракаліся і буры, і вецер, але, нягледзячы на любыя нягоды, Кітай цвёрда ідзе наперад і пажынае плады сваёй працы. За апошнія 75 гадоў Камуністычная партыя Кітая заахвоціла шматнацыянальны народ у адзіным парыве ўпарта змагацца і імкнуцца наперад, дасягнуць вялікіх поспехаў у ажыццяўленні сацыялістычнай рэвалюцыі і справе будаўніцтва сацыялізму, рэалізацыі палітыкі рэформ і адкрытасці і сацыялістычнай мадэрнізацыі. Пасля 18-га з’езда КПК сацыялізм з кітайскай спецыфікай уступіў у новую эпоху. КПК зацвердзіла статус таварыша Сі Цзіньпіна як кіруючага ядра ЦК КПК і партыі ў цэлым, кіруючае становішча ідэй Сі Цзіньпіна аб сацыялізме з кітайскай спецыфікай новай эпохі. Пад кіраўніцтвам ідэй Сі Цзіньпіна аб сацыялізме з кітайскай спецыфікай новай эпохі Кітай гарманічна злучыў асноўныя прынцыпы марксізму з канкрэтнымі кітайскімі рэаліямі і выдатнай традыцыйнай кітайскай культурай, дасягнуў усебаковых гістарычных поспехаў. Кітайская нацыя здзейсніла вялікі скачок, устаўшы з кален, разбагацеўшы і стаўшы мацнейшай. Сёння Кітай упэўнена стаіць на ўсходзе свету і сямімільнымі крокамі ідзе па шляху вялікага адраджэння кітайскай нацыі за кошт кітайскай мадэрнізацыі.

— Чаго ўдалося дасягнуць вашай краіне за гэты час?

— Кітай атрымаў гістарычную перамогу ў барацьбе з абсалютнай беднасцю, і кітайскі народ у цэлым уступіў ва ўсебаковае сярэднезаможнае грамадства, з галечы і аслабленасці прыйшоў да росквіту і магутнасці, зрабіў вялікія дасягненні, якія прыцягваюць увагу ўсяго свету. Асабліва пасля 18-га Усекітайскага з’езда КПК сацыялістычны лад з кітайскай спецыфікай стаў больш сталым і сфарміраваным, быў значна павышаны ўзровень мадэрнізацыі сістэмы дзяржаўнага кіравання і кіраўніцкіх здольнасцяў, унікальныя перавагі кітайскай мадэрнізацыі становяцца ўсё больш відавочнымі, а справа партыі і краіны дабілася гістарычных поспехаў і зведала гістарычныя трансфармацыі.

Эканамічная і сукупная моц дзяржавы значна выраслі. ВУП ажыццявіў гістарычны скачок, дзякуючы чаму Кітай трывала стаў другой па велічыні эканомікай свету, найбуйнейшай краінай-вытворцам, другім па велічыні спажыўцом тавараў і дзяржавай з найбуйнейшымі валютнымі рэзервамі. Сярэдні ўклад краіны ў сусветны эканамічны рост складае больш за 30 %. Кітай пабудаваў найбуйнейшую ў свеце сетку высакахуткаснай чыгунки і аўтамагістраляў. Больш за 40 % з 500 асноўных відаў прамысловых тавараў у свеце вырабляецца ў Кітаі, пры гэтым КНР займае першае месца ў свеце па аб’ёме вытворчасці прадукцыі. Мы паскараем развіццё навукова-тэхнічнай самадастатковасці высокага ўзроўню і дасягнулі значных вынікаў у галіне пілатаваных касмічных палётаў, даследаванні Месяца і Марса, асваенні марскіх і калязямных глыбінь, а таксама новых энергетычных тэхналогій. Навукова-тэхнічныя інавацыі сталі важным рухавіком якаснага сацыяльна-эканамічнага развіцця.

У жыцці людзей адбыліся кардынальныя змяненні. Кітай цалкам вырашыў пытанне абсалютнай беднасці і вывеў з галечы амаль 100 мільёнаў сельскіх жыхароў. У параўнанні з пачатковым этапам пасля заснавання Кітайскай Народнай Рэспублікі наяўны даход на душу насельніцтва па ўсёй краіне фактычна павялічыўся ў 76 разоў (пасля выліку цэнавых фактараў), а плошча жыллёвага будаўніцтва на душу насельніцтва ў гарадскіх раёнах павялічылася з 8,3 квадратнага метра да больш чым 40 кв. м. Мы стварылі найбуйнейшую ў свеце сістэму адукацыі, сацыяльнага забеспячэння, аховы здароўя, бесперапынна павышаецца дабрабыт народа, яго шчасце і бяспека.

