«Пухнацікі» ў горадзе

Здаецца, з кожным годам упрыгожваць сталіцу і абласныя цэнтры да Новага года пачынаюць усё раней і раней. Сёлета, вядома, сапраўдная снежная зіма прыйшла ў Беларусь яшчэ напрыканцы восені — рана, хутка і адразу. І ўсё ж шмат хто кажа, што з навагоднім афармленнем крам, вуліц і плошчаў можна было б крыху пачакаць.

Колькі людзей — столькі меркаванняў: нямала і тых, каму па душы, што ўпрыгожаным наваколлем набліжаюць усімі любімае свята. І ўсё ж першыя навагоднія сімвалы на гарадскіх вуліцах, калі да навагодняй ночы заставалася яшчэ больш за месяц, выклікаюць некаторае здзіўленне. Вядома, у многіх краінах калядны сезон пачынаецца якраз у лістападзе. Напрыклад, у Канадзе нават у дамах new year tree ставяць у канцы лістапада, а калядныя распродажы стартуюць яшчэ раней. Але ў Беларусі раней традыцыйна ўпрыгожваць вуліцы і ставіць ёлкі пачыналі дзесьці з 10 снежня, а ў дамах навагоднія ёлкі прыбіралі пасля 20 снежня. Сёлета да 15 снежня сталіцу вырашана цалкам упрыгожыць да Новага года, расказалі ў «Мінскрэкламе». А наогул канцэпцыю навагодняга ўпрыгожвання Мінска дызайнеры пачалі распрацоўваць яшчэ ў ліпені — жніўні. Бо перад імі стаяла задача прыдумаць убранне амаль трох дзясяткаў ёлак, а таксама канцэпцыю святочнай ілюмінацыі горада.

Уласна, аб тым, як будзе ўпрыгожана сталіца, калі ўсе мерапрыемствы па яе навагоднім афармленні завершацца, дызайнеры ўжо распавялі. Нам застаецца толькі скласці ўласнае ўражанне, калі ўсё будзе гатова. Святочную ілюмінацыю «Мінгарсвятло» плануе ўключыць таксама з 15 снежня (у гэтыя ж тэрміны светлавыя дэталі навагодняга афармлення ўключалі і ў два папярэднія гады, так што, магчыма, нам толькі здаецца, што вуліцы ўпрыгожваюць рана). Навінкай гэтага года стане афармленне мачтаў асвятлення каляднымі вянкамі. Што датычыцца ёлак са светлавымі гірляндамі, то ўсяго ў сталіцы іх усталююць 26: у парках, на плошчах, перад буйнымі гандлёвымі аб'ектамі. Як мінімум шэсць з іх былі цалкам прыбраны яшчэ да 1 снежня (у прыватнасці, каля Палаца дзяцей і моладзі і каля ўнівермага «Беларусь»). Многія навагоднія ёлкі па Мінску ў канцы лістапада былі ўсталяваны, але яшчэ не ўпрыгожаны. Навагоднія фотазоны ствараюцца на Кастрычніцкай плошчы, праспекце Незалежнасці, каля цырка. Заззяе агнямі ў сярэдзіне снежня і галоўная ёлка краіны (на Кастрычніцкай плошчы). Навагодняе дрэва вышынёй 30 метраў упрыгожаць шэсць тысяч рознакаляровых цацак. А побач з галоўнай ёлкай размесцяцца ажурныя аркі і казачны гарадок. «Рыцарскі горад» будзе пабудаваны каля Палаца спорту — ён стане сцэнай для навагодніх мерапрыемстваў. Дададзім, што ёлачныя кірмашы адкрыюць сезон з 22 снежня. Адрасы іх традыцыйныя — як правіла, месцічы ведаюць, куды кожны год у снежні ісці па ялінку. Аб цэнах на жывыя і штучныя ёлкі абавязкова раскажам пазней.

Сімвал года

Адным з цэнтральных элементаў навагодняга дызайну сталіцы сёлета стаў заступнік надыходзячага года па ўсходнім календары. Трус, які сімвалізуе 2023 год, — чорны, а стыхія надыходзячага года — вада. Дарэчы, год Труса лічыцца адным з самых спакойных і шчаслівых, небагатых на ўзрушэнні гадоў у 12-гадовым цыкле ўсходняга календара. Трус пазбягае сварак як у грамадстве, так і ў сям'і. Ён абяцае завяршэнне канфліктаў. Так што фігуркі на вуліцах і ў дамах, закліканыя «задобрыць» заступніка года, дарэчныя і з пункту гледжання добрай навагодняй магіі, і з пункту гледжання «цёплага» навагодняга настрою.

Убачыць «пухнацікаў» ужо можна каля ЦУМа — зайцы ў чалавечы рост вітаюць пакупнікоў на яго прыступках. Вітрыну ГУМа ўпрыгожылі персанажы навагодняй казкі «Шчаўкунок»: у прыватнасці, цудоўны мышыны кароль. Дзе яшчэ варта шукаць сімвал года на мінскіх вуліцах? У мінулым годзе ў парку Чалюскінцаў былі ўсталяваны светлавыя фігуры дванаццаці жывёл усходняга гараскопа. Сёлета такіх навагодніх экспазіцый дызайнеры абяцаюць дзве — у парках Чалюскінцаў і Горкага. Можна будзе сфатаграфавацца на памяць з «нябесным зверам», у год якога вы нарадзіліся, і, вядома, з заступнікам надыходзячага года — трусам. Ёлачныя цацкі-трусы ручной працы ўпрыгожаць ёлку на плошчы Незалежнасці. І, вядома, трусоў ужо дастаткова на паліцах навагодніх секцый у крамах і гандлёвых цэнтрах па ўсёй краіне.

