Міністэрства аховы здароўя правяло чарговы стрым па найбольш актуальных тэмах і пытаннях аб COVID-19. Сёння да дыялогу далучыліся прадстаўнікі Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь.
Паводле дадзеных на 22 красавіка, у Беларусі паправіліся ад каранавіруснай інфекцыі і выпісаны 769 чалавек. Усяго з пачатку ўспышкі зарэгістраваны 7281 пацыент з пацверджаным дыягназам COVID-19 (558 новых выпадкаў за апошнія суткі). За ўвесь перыяд распаўсюджвання інфекцыі памерла 58 пацыентаў. З пачатку лютага ў краіне выканана 114 955 тэстаў, у кругласутачным рэжыме працуе 25 лабараторый, якія праводзяць праверку тэстаў на COVID-19.
Традыцыйна на найбольш актуальныя пытанні, якія часта задаюць медыкам, адказалі прадстаўнікі Міністэрства аховы здароўя – галоўны пазаштатны інфекцыяніст, загадчык кафедры інфекцыйных хвароб БДМУ Ігар Карпаў, намеснік начальніка аддзела гігіены, эпідэміялогіі і прафілактыкі Іна Карабан, галоўны пазаштатны дыетолаг Кацярына Пратасава, а таксама начальнік упраўлення інфармацыі і грамадскіх сувязяў – прэс-сакратар МУС Вольга Чамаданава.
– Калі ў Беларусі ўсім ахвотным можна будзе здаць тэсты на антыцелы да каранавіруса?
І. Карпаў: – Тэсты пачалі з’яўляцца ў краіне, яны ў рабоце. І ў нас ёсць пэўны вопыт выяўлення антыцелаў. Адзначу, што пераацэньваць іх дыягнастычнае значэнне не трэба. У нас маюцца дастаткова надзейныя методыкі для выяўлення дадзенага захворвання. Добра, калі з’яўляюцца тэсты, якія дазваляюць даследаваць і імунітэт, але падкрэслю, што з дыягнастычных пазіцый нашы тэсты нас цалкам задавальняюць.
І. Карабан: – Будзе праведзена ацэнка гэтых тэстаў, прынята рашэнне па допуску ва ўстановы аховы здароўя, а таксама платна ці не можна будзе іх здаваць усім ахвотным.
– Калі каранавірус працякае бессімптомна, антыцелы могуць не выпрацоўвацца?
І.Карпаў: – Па-першае, бессімптомнае цячэнне COVID-19 здараецца не так часта, як пры іншых рэспіраторных вірусных захворваннях. Па-другое, бессімптомнае цячэнне ў меншай ступені ўплывае на выпрацоўку антыцелаў, чым можа здавацца. Тут вялікае значэнне мае імунны статус чалавека. Часта на цячэнне захворвання ўплывае інфіцыруючыя доза – колькасць віруса, які пранік у арганізм. Антыцелы выпрацоўваюцца ва ўсіх здаровых людзей. А вось калі імунітэт аслаблены, узнікаюць праблемы з іх выпрацоўкай, у такіх людзей захворванне працякае больш цяжка.
– Чым каранавірусная пнеўманія адрозніваецца ад іншых?
І. Карпаў: – Заўсёды ўзнікае пытанне паміж віруснай пнеўманіяй і бактэрыяльнай. Калі размова ідзе пра бактэрыяльную, мікраарганізмы выклікаюць запаленне, інтаксікацыю арганізма, павышэнне тэмпературы, пагаршэнне агульнага самаадчування. Лакальны бактэрыяльны працэс праходзіць па сваіх законах, і мы добра яго вызначаем: такое запаленне выслухоўвае ўрач, яго паказвае і рэнтгеналагічнае даследаванне – на здымку, як правіла, лакальныя, мясцовыя праявы.
Калі размова ідзе пра вірусную пнеўманію, у тым ліку і каранавірусную, парушаецца сасудзістая праніклівасць, працэс ідзе дыфузна (рассеянна, – «Зв».), а не лакальна. На камп’ютарнай тамаграфіі ўзнікае карціна з дыфузным паражэннем лёгкіх.
Нельга сказаць, што бактэрыяльная пнеўманія, асабліва пнеўмакокавая, працякае лягчэй. Гэта сур’ёзнае захворванне. Іншая справа, што пры бактэрыяльнай пнеўманіі эфектыўныя антыбіётыкі. Маюцца ў нас і дастаткова дзейныя супрацьвірусныя сродкі пры грыпозных змяненнях у лёгкіх. Ёсць, напрыклад, добры прэпарат Флюстоп, які выпускаецца айчыннымі вытворцамі. І на жаль, у цяперашні час мы не можам сказаць, што існуе этыатропная тэрапія пры каранавіруснай інфекцыі. Але ў свеце маюцца напрацоўкі па лячэнні гэтай паталогіі.
– Якія ўскладненні выклікае каранавірус?
