Калі вы дзесьці ўбачыце статак кароў, а пасярод яго будуць хадзіць людзі з планшэтамі ці смартфонамі і штосьці здымаць, не спяшайцеся ўсміхацца. Вы не сталі сведкам флэшмоба. І ніхто не спрабуе зрабіць фота рагуль сабе на памяць. Хутчэй за ўсё, гэта будзе азначаць толькі адно: у каманды стартапа БДУІР атрымалася давесці сваю ідэю да лагічнага завяршэння...
Лектар — на відэасувязі
Новы навучальны год у Беларускім дзяржаўным універсітэце інфарматыкі і радыёэлектронікі распачаўся з доўгачаканага наваселля. Напярэдадні святкавання 950-годдзя сталіцы на вуліцы Казлова, 28 адбылося адкрыццё восьмага вучэбна-лабараторнага корпуса БДУІР. Яго будаўніцтва распачыналася за бюджэтныя грошы, праект быў унесены ў Дзяржаўную інвестыцыйную праграму, але праз некалькі гадоў фінансаванне спынілася з эканамічных прычын.
— Дабудоўвалі аб'ект мы ўжо за свае грошы. Будаўніцтва абышлося ў 46 мільярдаў недэнамінаваных рублёў, прыкладна 20 мільярдаў з іх — бюджэтныя сродкі, астатняе — пазабюджэтныя сродкі ўніверсітэта. Затое сёння мы можам пахваліцца стварэннем суперсучаснага адукацыйнага асяроддзя — менавіта тут будуць рэалізаваныя самыя інавацыйныя рашэнні ў адукацыі, — адзначыў падчас урачыстай цырымоніі адкрыцця новага корпуса рэктар БДУІР, прафесар Міхаіл БАТУРА.
У восьмым корпусе прапісаліся структурныя падраздзяленні Інстытута перападрыхтоўкі і павышэння кваліфікацыі, навукова-даследчая частка, факультэт інавацыйнай бесперапыннай адукацыі і студэнцкі бізнес-інкубатар.
Новы корпус у многім унікальны. У будынку размешчаны не толькі лекцыйныя залы, вучэбныя лабараторыі і камп'ютарныя класы. Маюцца таксама цэнтр відэа-канферэнц-сувязі і анлайн-заняткаў для слухачоў факультэта інавацыйнай і бесперапыннай адукацыі, якія навучаюцца дыстанцыйна. Тут жа будзе арганізавана сеткавае навучанне для прадстаўнікоў іншых універсітэтаў. На плошчы ў тры тысячы квадратных метраў створана безбар'ернае асяроддзе.
Смартфон для жывёлавода
Цэлы паверх у новым корпусе аддадзены пад студэнцкі бізнес-інкубатар, дзе маладыя людзі — аўтары цікавых ідэй — змогуць атрымаць дапамогу ў рэалізацыі сваіх задум, іх ператварэнні ў бізнес і выхадзе на рынак. Для крэатыўнай моладзі тут створана 10 пляцовак, абсталяваных мэбляй і аргтэхнікай для работы камандаў. Ужо зараз у бізнес-інкубатары «прапісаліся» шэсць рэальных праектаў, якія прайшлі конкурсны адбор, кожны з іх курыруе ментар — супрацоўнік БДУІР, спецыяліст з Парка высокіх тэхналогій ці вучоны з Нацыянальнай акадэміі навук.
Магістранты кафедры ЭВМ БДУІР Мікалай Ляшкевіч і Сяргей Краўцоў працуюць над праграмна-апаратным комплексам бескантактнага трохмернага сканіравання сельскагаспадарчых жывёл. Праграма складаецца з двух узаемазвязаных модуляў: модуля пабудовы 3D-мадэляў жывёл на базе мабільных устройстваў і модуля разліку характарыстык сельскагаспадарчых жывёл на падставе трохмерных мадэляў.
— Мы цікавіліся, ці існуюць аналагі нашаму комплексу ў свеце, і высветлілася, што на бягучы момант нешта падобнае стварылі немцы, але толькі для «малагабарытных» жывёл і на падставе двухмернай выявы, — расказвае навуковы кіраўнік праекта, загадчык кафедры ЭВМ БДУІР Дзмітрый САМАЛЬ. — Наша задача — больш сур'ёзная. Мы будуем трохмерную мадэль жывёл: з дапамогай дальнамера з інфрачырвоным выпраменьваннем ствараецца воблака кропак, на іх падставе — трохмерная мадэль і ўжо пасля апрацоўкі атрыманых біяметрычных параметраў жывёлы (аб'ёму і плошчы шкуры), падлічваем яе масу без узважвання.