Духоўны свет бесперапынна ўзбагачаецца. Мы атрымалі ў спадчыну і працягваем развіваць перадавую сацыялістычную культуру, садзейнічаем творчаму пераўтварэнню і інавацыйнаму развіццю выдатнай традыцыйнай культуры нашай вялікай краіны. У агульнай складанасці 43 аб’екты Кітая былі ўнесены ў Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА — першае месца ў свеце па гэтым паказчыку. Колькасць публічных бібліятэк і музеяў у краіне ў 59 і 325 разоў больш, чым на момант утварэння КНР. Уплыў кітайскай культуры значна ўзрос, і свет працягвае бачыць «Кітай, які адкрываецца» і «Кітай, які робіць свой унёсак у развіццё чалавечай цывілізацыі».

Зроблены значны крок у будаўніцтве «Выдатнага Кітая». Прытрымліваючыся канцэпцыі «зялёныя горы і крыштальныя воды — бясцэнны скарб», Кітай дабіўся прыкметных вынікаў у галіне захавання глеб і водных рэсурсаў, барацьбы з апустыньваннем і абароны біяразнастайнасці, а таксама стаў краінай з найбольшым прыростам лясных рэсурсаў і самай вялікай плошчай штучных лесапасадак у свеце. Мы актыўна прасоўваем захаванне «блакітнага неба, крыштальнай вады і чыстай зямлі», колькасць моцна забруджаных дзён значна скарачаецца, якасць воднага асяроддзя значна паляпшаецца, экалагічныя рызыкі для глебы эфектыўна кантралююцца, а тысячы міль гор і рэк набываюць новыя яркія фарбы.

Дыпламатыя вялікай дзяржавы з кітайскай спецыфікай рухаецца наперад ва ўсіх напрамках. Кітай цвёрда прытрымліваецца незалежнай і самастойнай мірнай знешняй палітыкі і асноўнай дзяржаўнай палітыкі рэформ і адкрытасці. КНР стала асноўным гандлёвым партнёрам для больш чым 140 краін і рэгіёнаў, сем гадоў запар займае першае месца ў свеце па гандлі таварамі, уваходзіць у лік вядучых краін свету па прыцягненні замежнага капіталу і знешніх інвестыцый, а сумеснае будаўніцтва «Аднаго пояса, адзнаго шляху» стала папулярным міжнародным грамадскім дабром і платформай для міжнароднага супрацоўніцтва. Мы дэманструем сваю прыхільнасць ролі адказнай вялікай дзяржавы, выступаем за раўнапраўную і спарадкаваную шматпалярнасць свету і інклюзіўную эканамічную глабалізацыю, спрыяем стварэнню Супольнасці адзінага лёсу чалавецтва, рэалізоўваем «тры глабальныя ініцыятывы», што значна павышае ўплыў, прывабнасць і сілу Кітая. У сённяшнім свеце Кітай стаў самай важнай сілай, якая забяспечвае мір, стабільнасць і прагрэс.

Зазіраючы ў будучыню, Камуністычная партыя Кітая аб’яднае і ўзначаліць шматмільённы народ з дапамогай кітайскай мадэрнізацыі ўсебакова садзейнічаць будаўніцтву магутнай краіны і вялікай справе нацыянальнага адраджэння, а таксама даць чалавецтву новы вопыт для вывучэння мадэрнізацыі і ўнесці новы ўклад у падтрыманне міру і развіцця ва ўсім свеце.

— Якія асноўныя задачы стаяць перад Кітаем на найбліжэйшую перспектыву?

— У кастрычніку 2022 года 20-ы Усекітайскі з’езд КПК устанавіў галоўную задачу партыі ў новую эпоху і на новым шляху, якая заключаецца ва ўсебаковым будаўніцтве мадэрнізаванай сацыялістычнай дзяржавы, дасягненні другой мэты стагоддзя і ўсебаковым прасоўванні вялікага адраджэння кітайскай нацыі за кошт кітайскай мадэрнізацыі. На з’ездзе было вызначана, што пяцігоддзе пасля XX Усекітайскага з’езда Камуністычнай партыі Кітая з’яўляецца ключавым перыядам, які пакладзе пачатак усебаковаму будаўніцтву мадэрнізаванай сацыялістычнай дзяржавы. Галоўныя мэты і задачы, якія стаяць перад Кітаем, складаюцца ў наступным: дамагчыся новых прарываў у высакаякасным развіцці эканомікі, значна павысіць незалежнасць і ўмацаваць уласны патэнцыял у сферах навукі і тэхнікі, дасягнуць сур’ёзных зрухаў у фарміраванні новай архітэктонікі развіцця і стварэнні сучаснай эканамічнай сістэмы. Варта зрабіць новыя крокі ў правядзенні палітыкі рэформ і адкрытасці, усебакова прасунуць мадэрнізацыю сістэмы і патэнцыялу дзяржаўнага кіравання, сфарміраваць больш дасканалую сістэму сацыялістычнай рыначнай эканомікі, стварыць у цэлым новую сістэму эканомікі адкрытага тыпу і больш высокага ўзроўню. Трэба прыкметна павысіць узровень інстытуцыяналізацыі, рэгламентацыі і працэсуалізацыі народнай дэмакратыі, больш значна ўдасканальваць сацыялістычную прававую сістэму з кітайскай спецыфікай. Неабходна забяспечыць народу больш разнастайнае духоўнае і культурнае жыццё, бесперапынна ўмацоўваць кансалідацыйную сілу кітайскай нацыі і ўплыў кітайскай культуры. Варта падтрымаць у цэлым сінхронны рост даходаў насельніцтва і эканомікі, а таксама сінхроннае павышэнне аплаты працы і прадукцыйнасці працы, істотна павысіць узровень забеспячэння роўнага доступу да асноўных грамадскіх паслуг, стварыць больш дасканалую шматузроўневую сістэму сацыяльнага забеспячэння. Мяркуецца значна палепшыць жылое асяроддзе ў гарадской і сельскай мясцовасці, дасягнуць прыкметных вынікаў у будаўніцтве «выдатнага Кітая». Неабходна больш надзейна забяспечыць нацыянальную бяспеку, у прызначаны тэрмін рэалізаваць мэту, вызначаную да 100-гадовага юбілею НВАК, грунтоўна прасоўваць стварэнне «спакойнага Кітая». Па меры прыкметнага павышэння свайго статусу і ўплыву на міжнароднай арэне Кітай будзе адыгрываць больш значную ролю ў глабальным кіраванні.