І. Карпаў: – Па-першае, развіваюцца больш цяжкія формы хваробы, асабліва ў сталых людзей – з пнеўманіяй, дыхальнай недастатковасцю. Пазалёгачныя ўскладненні ўзнікаюць значна радзей. Гэта сардэчныя ўскладненні, калі пацыенту патрабуецца падтрымка артэрыяльнага ціску інфузійнай тэрапіяй. Нечаста, але ўзнікае ныркавая недастатковасць. Ну і тое, што асабліва хвалюе спецыялістаў, якія займаюцца рэанімацыяй хворых, гэта так званы сіндром паліарганнай недастатковасці, калі функцыянальныя парушэнні маюцца з боку розных органаў і сістэм.
– Якімі лекамі лечаць COVID-19 у Беларусі? Гэта беларускія распрацоўкі ці рэкамендацыі СААЗ?
І. Карпаў: – Мы арыентуемся на рэкамендацыі СААЗ. Этыатропнага лячэння для элімінацыі віруса няма. Лекавыя сродкі ад ВІЧ-інфекцыі, якія абмяркоўваліся раней, не апраўдалі спадзяванняў. Сёння найбольш часта прымяняецца хларахін у спалучэнні з азітраміцынам. Тэрапіі, якая падыходзіць усім, няма.
– Ці ёсць у Беларусі асаблівасці цячэння каранавіруса, якіх не адзначаюць замежныя медыкі? Які працэнт пнеўманій у Беларусі?
І. Карпаў: – Мы не назіраем асаблівасцяў цячэння, захворванне развіваецца па тых жа законах, што і ва ўсім свеце. Пакуль рана ацэньваць працэнт пнеўманій, гэта залежыць ад выбаркі пацыентаў, колькасці абследаваных і тых, каму выконвалася КТ. Але частка пнеўманій працякае сур’ёзна.
– Па якіх крытэрыях урач вызначае, што COVID-19 можна лячыць амбулаторна?
– Калі пацыент пажылы з сур’ёзнымі фонавымі захворваннямі, калі можна меркаваць пра цяжкае цячэнне інфекцыі, размовы пра амбулаторнае лячэнне не ідзе. Калі гэта малады чалавек з малой клінічнай сімптаматыкай і нязначным прагрэсаваннем, з добрым імунітэтам, то лячэнне магчымае амбулаторна.
– Часам у стацыянары пацыента ўкладваюць на жывот, для чаго гэта робіцца?
І. Карпаў: – Гэта эфектыўная методыка, якая дазваляе пацыенту дыхаць і, што называецца, расправіць лёгкія. Наш галоўны рэаніматолаг выкладваў хворага на жывот, даваў больш інтэнсіўны паток кіслароду, і на вачах павялічвалася сітурацыя (насычэнне крыві кіслародам, – «Зв».).
– На якія сімптомы звярнуць увагу на самаізаляцыі? У якіх выпадках трэба выклікаць урача, а ў якіх можна папіць гарбаты з малінай?
І.Карпаў: – Самы часты сімптом каранавіруснай інфекцыі, які назіраецца ў амаль 90 %, – павышэнне тэмпературы. У такім выпадку трэба звяртацца па медыцынскую дапамогу. Урач павінен ацаніць цяжар стану, акрамя таго, узрост пацыента, фонавыя хваробы. Таксама важныя сімптомы – кашаль, цяжкае дыханне і задышка. Калі яны з’явіліся разам з павышэннем тэмпературы, чакаць не трэба, у такіх выпадках гарбата з малінай не дапамогуць.
– Якія правілы самаізаляцыі, калі жывеш разам з малымі дзецьмі ці пажылымі бацькамі?
І. Карабан: – Самаізаляцыя азначае, што ўсе 14 дзён нельга выходзіць з кватэры, варта замаўляць дастаўку прадуктаў, не кантактаваць з кур’ерам. А таксама абмежаваць кантакты з членамі сям’і – трымаць ад іх дыстанцыю ў 1–1,5 метра, часта мыць рукі, карыстацца антысэптыкамі, праветрываць памяшканне і рабіць вільготную прыборку. Пажадана, каб у вас быў асобны пакой і асобныя посуд, ручнікі, пасцельная бялізна і іншыя прадметы гігіены. Неабходна забяспечыць бескантактную перадачу ежы. Калі ёсць неабходнасць хадзіць па кватэры, то варта насіць маску і аднаразовыя пальчаткі.
– Калі каранавірус працякае ў лёгкай форме, ці можна выходзіць у магазін і аптэку?
І. Карабан: – Кватэру пакідаць нельга, бо вы з’яўляецеся крыніцай хваробы для навакольных.
– Чым апрацоўваць кватэру, калі хварэеш на каранавірус дома?