Першымі — яшчэ ў апошняй дэкадзе лістапада — упрыгожваць свае вітрыны і памяшканні пачалі крамы і гандлёвыя цэнтры. Зараз навагодні асартымент ужо паўсюдна шырока прадстаўлены. У ЦУМе, ГУМе, гандлёвых цэнтрах працуюць «навагоднія кірмашы»: гірлянды, «дожджык», мішура, штучныя ёлкі і зайцы ў самым розным выкананні.

— Вядома, па ёлачныя цацкі і мішуру большасць пакупнікоў прыйдзе бліжэй да сярэдзіны снежня, — кажа прадавец секцыі цацак ГЦ «Свята», дзе ўжо таксама ёсць навагодні асартымент. — Але вось фігуркі трусоў ужо актыўна купляюць. Карпаратывы пачнуцца досыць хутка, недзе з 20 снежня, і сімвал года як навагодні сувенір ідэальны, каб павіншаваць кагосьці з калег. Або, напрыклад, суседзяў, сяброў, сваякоў. Так што многія вырашаюць мець у запасе сімвал года загадзя.

Каштуюць «вушасцікі» па-рознаму: ад 7 рублёў за мілых плюшавых зайцоў памерам у далонь (іх зручна прычапіць на ключы або заплечнік як тэматычнае навагодняе ўпрыгожванне або талісман) да 50 рублёў за важкага зайца-скарбонку.

Калі казаць пра трусоў, то на навагодніх кірмашах заўважаныя футравыя зайцы-бірулькі з вісячымі доўгімі вушамі, якія былі неверагодна папулярныя годзе гэтак у 2017-м (іх аўтарства належыць дызайнеру Эле Лью). Памятаеце, тады іх насілі не толькі дзеці і падлеткі на заплечніках, але і дарослыя жанчыны на дзелавых сумках. Зараз, паколькі ідзе год Труса, такія ўжо прызабытыя зайкі вярнуліся на прылаўкі (каштуюць каля 17 рублёў).

Свята яшчэ далёка?

У цэлым, прыкметна, што ў гэтым навагоднім сезоне захавалася мода на пухнатыя ёлачныя цацкі — з мехам, варсінкамі, пер'ем. І, улічваючы пухнаты сімвал года, гэта цалкам лагічна. Сёлета, калі казаць аб колерах ёлачных цацак, у асартыменце шмат далікатных пастэльных тонаў — крэмавага, белага, прыглушана-залатога, далікатна-ружовага. Яркай колеравай гамы — напрыклад, чырвонага і фіялетавага, папулярных навагодніх колераў у мінулыя святочныя сезоны, — на прылаўках няшмат. Што да цэн, то ў фікс-прайсах наборы навагодніх шарыкаў можна купіць ад 5 рублёў. Шарыкі прыгажэйшыя ў сярэднім каштуюць 5—7 рублёў за штуку, фігуркі — даражэй. Але ўважліва да навагодняга антуражу мы пакуль не прыцэньваліся, а спыталі ў пакупнікоў у навагодніх секцыях і проста мінчан, ці не рана, на іх думку, у гэтым годзе на вуліцах і ў гандлёвых цэнтрах ствараецца «навагодні настрой»?

Святлана, 34 гады, настаўніца:

— Бадай што ранавата. З аднаго боку, вядома, атрыбутыка любімага свята на вуліцах і ў крамах узнімае настрой, з іншага — да Новага года ўсё гэта стане звыклай карцінай, і сыдзе адчуванне цуду. Занадта доўгае чаканне свята можа паменшыць радасць ад самога свята. Мне здаецца, было б лепш, калі б вуліцы заззялі ў канцы снежня, бліжэй да 24—25-га. Тады атмасфера свята ўспрымалася б як нешта яркае, незвычайнае. А цяпер усе гэтыя елкі здаюцца недарэчнымі. Недалёка ад майго дома ёлку паставілі і прыбралі больш чым за месяц да Новага года!

Сяргей, 61 год, працуе на малаказаводзе:

— Гэта проста маркетынг, каб павялічыць продажы. Ствараецца святочная абстаноўка, людзі ўспамінаюць, што трэба купляць падарункі. Невыпадкова першымі навагоднія ўпрыгожванні з'явіліся ў крамах і гандлёвых цэнтрах.

Ірына, 22 гады, знаходзіцца ў адпачынку па доглядзе дзіцяці:

— А я рада, што на вуліцах ужо адчуваецца набліжэнне Новага года. Жыццё ў мамы маленькага дзіцяці не занадта багатае падзеямі. Усё прывязана да рэжыму малога: пад'ём, прагулкі, кармленні. І ўсё гэта кожны дзень у пэўны час. Такі распарадак часам выклікае роспач. Таму, калі падчас прагулкі можна ўбачыць нешта святочнае і радаснае — напрыклад, як прыбіраюць ёлку на плошчы або навагодняе афармленне крамы, — гэта дадае пазітыву.

Таццяна, 65 гадоў, пенсіянерка:

— Добра, што ўпрыгожваюць горад! І не рана! Прыгажосці і свята шмат не бывае. Калі я была маленькай, Новаму году радаваліся ўсе — і дзеці, і дарослыя. Да гэтага часу памятаю пах свежай ігліцы. Ёлкі былі ў кожным доме. А цяпер ёлку многія нават не ставяць або штучную. У гады майго дзяцінства людзі ўпрыгожвалі і дамы, і вуліцы, як умелі. Размалёўвалі вокны, выразалі сняжынкі з паперы. А цяпер такая прыгажосць да Новага года на вуліцах ствараецца, а многія бурчаць. Проста, напэўна, людзі развучыліся радавацца. А няўменне радавацца простым рэчам робіць жыццё бяднейшым.

Аляксандра АНЦЭЛЕВІЧ

фота аўтара