«Я ўсім нутром, душой адчую
Тваіх яснот цяплынь.
Я промень сонца пацалую
З узбекскіх далячынь».
Гэта радкі з верша Якуба Коласа, напісанага 23 кастрычніка 1943 года, калі пясняр пакідаў гасцінны Узбекістан, які даў яму прытулак у час вайны. Колас назаўсёды палюбіў сонечную краіну, якую называў «край-друг Узбекістан», займеў шчырыя сяброўскія сувязі між узбекскіх пісьменнікаў. Таму заканамерна, што дэлегацыя узбекскіх пісьменнікаў, што прымаюць удзел у ХХХ Мінскай міжнароднай кніжнай выставе-кірмашы, падчас правядзення Дзён узбекскай літаратуры наведала Дзяржаўны літаратурна-мемарыяльны музей Якуба Коласа. Гасцям падрыхтавалі прэзентацыю «Якуб Колас і Узбекістан», у дэманстрацыі якой прынялі ўдзел унучка Якуба Коласа Марыя Міцкевіч і праўнучка, супрацоўнік музея Васіліна Міцкевіч.
Да шчырай сяброўскай размовы прысутных запрасілі дырэктар дома-музея Ірына Мацяс, часовы павераны ў справах Рэспублікі Узбекістан у Беларусі Рахматула Назараў. Важнасць культурнага ўзаемаабмену, прыклад якога паказаў Якуб Колас, падкрэсліў дырэктар-галоўны рэдактар Выдавецкага дома «Звязда», старшыня ГА «Саюз пісьменнікаў Беларусі» Алесь Карлюкевіч.
Прэзентацыя ўтрымлівала шмат цікавых звестак пра жыццё Якуба Коласа і яго сям’і ў Ташкенце. З вуснаў Марыі Міцкевіч, унучкі класіка, асабліва прачула прагучалі вершы Коласа, прысвечаныя «краю-другу Узбекістану». У сваю чаргу, Сіраджыддзін Рауф, галоўны рэдактар часопісаў «Шарк юлдузі» і «Зорка Усходу», прачытаў вершы беларускага песняра ў перакладзе на узбекскую мову. Алімджон Даўлятаў, галоўны дырэктар грамадскага фонда імя Алішэра Наваі, запрасіў беларускіх калег у Ташкент. У лютым 2024 года у Узбекістане адбудзецца міжнародны сімпозіум, прысвечаны Алішэру Наваі. Адзін дзень сімпозіума аддадзены тэме творчасці Якуба Коласа і яго узбекскім сувязям.
Вядомы пісьменнік, драматург Кучкар Наркабіл, галоўны рэдактар газеты «Інкор ва конун», прызнаўся, што адчувае сябе ў доме Якуба Коласа, нібыта прыехаў да ўласнага дзеда.
— Вельмі рады сёння патрапіць у гэты дом-музей. Мы вельмі паважаем і любім Якуба Коласа. Узбекі лічаць яго сваім паэтам — недарэмна Колас, калі ад’язжджаў з Ташкента, сказаў, што пакідае там частку сваёй душы. У гэтым цёплым і ўтульным доме я зноў адчуў, што літаратура не мае межаў, збліжае сэрцы, што ў паэта няма нацыі, ёсць адзіная нацыя, якая называецца «паэт». Колас многія вершы прысвяціў нашай краіне і нашым людзям, адкрыў сваю душу. Ён перажыў цяжкія гады вайны ў Ташкенце, які, у сваю чаргу, прыняў вашага паэта з адкрытым сэрцам. Да канца свайго жыцця Колас не забыў пра Узбекістан.
Напрыканцы сустрэчы гасцям былі ўручаныя спецыяльныя дыпломы ад дома-музея Якуба Коласа. Была праведзеная для іх і спецыяльная экскурсія па экспазіцыі, некалькі стэндаў якой адмыслова прысвечаны сувязям Коласа з Узбекістанам. Там можна пабачыць выданні беларускага класіка ў перакладзе на ўзбекскую мову, віншаванні, якія яму дасылалі узбекскія сябры, аўтографы ўзбекскіх класікаў на кнігах, падораных Коласу, фотаздымкі таго часу, а таксама рукапіс знакамітага верша песняра «Узбекістану».
Людміла РУБЛЕЎСКАЯ
Фота аўтара
Продаж тавараў праз інтэрнэт у Беларусі актыўна развіваецца.
«Абеліскі параненай зямлі».
АВЕН. На гэтым тыдні фартуна ўсміхаецца вам у многіх справах.