— Жывёлаводы, што рабілі заказ, распрацавалі формы, якія дазваляюць аб'ём і плошчу шкуры перавесці ў масу жывёліны, — удакладняе Сяргей Краўцоў. — Апаратны комплекс у нас ужо ёсць, зараз вучымся будаваць мадэлі і працуем над мабільнай праграмай для планшэта ці смартфона.
На пытанне «А ці не прасцей жывёліну проста ўзважыць?» хлопцы цярпліва тлумачаць: «Не прасцей!» Уявіце, колькі намаганняў патрабуецца, каб узважыць увесь статак: для гэтага трэба кожную жывёліну аддзяліць ад іншых і загнаць у загон на вагі. А калі жывёла хварэе, то ўзважваць яе трэба часцей. Спосаб бескантактнага ўзважвання, над якім працуюць магістранты БДУІР, не толькі зэканоміць час, але і пазбавіць жывёл ад непатрэбнага стрэсу. Іх распрацоўкай ужо зацікавіліся гаспадаркі, у прыватнасці СВК «Прагрэс-Верцялішкі» Гродзенскай вобласці.
Гімнастыка для твару
Над стварэннем комплекснай сістэмы генерацыі плазмы атмасфернага разраду для нанаразмернай ачысткі і мадыфікацыі паверхні матэрыялаў рознай прыроды працуюць пяць чалавек: студэнты чацвёртага курса факультэта радыёэлектронікі БДУІР Аляксандр Аксючыц, Мікіта Леановіч і магістранты кафедры мікра- і нанаэлектронікі Сяргей Нікіцюк і Андрэй Занько.
— Плазма атмасфернага разраду, якую мы будзем распрацоўваць, — нізкатэмпературная (30—40 градусаў), гэта значыць, што яе можна прымяняць не толькі для мікра-, нанаэлектронікі і нанатэхналогій, але таксама ў медыцыне, біялогіі, сельскай гаспадарцы, авіяцыі, стаматалогіі, касметалогіі, для лячэння скурных захворванняў, у тым ліку раку скуры і меланомы, — тлумачыць навуковы кіраўнік праекта, дацэнт кафедры мікра- і нанаэлектронікі, кандыдат тэхнічных навук Дзмітрый КОТАЎ. — На першым этапе мы ствараем кампактную сістэму, а ў далейшым будзем яе адаптаваць пад практычнае прымяненне. Плазменныя тэхналогіі сёння шырока прымяняюцца на Захадзе, іх актыўна ўкараняюць немцы, японцы, карэйцы, а мы ў гэтым плане пакуль адстаём. Чэхі, напрыклад, адаптавалі іх для касметалогіі, але гэта вельмі дарагія камерцыйныя распрацоўкі. Важна, што навукаёмістасць нашай распрацоўкі — вялікая, а матэрыялаёмістасць — нязначная. За кітайцамі з іх рэсурсамі мы ніколі не ўгонімся, а вось стварыць штосьці навукаёмістае — цалкам у нашых сілах.
Другакурснікі факультэта камп'ютарных сістэм і сетак БДУІР Глеб Ліннік, Ян Хамутоўскі, Наталля Штанюк і аспірант кафедры пластычнай хірургіі і камбустыялогіі БелМАПА Халід Рустамаў распрацоўваюць мабільны трэнажор для навучання людзей мімічнай гімнастыцы. Каманда Mіmіса сфарміравалася на навуковым хакатоне некалькі месяцаў таму. Да аўтара ідэі ўрача-хірурга Халіда Рустамава далучыліся ІОS-распрацоўшчыкі і прадукт-менеджар.
— Галоўная наша мэта — дапамагчы людзям з паралічам твару пасля аператыўных умяшанняў або з наступствамі запалення твару нерва, калі мышцы трэба навучаць рухацца наноў, — тлумачыць Халід.— Прадукт, над якім працуе наша каманда, з дапамогай алгарытмаў камп'ютарнага зроку і франтальнай камеры смартфона будзе распазнаваць здаровыя ўчасткі твару і паралізаваныя. А элементы дапоўненай рэальнасці (аніміраваныя падказкі, стрэлкі, прывязаныя да пэўных кропак) будуць падказваць пацыенту, якія практыкаванні і для якой часткі твару яму выконваць, што і як трэба зрабіць, каб усе мышцы зноў уключыліся ў работу.