У ліпені гэтага года паспяхова прайшоў трэці пленум ЦК КПК 20-га склікання. На ім было праведзена планаванне і аддадзены распараджэнні, якія датычацца асноўных задач партыі. На пленуме была прадстаўлена панарама далейшага ўсебаковага паглыблення рэформ і прасоўвання кітайскай мадэрнізацыі, вызначаны 7 стратэгічных прыярытэтаў і 14 ключавых сфер на найбліжэйшыя пяць гадоў, а таксама больш як 300 важных мер, што стала магутным заклікам да ўсебаковага паглыблення рэформ.

— У чым асаблівасць развіцця сучаснага Кітая, яго ўплыву на глабальныя працэсы?

— Шлях мадэрнізацыі, які выбірае краіна, вызначаецца яе гістарычнымі традыцыямі, сацыяльным ладам, умовамі развіцця, навакольным асяроддзем і шматлікімі іншымі фактарамі. Грунтуючыся на сваіх нацыянальных умовах, Кітай стаў на шлях развіцця мадэрнізацыі з кітайскай спецыфікай, адно за адным дабіваўся бліскучых дасягненняў, якія звярнулі на сябе ўвагу ўсяго свету, а таксама прадэманстраваў унікальныя якасці кітайскай мадэрнізацыі.

Перш за ўсё, гэта мадэрнізацыя, якая ахоплівае вялізную колькасць насельніцтва. Кітай ажыццяўляе мадэрнізацыю для больш як 1,4-мільярднага насельніцтва — паказчык, які перавышае сукупную колькасць жыхароў усіх цяперашніх развітых краін свету. Пасля 18-га з’езда КПК кампартыя арганізавала і ажыццявіла найбуйнейшую і наймагутнейшую кампанію па барацьбе з беднасцю і ўсебакова пабудавала найбольш шматлікае, найбуйнейшае па маштабах сярэднезаможнае грамадства ў гісторыі чалавецтва, не толькі пашырыўшы шляхі мадэрнізацыі для краін, якія развіваюцца, але і прыўнесшы кітайскую мудрасць і кітайскія варыянты для вырашэння праблем чалавецтва. Па-другое, кітайская мадэрнізацыя мяркуе дасягненне ўсеагульнай заможнасці народа. Яна з’яўляецца сутнасным патрабаваннем сацыялізму з кітайскай спецыфікай і непахіснай мэтай кітайскіх камуністаў. Кітай не толькі атрымаў гістарычную перамогу ў барацьбе з абсалютнай беднасцю, але і бесперапынна павышае ўзровень жыцця ўсяго народа за кошт кітайскай мадэрнізацыі. Цяпер у КНР налічваецца больш за 400 мільёнаў чалавек з сярэднім узроўнем даходу, а наяўны даход жыхароў на душу насельніцтва перавышае 39 тысяч юаняў, што сведчыць: Кітай ажыццявіў гістарычны скачок ад краіны з нізкім узроўнем даходу насельніцтва да краіны з узроўнем даходу насельніцтва, вышэйшым за сярэдні.

Па-трэцяе, кітайская мадэрнізацыя патрабуе ўзгодненага развіцця матэрыяльнай і духоўнай культуры. Яна накіравана на аздараўленне сучаснай сістэмы дзяржаўных культурных паслуг, інавацыйную рэалізацыю праектаў у галіне культуры на карысць народа, пашырэнне ахопу і прымяняльнасці асноўных грамадскіх культурных паслуг, а таксама эфектыўную абарону асноўных культурных правоў і інтарэсаў народа. Цяпер у Кітаі налічваецца больш за 3300 публічных бібліятэк, больш за 100 тысяч фізічных кнігарняў і 587 тысяч кніжных дамоў у вёсках. КНР фарміруе любоў да чытання і будуе духоўны ачаг, які выхоўвае норавы і звычаі цывілізацыі.