І. Карабан: – Вірус асядае на любыя паверхні. Таму ўборку варта рабіць часта – з любым мыючым сродкам, які маеце. Лепш у пальчатках, бо мыючыя сродкі ўздзейнічаюць на скуру рук.Таксама важна праветрыванне і апрацоўка ўсіх прадметаў, якімі карыстаецца хворы – тэлефонных апаратаў, пультаў, камп’ютарнай клавіятуры і мышкі, санітарна-тэхнічнага абсталявання.
– Ці можна прынесці вірус з вуліцы на абутку і адзенні? Ці патрэбны дэзінфікуючыя дыванкі?
І. Карабан: – Няма даказаных дадзеных, што вірус перамяшчаецца з дапамогай абутку і вопраткі. Дыванкі выкарыстоўваюцца ў стацыянарах, дзе медперсанал пераходзіць з бруднай у чыстую зону, каб не дапусціць заносу віруса. У хатніх умовах у ім няма сэнсу.
— Як часта і доўга трэба апрацоўваць пад’езд, калі хтосьці ў самаізаляцыі?
І. Карабан: – Улічваючы, што самаізаляцыя прадугледжвае, што хворы не пакідае кватэру, дадатковай апрацоўкі не патрабуецца. Службы ЖКГ праводзяць прыборку штодзённа.
— Частка кампаній працуюць аддалена і кур’еры прывозяць на дом дакументы на подпіс. Ці павінны кур’ер і той, хто з імі працуе, быць у пальчатках?
І. Карабан: – У такіх выпадках мэтазгодна карыстацца электронным подпісам. Калі яго няма, асаблівых мер пры перадачы і рабоце з дакументамі не прадугледжана. Калі кур’ер клапоціцца пра здароўе, можа надзець маску і пальчаткі.
— Частка вучняў займаецца дома, але настаўнікі просяць бацькоў раз на тыдзень прыносіць сшыткі на праверку. Ці павінен настаўнік быць у пальчатках пры праверцы?
І. Карабан: — Вірус на паверхні паперы — пытанне пакуль спрэчнае. Яго РНК выяўлялася, але наколькі ён жыццяздольны, не высветлена. Калі настаўнік баіцца, можа надзець аднаразовыя пальчаткі.
— Каранавірус б’е па тых, у каго аслаблены імунітэт. Як яго ўмацаваць з дапамогай харчавання?
К. Пратасава: – Харчаванне – толькі адзін з фактараў, якія ўплываюць на імунітэт. Ён мае бялковую прыроду, таму важна ўжываць мясныя прадукты, у тым ліку птушку і рыбу. Таксама бабовыя, арэхі, уключайце ў рацыён гародніну і фрукты – не менш за 400 грамаў. Харчуйцеся 4 разы на дзень, можна дадаць адзін-два перакусы – якраз фруктамі. Соль і цукар ужывайце па мінімуму. Прытрымлівайцеся пітнога рэжыму. Памятайце, што 60 % вадкасці паступае з ежай. Карыснае піццё – звычайная вада. Падыйдзе таксама гарбата – чорная, зялёная, чырвоная, таксама кампот і морс.
Паколькі лёгкія – тлушчазалежны орган, 20 грамаў сметанковага масла ў суткі карысныя. Таксама ўжывайце яйкі, раслінныя тлушчы і тлустую рыбу – не абавязкова сёмгу ці фарэль, падыйдуць селядзец і скумбрыя. Адмаўляйцеся ад фастфуду і рафініраваных прадуктаў.
— Кошты на імбір і лімоны выраслі. Яны сапраўды могуць дапамагчы?
— Гэта маркетынгавая спекуляцыя, бо няма ніводнага даследавання, якое пацвярджае, што рэчывы імбіра ці лімона кагосьці вылечылі ад каранавіруса. У замарожаных чорных парэчках вітаміну С больш, чым у лімонах. Умацоўваюць імунітэт куркума, мёд, балгарскі перац, брокалі, а таксама цалкам даступныя нам цыбуля і часнок.
– Як часта правяраюць тых, хто знаходзіцца на самаізаляцыі? Ці шмат парушальнікаў?
В. Чамаданава: – Правяраюць штодзённа. За мінулыя суткі праверылі 10 432 чалавекі, 530 адсутнічалі дома. Ёсць выпадкі, калі прыцягвалі адсутных да адказнасці, складзена каля 200 пратаколаў, максімальны пакуль штраф, якім пакаралі, – 45 базавых велічынь.
І. Карабан: – Напрыканцы дадам, што на вялікія выхадныя яшчэ раз просім усіх заставацца дома, каб праз тыдзень мы не атрымалі імклівага росту захваральнасці.
Алена КРАВЕЦ
Прэв'ю: shutterstock.com
Спасылкі
[1] https://zviazda.by/be/gramadstva
[2] https://zviazda.by/be/zdaroue-0
[3] https://zviazda.by/be/tags/ministerstva-ahovy-zdarouya
[4] https://zviazda.by/be/tags/mus
[5] https://zviazda.by/be/tags/karanavirus