Вы тут

Сталь і пяшчота


У Аляксея Талая няма ні рук, ні ног. Гісторыю яго жыцця немагчыма слухаць са спакойным сэрцам. Сам ён пра той трагічны дзень, між тым, гаворыць з нечаканай пяшчотай, чаго цяжка было чакаць ад гэтага мужнага чалавека са сталёвай воляй: «Дзень напярэдадні свята Перамогі 8 траўня 1999 года, калі мне было 16 гадоў і я прыехаў у госці да дзядулі і бабулі, цалкам змяніў маё жыццё. Вясковыя хлопцы на полі палілі вогнішча. Я пабег да іх. Секунда, незразумелы гук, адчуванне тэлепартацыі... спрабую падняцца на ногі і не разумею, што адбылося. Ногі і рукі нібыта правальваюцца скрозь зямлю. Я ўбачыў свае белыя костачкі… У тыя імгненні мой розум пахіснуўся. Лекары папярэдзілі бацькоў: рыхтуйцеся, ён не выжыве — пазбавіўся чатырох канечнасцей, пашкоджанні па ўсім целе. Кожны другі дзень была аперацыя. Пасля яе — перадышка, баракамера, кропельніцы. І так бясконцыя тры месяцы». 

Аляксей Талай — спартсмен-параалімпіец, матывацыйны трэнер, бізнесмен. Любячы і любімы муж. Бацька трох хлопчыкаў і дзяўчынкі. Сумесна з уладамі Мінска і Беларускай асацыяцыяй лёгкай атлетыкі Аляксей Талай і яго дабрачынны фонд працуюць па праграме прафілактыкі суіцыдальных настрояў сярод моладзі. З трэнінгамi і лекцыямі Талай шмат выступае ў Беларусі, а таксама ў Расiі і іншых краінах СНД : Казахстане, Кыргызстане, Украіне.

ПРА ВАЙНУ
«Цяперашнія дзеці наогул нічога пра вайну не ведаюць. Раней хоць ветэраны па школах хадзілі, а цяпер яны памерлі ўжо амаль усе. Але я ні на каго не злуюся — ні на тую фашысцкую міну, якая мяне пакалечыла, ні на вайну, ні на сябе, што мяне занесла ў той дзень у тое месца. Апошняя ахвяра вайны — так мяне тады называлі».
ПРА ВЕРНЫХ СЯБРОЎ
«У адзін цудоўны дзень таго лета два сябра — два Валодзькі — усё ж адважыліся пераступіць парог нашай кватэры. Памятаю, стаяць у калідоры, калоцяцца, нават паглядзець на мяне баяцца. Бо зусім нядаўна мы адно аднаго пстрыкалі па лбе, а тут я такі — без рук і без ног! Паступова асвоіліся, уручылі мне мех апельсінаў, мы смяяліся, як раней. І кажуць мне: “Лёха, а ты на балконе даўно быў?” — “Даўно, яшчэ да ўсяго гэтага...” Хлопцы вынеслі мяне на балкон на руках. З іх дапамогай я і на вуліцу ўпершыню выбраўся. Мае сябры — мае анёлы-ахоўнікі, я за іх і за ўсіх маіх блізкіх малюся. Не кідайце сваіх сяброў, працягніце, калі спатрэбіцца, ім руку дапамогі. У свеце што ты даеш, тое і атрымліваеш».