Па-чацвёртае, кітайская мадэрнізацыя патрабуе гарманічнага суіснавання чалавека і прыроды. Экалагічнасць — адметная рыса кітайскай мадэрнізацыі. Кітай няўхільна прытрымліваецца канцэпцыі ўстойлівага развіцця, комплексна садзейнічае сацыяльна-эканамічнаму развіццю і ахове навакольнага асяроддзя, нязменна прытрымліваецца курсу, які звяртае прыярытэтную ўвагу на эканомію рэсурсаў, ахову і натуральнае аднаўленне экалогіі, непахісна ідзе па шляху цывілізаванага развіцця, які адрозніваецца развіццём вытворчасці, забяспечаным жыццём насельніцтва і здаровай экалогіяй. Здаровае экалагічнае асяроддзе — самае справядлівае грамадскае дабро і самы даступны дабрабыт для народа. Гэта стала ідэалагічным кансэнсусам і ўсвядомленым дзеяннем усяго кітайскага грамадства.

Нарэшце, кітайская мадэрнізацыя ажыццяўляецца па шляху мірнага развіцця. Кітайская мадэрнізацыя не ідзе ні па старым шляху, які дазволіў некаторым краінам ажыццявіць мадэрнізацыю з дапамогай каланізацыі і рабавання, ні па лжывым шляху ўзурпатарства моцнай дзяржавай. Кітай бесперапынна прытрымліваецца пабудовы мадэрнізацыі на аснове мірнага развіцця. Ад садзейнічання стварэнню Супольнасці адзінага лёсу чалавецтва і ініцыятывы «Адзін пояс, адзін шлях» да вылучэння «трох глабальных ініцыятыў» — Кітай сваімі дзеяннямі даказаў, што імкнецца да мадэрнізацыі свету на аснове мірнага развіцця ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва і агульнага працвітання.

Мы можам заўважыць, што многія краіны па-ранейшаму сутыкаюцца са складанасцямі ў галіне развіцця, і чалавецтву трэба прайсці доўгі шлях для дасягнення мадэрнізацыі. Працэс развіцця Кітая, працэс пабудовы і ўдасканалення яго ладу з’яўляюцца паспяховымі прыкладамі таго, як краіны, якія развіваюцца, шукаюць шляхі развіцця ў адпаведнасці са сваімі нацыянальнымі рэаліямі, што можа не толькі дапамагчы вялікай колькасці такіх дзяржаў здабыць упэўненасць у развіцці і мадэрнізацыі, але і яшчэ больш узбагаціць і ўдасканаліць тэорыю, веды і практыку аб мадэрнізацыі чалавецтва. Гэта таксама не толькі служыць важным арыенцірам і крыніцай натхнення для вялікай колькасці краін, якія развіваюцца, у ажыццяўленні мадэрнізацыі, але і актыўна прасоўвае працэс мадэрнізацыі ўсяго чалавецтва.

— Як будзе адзначацца знамянальная дата ў Кітаі і за мяжой?

— Сёлета святкаванне Дня ўтварэння КНР як у самім Кітаі, так і за мяжой будзе мець тры асноўныя асаблівасці. Па-першае, святкаванне будзе характарызавацца багаццем зместу. Ва ўсіх кутках краіны мясцовыя ўлады арганізуюць разнастайныя святочныя мерапрыемствы, такія як цырымонія ўздыму дзяржаўнага сцяга, шоу дронаў, мясцовыя кірмашы, выставы каляровых ліхтароў, феерверкі і г. д. Праспекты і вуліцы ўпрыгожаны да Нацыянальнага свята дзяржаўным сцягамі, рознакаляровымі сцяжкамі, плакатамі і банерамі, каб стварыць радасную святочную атмасферу і напоўніць шчасцем сэрцы людзей. Другая асаблівасць — усенародны характар святкавання. У час святкавання Дня ўтварэння КНР будуць бясплатна адкрыты музеі, выставачныя залы, мастацкія галерэі, паркі. Будуць праводзіцца льготныя мерапрыемствы, такія як экскурсіі па маляўнічых мясцінах, наведванне гандлёвых цэнтраў, прагляд фільмаў у кінатэатрах, каб усе маглі ў поўнай меры ўдзельнічаць у святочных мерапрыемствах. Трэцяя асаблівасць святкавання — спалучэнне традыцый і інавацый. У час святкавання Дня ўтварэння КНР, акрамя правядзення цырымоній узняцця нацыянальнага сцяга і ўрачыстых прыёмаў з нагоды свята, пасольства і консульства Кітая ў розных краінах пры сумесным удзеле асацыяцый кітайскіх суайчыннікаў, кітайскіх студэнтаў, кітайскіх прадпрыемстваў і ўстаноў на месцы арганізуюць канцэрты, фотавыставы і іншыя мерапрыемствы, якія ўключаюць вялікую колькасць традыцыйных элементаў кітайскай культуры, сярод якіх — танцы дракона і льва, кітайская опера, каліграфія, жывапіс, якія закліканы прадэманстраваць свету не толькі дасягненні нацыянальнага развіцця, але і доўгую гісторыю і ўнікальную культуру Кітая.

