Ад таго, як паспяхова на замежным рынку будуць прадавацца айчынныя тавары i цi будзе ў краiну паступаць валюта, так цi iнакш залежыць дабрабыт кожнага чалавека. Гэта i ёсць галоўная мэта мадэрнiзацыi вытворчасцi, якая праходзiць у Беларусi. Але пры гэтым не трэба забывацца i на iншыя складнiкi работы любога прадпрыемства — годны заробак ды парадак у галiне аховы працы. Менавiта тут i схавалiся «падводныя камянi». Пра iх i iшла гаворка на пасяджэннi Нацыянальнага савета па працоўных i сацыяльных пытаннях.
— Толькi за дзевяць месяцаў выкарыстана 1,4 трыльёна рублёў iнвестыцый у асноўны капiтал, — заявiў намеснiк мiнiстра эканомiкi Аляксандр Ярашэнка. — Больш за ўсё сродкаў выдаткавана на буйныя праекты ў прамысловасцi, сельскай гаспадарцы, транспарце i сувязi — жыццёва неабходных сферах эканомiкi. Так, ужо скончана будаўнiцтва тэхналагiчнай лiнii па вытворчасцi цэменту i вугальнага аддзялення ў адкрытым акцыянерным таварыстве «Крычаўцэментнашыфер». Паблiзу ад сталiцы, у вёсцы Шчытамiрычы, з'явiўся новы транспартна-лагiстычны цэнтр. На прадпрыемствах машынабудавання ў Брэсцкай i Мiнскай абласцях запушчаны новыя вытворчасцi.
Найбольш пiльны кантроль вядзецца за прадпрыемствамi, якiя больш за ўсiх уплываюць на якуюсьцi галiну эканомiкi цi рэгiён. Але якiмi б вялiзнымi нi былi грашовыя ўлiваннi з боку дзяржавы, без iнiцыятывы на месцах мадэрнiзацыя належным чынам не адбудзецца. Прадпрыемствы ж скардзяцца на недахоп уласных грошай i на вялiзныя працэнты па банкаўскiх крэдытах. Аднак выйсце ёсць i з гэтай сiтуацыi.
— Хоць стаўка рэфiнансавання зараз i высокая, але становiшча тупiковым назваць нельга, — гаворыць першы намеснiк прэм'ер-мiнiстра Беларусi Уладзiмiр Сямашка. — Да прыкладу, на будаўнiцтва беларускай атамнай электрастанцыi выдадзены крэдыт пад 4% гадавых на 28 гадоў.
Вынiкi мадэрнiзацыi пачынаюць станоўча ўплываць на стан эканомiкi ў цэлым. Але пры гэтым важна, каб памер заработнай платы ў супрацоўнiкаў прадпрыемстваў быў абгрунтаваны i пад яе не бралiся крэдыты, якiя пасля каменем павiснуць на арганiзацыi. А вось тут ёсць i свае асаблiвасцi. Як зазначыў першы намеснiк мiнiстра працы i сацыяльнай абароны Пётр Грушнiк, зараз ледзь не палова вакансiй у Беларусi прадугледжвае зарплату, на якую зусiм не пашыкуеш, — да 3 мiльёнаў рублёў. Зразумела, што па такi заробак людзi ў чаргу не выстраяцца. Ускосна гэта стала прычынай таго, што на працу сёлета ўладкавалася на 53 тысячы чалавек менш, чым звольнiлася.
Акрамя заробкаў, востра стаяць на прадпрыемствах i пытаннi аховы працы. Сёлета дадому не вярнулiся 133 работнiкi. Трацiна з iх незадоўга перад гiбеллю была «пад градусам».
— Гэта сведчыць аб тым, што кантроль з боку наймальнiкаў недастатковы, а ў працоўных калектывах п'янства як мiнiмум не асуджаецца, — лiчыць дырэктар Дэпартамента дзяржаўнай iнспекцыi працы Мiнiстэрства працы i сацыяльнай абароны Анатоль Садоўнiчы. — Сярэднi ўзрост загiнулых — 43 гады, калi чалавек знаходзiцца ў росквiце сiл. Што адметна, дзевяць з дзесяцi смяротных выпадкаў адбываюцца з-за «чалавечага фактару»! У сумных лiдарах ходзяць Вiцебская i Мiнская вобласцi, дзе на рабочым месцы з жыццём развiталiся 24 i 26 чалавек адпаведна. Часцей за ўсё смяротныя выпадкi на прадпрыемствах здараюцца па вiне як супрацоўнiкаў, так i наймальнiкаў. Не выконваюцца абавязкi па ахове працы, недастаткова добра навучаецца персанал, эксплуатуецца няспраўнае абсталяванне... Трэба памятаць: палажэннi тэхнiкi бяспекi напiсаны крывёй. Мабыць, выконваць iх не заўжды зручна, затое вас дачакаюцца дома.
Валяр'ян ШКЛЕННIК.
Велізарнае пачуццё адказнасці за будучае краіны.
Міністр працы і сацыяльнай абароны аб тым, як будуць расці выплаты.
Зрабіўшы якасць неад’емнай часткай іміджу Беларусі як краіны, займацца ёй неабходна пастаянна і ва ўсіх напрамках.