ПРА ЗДАРОВЫ ЛАД ЖЫЦЦЯ
«Частка майго акружэння адвярнулася ад мяне, калі я стаў прапагандаваць здаровы лад жыцця. Я адмовіўся цалкам ад алкаголю, цыгарэт, ад нездаровай ежы. Звяртаюся да цяперашніх маладых людзей: шануйце сваё жыццё і здароўе! Займайцеся спортам! Бо ўсё можа скончыцца ў адно імгненне. Я не выжыў бы, калі б паддаўся на ўсе правакацыі, якія ідуць з навакольнага свету — пiва, цыгарэты... Шмат знаёмых пахаваў ужо, бо іх жыццё скончылася: яны ўцягнуліся ў дрэннае і не здолелі спыніцца. Вораг хітры і падступны, і трэба кожнаму адрозніваць, хто сябар, а хто цягне вас уніз. І не трэба чакаць, што нешта зваліцца з неба, трэба працаваць».
ПРА МАМУ
«Вядома, я моцна люблю сваю маму. Яна праз многае прайшла, аднаму Богу вядома, як ёй удалося ўсё гэта вытрымаць. Яе любоў да нас дапамагла пераадолець чараду страшных выпрабаванняў, жах і негатыў. Яе любоў, высакароднасць, яе характар зрабілі ўсё магчымае і немагчымае, каб я выжыў і справіўся з абставінамі».
ПРА ЖОНКУ 
«Мая жонка — вельмі добры чалавек. Яна таксама стаяла перад сур'ёзным выпрабаваннем. На яе быў велізарны ціск, каб яна “апамяталася”. Існаванне нашай сям’і залежала ад яе мужнасці, цярпення і ўпэўненасці ў тым, што яна робіць правільны выбар. І я спадзяюся, яна не шкадуе. Бачу, што яна шчаслівы чалавек — ёй добра са мной. Мы яшчэ на шляху да сваёй мудрасці, мужчынскай, жаночай і бацькоўскай, і я рады, што мая жонка побач. Яна — мой памочнік і паплечнік...»
ПРА ДАЧКУ 
«Мая дачушка — гэта нам Божы падарунак. У Талаёў нараджаліся і нараджаюцца толькі хлапчукі, але мы з жонкай маліліся, прасілі ў Бога — і дачка нарадзілася! Гэта маё сонейка, мая радасць. Я вельмі стараюся яе так выхоўваць, каб яна потым была добрай жонкай і маці і магла працягнуць наш род».
ПРА САЦСЕТКІ
«Я асабіста адказваю на кожнае паведамленне ў сацыяльных сетках. Іх часам назапашваецца па некалькі соцень. Але я разумею, што ад маёй увагі і адказу можа залежаць лёс канкрэтнага чалавека і яго сям'і. Калі ў вас ёсць асабістыя пытанні — у вас з сённяшняга дня ёсць ваш сябар, ваш брат Лёша Талай, я абавязкова вам адкажу». 