— Чым характарызуецца беларуска-кітайскае супрацоўніцтва на сучасным этапе, якія яго ключавыя аспекты, перспектывы?

— Пад стратэгічным кіраўніцтвам Старшыні КНР Сі Цзіньпіна і Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі ўсепагоднае і ўсебаковае стратэгічнае партнёрства паміж Кітаем і Беларуссю развіваецца імклівымі тэмпамі і становіцца ўзорам новага тыпу міжнародных адносін. Гэта ўзор узаемнага ўмацавання салідарнасці і ўзаемадаверу. Нягледзячы на тое, што Кітай і Беларусь знаходзяцца за тысячы кіламетраў адна ад адной і адрозніваюцца культурай і дзяржаўным ладам, абедзве краіны прытрымліваюцца шляху развіцця, які адпавядае іх уласным нацыянальным умовам, і развіваюць міжнародныя адносіны ў адпаведнасці з прынцыпамі незалежнасці, узаемнай роўнасці і ўзаемнай выгады. Цесныя кантакты на высокім узроўні паміж Кітаем і Беларуссю вызначаюць высокі ўзровень палітычнага ўзаемадаверу і садзейнічаюць усебаковаму развіццю кітайска-беларускіх адносін, што ўяўляе сабой кансэнсус, дасягнуты абодвума бакамі са стратэгічнай вышыні і ў доўгатэрміновай перспектыве.

Гэта ўзор няўхільнага прытрымлівання правільнага шляху і ўдзелу ў глабальным кіраванні. З’яўляючыся важнымі членамі шматбаковых арганізацый, такіх як Арганізацыя Аб’яднаных Нацый і Шанхайская арганізацыя супрацоўніцтва, Кітай і Беларусь цвёрда падтрымліваюць адзін аднаго па пытаннях, якія закранаюць іх карэнныя інтарэсы і важныя заклапочанасці, адданыя падтрыманню аанацэнтрычнай міжнароднай сістэмы і міжнароднага парадку, заснаванага на міжнародным праве, а таксама сумеснай рэалізацыі «трох глабальных ініцыятыў» і сумеснай пабудове Супольнасці адзінага лёсу чалавецтва.

Гэта ўзор прасоўвання прагматычнага супрацоўніцтва на ўзаемавыгаднай і ўзаемавыйгрышнай аснове. Беларусь з’яўляецца важным партнёрам у сумесным будаўніцтве «Аднаго пояса, аднаго шляху» і грунтоўна прасоўвае такія буйнамаштабныя праекты, як Кітайска-Беларускі індустрыяльны парк «Вялікі камень» і шэраг іншых. Акрамя супрацоўніцтва ў сферы фінансаў, сельскай гаспадаркі, машынабудавання, апошнія гады Кітай і Беларусь таксама інтэнсіўна развіваюць узаемадзеянне ў галіне медыцыны і аховы здароўя, гандлю паслугамі, лічбавай эканомікі, высокіх тэхналогій і іншых сферах, і патэнцыял для двухбаковага супрацоўніцтва яшчэ больш раскрываецца, а эканамічныя і сацыяльныя выгады становяцца ўсё больш адчувальнымі.

Гэта ўзор дакладнага і моцнага сяброўства, якое перадаецца з пакалення ў пакаленне. Сяброўства паміж кітайскім і беларускім народамі, змацаванае крывёй падчас Другой сусветнай вайны, стала мацнейшым у перыяд барацьбы з эпідэміяй Covіd-19 і ўкаранілася ў свядомасці людзей дзякуючы частым візітам і падтрыманню блізкіх адносін. Створаны Кітайска-Беларуская асацыяцыя ўніверсітэтаў, адбыўся Форум рэктараў устаноў вышэйшай адукацыі Кітая і Беларусі, у найбліжэйшы час пачнецца паказ першага фільма сумеснай вытворчасці, адбылося урачыстае адкрыццё Кітайскага цэнтра кнігі ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі. Паспяхова пачаўся Год супрацоўніцтва Кітая і Беларусі ў галіне навукі, тэхналогій і інавацый, колькасць дружалюбных правінцый і абласцей, гарадоў-пабрацімаў бесперапынна расце. Дасягненні ў галіне гуманітарнага і міжрэгіянальнага супрацоўніцтва працягваюць умацоўваць сувязі ўзаемаадносін паміж двума народамі і бесперапыннымі патокамі зліваюцца ў доўгую раку дружбы.

Пры дбайным клопаце з абодвух бакоў закладзена трывалая і глыбокая аснова кітайска-беларускіх адносін для яшчэ большага росту і дасягнення высокіх вынікаў у будучыні. Спадзяюся, што ўсё больш людзей з высокімі ідэаламі будуць актыўна ўдзельнічаць у вялікай справе кітайска-беларускага сяброўства і сумесна будаваць светлую будучыню адносін паміж дзвюма краінамі.