Карыстальнікаў у Mіmіса будзе некалькі: тыя, хто даведаўся аб мабільнай праграме ад урача, тыя, хто прайшоў аператыўнае ўмяшанне, і тыя, хто проста хоча палепшыць сваю знешнасць, напрыклад, папрацаваць над сваёй мімікай змогуць і артысты. Для кожнай групы будуць асобныя профілі карыстальнікаў са сваімі відэаўрокамі і праграмамі рэабілітацыі. Фатаграфіі пацыентаў да пачатку і пасля праходжання курсу хутчэй за ўсё будуць аналізаваць нейронныя сеткі. Па словах аўтара праекта, распазнанне твару ў Mіmіса павінна адбывацца на смартфоне, а не на серверы — у гэтым уся складанасць рэалізацыі ідэі.
Маладыя і амбіцыйныя
Між іншым, самым маладым стартаперам бізнес-інкубатара БДУІР яшчэ не споўнілася і 18 гадоў. Яўген Богінаў, Павел Лабанок і Дзмітрый Хамельянскі вучацца на другім курсе Мінскага радыётэхнічнага каледжа БДУІР і працуюць над стварэннем вэб-праграмы, якая забяспечыць максімальна хуткі і зручны пошук сэрвіснага цэнтра для любой тэхнікі.
— Магчыма, для мінчан праблема з пошукам сэрвіснага цэнтра — не такая вострая, як для жыхароў невялікіх населеных пунктаў, хоць і тут можна сутыкнуцца з рознай якасцю паслуг, — кажа навуковы кіраўнік праекта, намеснік дырэктара па вытворчым навучанні Мінскага каледжа радыёэлектронікі Кацярына КРЫШТОПАВА. — А што рабіць, скажам, жыхару аграгарадка, да каго звяртацца? Везці свой халадзільнік ці тэлевізар у сталіцу ці ў абласны цэнтр? А, можа, у суседнім населеным пункце ёсць майстар, які яму дапаможа? На партале можна будзе пакінуць заяўку і атрымаць паслугу, спадзяёмся, што якасную паслугу.
Стартаперы кажуць, што ў інтэрнэце хапае каталогаў, дзе згадваюцца толькі тэлефоны і адрасы сэрвісных цэнтраў, але па згаданых нумарах можна званіць не адзін дзень. Платформа са зваротнай сувяззю, якую яны ствараюць, стане фактычна трэцім давераным бокам паміж кліентам і сэрвісным цэнтрам. Тут будуць прадстаўлены апошнія навіны, асвятляцца актуальныя тэмы. Можна будзе пакінуць водгук на якасць паслуг, прычым усе водгукі будуць не заказныя, а цалкам праўдзівыя, паколькі іх ніхто рэдагаваць не будзе.
— Мы ўпэўнены, што стартап, — які аб'яднаў нашых навучэнцаў, гэта цудоўны практычны досвед, — падкрэслівае Кацярына Крыштопава. — Тут трэніруюцца і ўменне працаваць у камандзе, і самаарганізацыя, выхоўваюцца арганізатарскія здольнасці. Яны вучацца не толькі ствараць прадукт, але і выводзіць яго на рынак, арганізоўваць уласную справу. Нават самая найлепшая навучальная праграма ніколі гэтага не заменіць.
Надзея НІКАЛАЕВА
Фота Надзеі БУЖАН
Спасылкі
[1] https://zviazda.by/be/tags/nadzeya-nikalaeva
[2] https://zviazda.by/be/gramadstva
[3] https://zviazda.by/be/adukacyya
[4] mailto:nіkаlаеvа@zvіаzdа.bу
[5] https://zviazda.by/be/tags/bduir
[6] https://zviazda.by/be/tags/mihail-batura
[7] https://zviazda.by/be/tags/biznes-inkubatar
[8] https://zviazda.by/be/tags/startap-0
[9] https://zviazda.by/be/tags/halid-rustamau
[10] https://zviazda.by/be/tags/minski-radyyotehnichny-kaledzh
[11] https://zviazda.by/be/tags/mimica