ПРА ПЛАВАННЕ І ПАРАЛIМПIЯДУ
«Я навучыўся плаваць даўно, а з дапамогай заслужанага трэнера Беларусі Генадзя Вішнякова здаў нарматыў майстра спорту. Рабіў усё гэта не для трэнера, не для мамы і таты, а для тых дзяцей, якія ўжо страцілі веру і сэнс жыцця. На спаборніцтвах па трыятлоне сярод аматараў і прафесіяналаў IronStar у Сочы я пераадолеў дыстанцыю ў 750 м у адкрытым моры, атрымаўшы “срэбра”, а таксама медаль за тое, што не сышоў з дыстанцыі. Стаў рэкардсменам на чэмпіянаце Еўропы па плаванні сярод людзей з абмежаванымі магчымасцямі ў Італіі ў 2018 годзе, у чэрвені 2019 года на Міжнародным чэмпіянаце ў Берліне пабіў два сусветныя рэкорды і заваяваў тры медалі — два золата і срэбра, увайшоўшы ў гісторыю сусветнага паралімпійскага спорту. Павінен быў выступіць на Паралімпіядзе ў Токіа ў гэтым годзе — атрымаў імянное запрашэнне. Але турнір перанеслі з-за каранавiруса. Выступлю, значыць, у наступным».
ПРА СУСТРЭЧЫ 
«Я заўсёды на сустрэчах, асабліва з дзецьмі, расказваю праўду пра сябе, дастаткова жорсткую. Не дзеля таго, каб яны мяне пашкадавалі, а каб былі асцярожнымі, уважлівымі, нават калі пераходзяць дарогу, — не адцягвалі ўвагу на лайкі ў сваіх тэлефонах і памяталі, якое далікатнае чалавечае жыццё. І каб не ператвараліся ў “зомбі”, акунаючыся ў штучны свет, а аддавалі перавагу спорту і здароваму ладу жыцця. Трэніруйцеся, вучыце мовы, мабілізуйце свае сілы — і перад вамі будуць адкрытыя ўсе дарогі».
ЗАКОНЫ ЖЫЦЦЯ
«Заўсёды знойдуцца людзі або вірусы, якія будуць парушаць вашы планы. Калі б іх не было — не было б магчымасці для набыцця вопыту. Не спадзявайцеся, што ваша цела заўсёды будзе здаровым. У адваротным выпадку ўзнікне спакуса ставіцца да свайго арганізму з фанабэрыстасцю і аддавацца амаральным учынкам. Не чакайце, што ваша жыццё будзе заўсёды шчаслівым і без нягод. Без гэтых выпрабаванняў вы станеце пыхлівымі. Штодзённыя жыццёвыя перашкоды неабходныя нам для мудрасці. Не спадзявайцеся, што можна навучыцца самадысцыпліне без цяжкасцей і выклікаў. Калі жыццё будзе занадта гладкім, ваша навучанне будзе няпоўным. І трэба сябраваць са сваімі ворагамі — яны дапамогуць вам стаць больш вопытнымі і мудрымі. Не чакайце, што вашы планы заўсёды будуць увасабляцца ў жыццё як па загадзе чароўнай палачкі. Наіўна спадзявацца, што сяброўства з тымі, хто ва ўсім згаджаецца з вамі, прынясе карысць. Трэба шукаць сяброў, якія будуць спрачацца і не пагаджацца. Толькі так вы зможаце навучыцца новаму. Не чакайце, што ўсе людзі заўсёды будуць думаць дакладна так, як вы. Інакш у вас паўстане спакуса лічыць сябе ледзь не празорцам. Не чакайце падзякі ад людзей за добрыя справы. Найвышэйшая радасць — ведаць, што прыносіш карысць. І не спадзявайцеся атрымаць больш, чым аддаяце. Інакш у вас з'явяцца шкодныя прадузятасці, якія будуць перашкаджаць росту і развіццю. Адмоўцеся ад звычкі рабіць з сябе ахвяру — так вы толькі спрабуеце зняць з сябе адказнасць і абвінаваціць ва ўсіх бедах і няўдачах іншых людзей».
...Я не аднойчы была на сустрэчах Аляксея Талая з рознымі аўдыторыямі. Ён сапраўды матывуе на жыццё без засмучэння, таму што пры ўсіх сваіх фізічных абмежаваннях ён адкрыты, моцны і пры тым уважлівы, далікатны ў зносінах. Талай вельмі шмат паспеў зрабіць за свае 37 гадоў. І я часам думаю: а калі б не здарылася тая трагедыя, то ён, магчыма, застаўся б звычайным хлопцам з Оршы. Наш унікальны бізнес-трэнер, спікер-матыватар, заснавальнік і дырэктар Дабрачыннага Фонду Аляксея Талая... 
А скончу, зноў жа, цытатай ад Аляксея: «Кожны дзень — гэта бонус. Я змог — і ты зможаш, толькі павер у сябе, таму што ўсе цяжкасці — часовыя».

Тамара ВЯЦКАЯ
Фота аўтара і з асабістага архіва А. ТАЛАЯ


Информацию о наличии журнала «Алеся» в киосках и павильонах РУП «Белсоюзпечать» (БелДрук)  можно получить по телефону в городе:

Брест                                   + 375 162 219838

Витебск                               + 375 212 358437

Гомель                                + 375 232 558813

Гродно                                + 375 152 569508

Могилев                             + 375 222 734102

Минск и Минская обл.   + 375 173 272542

 
 
 
 

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».