— Важкі фактар плённага ўзаемадзеяння — перыядычнае абмеркаванне стратэгічных пытанняў супрацоўніцтва на ўзроўні кіраўнікоў нашых дзяржаў. Наколькі важны такі падыход?

— Дыпламатыя кіраўнікоў дзвюх дзяржаў надала магутны імпульс устойліваму развіццю ўсепагоднага і ўсебаковага стратэгічнага партнёрства паміж Кітаем і Беларуссю і адыграла незаменную стратэгічную вядучую ролю ў бесперапынным паглыбленні прагматычнага супрацоўніцтва ў розных галінах.

Па-першае, такі падыход садзейнічае ўмацаванню палітычнага ўзаемадаверу паміж дзвюма краінамі. З’яўляючыся рулявымі і штурманамі кітайска-беларускіх адносін, Старшыня КНР Сі Цзіньпін і Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка ўстанавілі высокі ўзровень узаемнага даверу і шчыльнага сяброўства, рэгулярна абменьваюцца думкамі па асноўных пытаннях двухбаковых адносін, умацоўваюць палітычнае кіраўніцтва і планаванне двухбаковых адносін на высокім узроўні, распрацоўваюць план кітайска-беларускага супрацоўніцтва, вызначаюць напрамак для сумеснага развіцця, садзейнічаюць ператварэнню палітычнага ўзаемадаверу паміж дзвюма краінамі ў практычныя вынікі і закладваюць трывалую аснову для пераходу двухбаковага супрацоўніцтва ў розных галінах на больш шырокі маштаб, больш глыбокі і высокі ўзровень.

Па-другое, такі падыход садзейнічае паглыбленню ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва паміж дзвюма краінамі. Дзякуючы асабістаму клопату і сумеснаму прасоўванню лідараў дзвюх краін абодва бакі здольны дакладна вызначыць асноўныя напрамкі і прыярытэты супрацоўніцтва, своечасова выяўляць і вырашаць праблемы і выклікі, якія могуць узнікнуць у працэсе ўзаемадзеяння, у поўнай меры рэалізоўваць існуючыя перавагі, абменьвацца досведам і магчымасцямі развіцця, прасоўваць спалучэнне стратэгіі развіцця дзвюх краін з высакаякасным сумесным будаўніцтвам ініцыятывы «Адзін пояс, адзін шлях», пастаянна аптымізаваць структуру гандлю, павышаць якасць і нарошчваць маштабы супрацоўніцтва, а таксама садзейнічаць паглыбленню і рэалізацыі сумесных кітайска-беларускіх праектаў з мэтай забеспячэння дабрабыту народаў дзвюх краін і дасягнення ўзаемнай выгады і ўзаемнага выйгрышу.

Па-трэцяе, такі падыход садзейнічае наладжванню шчыльнага міжнароднага супрацоўніцтва паміж нашымі краінамі. Кіраўнікі дзвюх дзяржаў падтрымліваюць цеснае ўзаемадзеянне і каардынацыю ў міжнародных і рэгіянальных справах, падахвочваюць абодва бакі падтрымліваць адзін аднаго па пытаннях, якія закранаюць іх асноўныя інтарэсы і сур’ёзныя заклапочанасці, фарміруюць адзіную пазіцыю па пытаннях, якія датычацца міру і стабільнасці ва ўсім свеце, а таксама будучыні і лёсу чалавецтва, выказваюць сумеснае меркаванне, практыкуюць сапраўдную шматбаковасць, абараняюць міжнародную бесстароннасць і справядлівасць, сумесна садзейнічаюць шматпалярнасці міру і дэмакратызацыі міжнародных адносін, падаюць прыклад дружалюбных абменаў паміж краінамі і падтрымліваюць мір, спакой, развіццё і працвітанне ў рэгіёне і ва ўсім свеце.

— Якія асноўныя праекты сумесна рэалізоўваюцца Кітаем і Беларуссю?

— За апошнія гады Кітай сумесна з беларускім бокам рэалізаваў вялікую колькасць праектаў праз бязвыплатную дапамогу, ільготныя крэдыты, камерцыйнае супрацоўніцтва паміж прадпрыемствамі і іншых форм, што значна садзейнічала сацыяльна-эканамічнаму развіццю Беларусі. Вядома, першым і галоўным з іх, несумненна, з’яўляецца Кітайска-Беларускі індустрыяльны парк, які з’яўляецца найбуйнейшым індустрыяльным паркам Кітая за мяжой. Ён з’яўляецца праектам супрацоўніцтва ініцыятывы «Адзін пояс, адзін шлях», які развіваецца дзякуючы агульнаму клопату і асабістаму садзейнічанню кіраўнікоў дзвюх дзяржаў і якому ўрады дзвюх краін надаюць вялікае значэнне. На працягу больш як дзесяці гадоў развіцця ён ператварыўся ў мадэрнізаваны парк з паўнацэннай інфраструктурай, цудоўным бізнес-асяроддзем і перадавой бізнес-канцэпцыяй, а таксама стаў найбуйнейшым праектам прыцягнення інвестыцый у Беларусі, вядомым як жамчужына «Аднаго пояса, аднаго шляху». Цяпер парк дэманструе тэндэнцыю дынамічнага развіцця і характарызуецца шэрагам асаблівасцяў развіцця. Першая — гэта інтэрнацыяналізацыя. Індустрыяльны парк — адкрытая міжнародная платформа, якая прыцягнула 134 прадпрыемствы-рэзідэнты з 13 краін з агульным аб’ёмам інвестыцый у $1,5 млрд. Другая асаблівасць — індустрыялізацыя. Кітайска-Беларускі індустрыяльны парк разглядае высокія тэхналогіі і інавацыі ў якасці прыярытэтных галін, надаючы асаблівую ўвагу развіццю машынабудавання, электроннай камерцыі, новых матэрыялаў, традыцыйнай кітайскай медыцыны і іншым галінам. Трэцяя асаблівасць — лічбавізацыя. Кітайска-Беларускі індустрыяльны парк арыентаваны на ўкараненне інфармацыйных тэхналогій і інтэлектуальных тэхнік для павышэння эфектыўнасці кіравання і ўзроўню абслугоўвання. У парку створана служба «аднаго акна», і ўсе адміністрацыйныя фармальнасці можна прайсці на месцы.

— Як ажыццяўляецца ўзаемадзеянне на міжнародных пляцоўках — ААН, ШАС, БРІКС?

— Шчыльнае і высокаэфектыўнае міжнароднае супрацоўніцтва — важны складнік усепагоднага і ўсебаковага стратэгічнага партнёрства паміж Кітаем і Беларуссю. Абедзве краіны ажыццяўляюць усебаковае супрацоўніцтва на платформах міжнародных арганізацый, такіх як ААН, ШАС і БРІКС, каб абараняць агульныя інтарэсы дзвюх краін і ўносіць важны ўклад ва ўмацаванне рэгіянальнага і міжнароднага міру, бяспекі і працвітання.

Арганізацыя Аб’яднаных Нацый — універсальная, прадстаўнічая і аўтарытэтная міжнародная арганізацыя. Кітай і Беларусь, як дзяржавы-члены ААН, прымаюць актыўны ўдзел у яе дзейнасці, цвёрда адстойваюць мэты і прынцыпы Статута ААН, абараняюць аанацэнтрычную сістэму міжнародных адносін і глабальны парадак, заснаваны на міжнародным праве, выступаюць супраць усіх форм гегемоніі і палітыкі сілы, разам працуюць над стварэннем новага тыпу міжнародных адносін. Бакі заўсёды падтрымліваюць адзін аднаго ў пытаннях, якія закранаюць ключавыя інтарэсы і сур’ёзныя заклапочанасці, каардынуюць свае пазіцыі па міжнародных і рэгіянальных актуальных пытаннях, падтрымліваюць сувязь у галіне міжнароднай бяспекі, правоў чалавека, развіцця і аховы навакольнага асяроддзя, усебакова прасоўваюць супрацоўніцтва ў галіне барацьбы з беднасцю, аховы здароўя, транспарту і лагістыкі, інфраструктуры і іншых сферах, каб палепшыць сістэму глабальнага кіравання і садзейнічаць развіццю міжнароднага парадку ў больш справядлівым і рацыянальным рэчышчы.

Шанхайская арганізацыя супрацоўніцтва — важная платформа для краін Еўразійскага рэгіёна ва ўмацаванні згуртаванасці, узаемнага даверу і паглыбленні ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва. Кітай і Беларусь падтрымліваюць доўгатэрміновыя кантакты і супрацоўніцтва на платформе ШАС, прымаюць актыўны ўдзел у шэрагу механізмаў узаемадзеяння ў рамках арганізацыі, працягваюць у поўнай меры раскрываць ролю такіх вядомых мерапрыемстваў, як Маладзёжны лагер ШАС, Форум жанчын, Форум дружбы народаў, Форум па традыцыйнай медыцыне і ролю няўрадавых арганізацый, такіх як Камітэт добрасуседства, сяброўства і супрацоўніцтва, ажыццяўляюць шчыльныя абмены і супрацоўніцтва ў галіне адукацыі, навукі і тэхнікі, культуры, аховы здароўя, спорту, сродкаў масавай інфармацыі і іншых сферах, аб’ядноўваюць намаганні ў вырашэнні пытанняў традыцыйных і нетрадыцыйных пагроз бяспецы, заклікаюць дзяржавы-члены аднадушна выказваць пазіцыю ШАС па пытаннях ажыццяўлення шматбаковасці і ўдасканалення глабальнага кіравання, працуюць разам з іншымі членамі міжнароднай супольнасці над рэалізацыяй Ініцыятывы па глабальным развіцці, Ініцыятывы па глабальнай бяспецы і Ініцыятывы глабальнай цывілізацыі, уносяць яшчэ большы ўклад у пабудову міжнародных адносін новага тыпу, заснаваных на ўзаемнай павазе, справядлівасці, бесстароннасці і ўзаемавыгадным супрацоўніцтве, і забеспячэнне рэгіянальнай бяспекі, стабільнасці, развіцця і працвітання. Афіцыйнае членства Беларусі ў Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва надало новы імпульс яе развіццю, а ШАС дала Кітаю і Беларусі новую платформу для ўмацавання стратэгічных зносін і каардынацыі.

БРІКС з’яўляецца важнай сілай у фарміраванні міжнароднага ландшафту. Кітайскі бок рашуча падтрымлівае супрацоўніцтва беларускага боку з краінамі аб’яднання. Кітай і Беларусь паважаюць узаемныя суверэнітэт, бяспеку і інтарэсы развіцця, разглядаюць адзін аднаго як важных партнёраў і сумесна накіраваны на прагматычнае супрацоўніцтва, выступаюць за ўмацаванне шматбаковай гандлёвай сістэмы, ядром якой з’яўляецца СГА, садзейнічаюць рэфармаванню міжнароднай фінансавай і валютнай сістэмы, удасканальваюць глабальнае эканамічнае кіраванне, актыўна ўдзельнічаюць у мерапрыемствах у рамках БРІКС, такіх як Семінар краін БРІКС аб дзяржаўным кіраванні, Форум па гуманітарных абменах і Жаночы інавацыйны конкурс, спрыяюць узаемаразуменню і ўзаеманавучанню паміж рознымі цывілізацыямі, падтрымліваюць міжнародную справядлівасць і бесстароннасць, аднаўляюць справядлівасць па найважнейшых міжнародных і рэгіянальных пытаннях, бесперапынна ўзмацняюць права голасу і ўплыў краін з рынкам, які фарміруецца, і краін, якія развіваюцца, сумесна выступаюць у якасці стабілізацыйнай сілы для абароны міру, канструктыўнай сілы для глабальнага кіравання, рухальнай сілы для ўзаеманавучання цывілізацый і працуюць разам над пабудовай Супольнасці адзінага лёсу чалавецтва.

— Якія вашы першыя ўражанні ад Беларусі, што ў найбліжэйшых планах, якія задачы ставіце перад сабой у якасці кіраўніка дыпламатычнай місіі?

— Уступіць на пасаду дзясятага пасла Кітая ў Беларусі — для мяне вялікі гонар і вялікая адказнасць. Нягледзячы на тое, што я займаю гэтую пасаду менш за паўмесяца, я ўжо адчуў гасціннасць і дружалюбнасць беларускага ўрада і народа, адчуў, што Беларусь і Кітай у роўнай ступені надаюць вялікае значэнне двухбаковым адносінам. Я хацеў бы выказаць сваю шчырую ўдзячнасць беларускім сябрам з усіх колаў грамадства, якія на працягу доўгага часу падтрымліваюць развіццё кітайска-беларускіх адносін.

Беларусь славіцца сваімі цудоўнымі краявідамі, працавітым і шчырым народам, а таксама каларытнай культурай. Як абвяшчае беларуская прыказка: «Дрэва падтрымліваюць карані, а чалавека — сябры». Я прыехаў у Беларусь дзеля кітайска-беларускага сяброўства, планую з поўнай аддачай паглыбіцца ў працу, як мага хутчэй спазнаць мясцовыя звычаі і ўмовы. З нецярпеннем чакаю шырокіх зносін з прадстаўнікамі розных колаў Беларусі, спадзяюся ўстанавіць сяброўства і плённае супрацоўніцтва. Пасольства Кітая ў Беларусі гатова сумесна працаваць з прадстаўнікам усіх колаў грамадства нашых краін, каб няўхільна садзейнічаць рэалізацыі важных дамоўленасцяў, дасягнутых лідарамі дзвюх краін, прыкладаць нястомныя намаганні для паглыблення кітайска-беларускіх адносін і супрацоўніцтва ў розных галінах, пастаянна прыносіць карысць народам дзвюх краін і сумесна напісаць новы раздзел у гісторыі ўсепагоднага і ўсебаковага стратэгічнага партнёрства Кітая і Беларусі.

— Ад усёй душы віншуем вялікую краіну з вялікім святам, жадаем росквіту, дабрабыту і новых перамог!

Мікалай ЛІТВІНАЎ

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Пачым галоўны «зімовы прадукт»?

Пачым галоўны «зімовы прадукт»?

Давайце высветлім, пачым сёння наш галоўны прадукт «зімовага рацыёна», што ў асартыменце ў гэтым лістападзе і які від сала карыстаецца цяпер найбольшым попытам.

Грамадства

Не разбегліся падчас рамонту — жыць вам заўсёды разам

Не разбегліся падчас рамонту — жыць вам заўсёды разам

...Як ламае сумеснае актыўнае пераабсталяванне жылля добрыя сем’і, я ведаю не па чутках.

Эканоміка

Адзіны маёмасны плацеж

Адзіны маёмасны плацеж

Яго неабходна заплаціць да 15 лістапада.