Паэзія Міхая Эмінеску гуртуе сяброў

Вершы румынскага паэта пераклалі на беларускую мову нашы паэты, а навучэнцы Гомельскага мастацкага каледжа зрабілі для яго лінагравюры.

Ілюстраванае выданне зборніка вершаў «Міхай Эмінэску. Выбраная паэзія» адзначана прэміяй за Лепшы сумесны выдавецкі праект у LIX Нацыянальнага конкурсу «Мастацтва кнігі» на XXVII Мінскай міжнароднай кніжнай выставе-кірмашы, якая завяршылася ўчора.

Міхай Эмінэску – нацыянальны паэт Румыніі. Яго творы перакладзены больш чым на 90 моваў свету, у тым ліку і на беларускую мову Рыгорам Барадуліным і Лявонам Баршчэўскім. Сёлета святкуецца 170-годдзе паэта, і да гэтай даты на Міжнароднай кніжнай выставе-кірмашы прэзентавалі ўнікальную, у незвычайным фармаце, кнігу «Міхай Эмінэску. Выбраная паэзія» з ілюстрацыямі, выкананымі навучэнцамі і выкладчыкамі Гомельскага дзяржаўнага мастацкага каледжа. А надрукавала гэту кнігу выдавецтва «Зміцер Колас».

Як жа ўсё гэта сабралася пад адной вокладкай? Спадарыня Надзя Машану, жонка Пасла Румыніі ў Беларусі, курыруе ўсе культурныя праекты, якія ладзіць дыпмісія ў нашай краіне. Не дзіўна, што, суправаджаючы мужа падчас афіцыйнага візіту ў Гомель, спадярыня Машану наведала Гомельскі дзяржаўны каледж мастацтваў ім. Н.Ф. Сакалоўскага, а таксама Гомельскі дзяржаўны мастацкі каледж.

«Падчас правядзення ў 2016-м годзе ў Мастацкай галерэі Міхаіла Савіцкага румынска-беларускага выставачнага праекта «Амаж Брынкушу» я пазнаёмілася з творчасцю маладых і вельмі таленавітых мастакоў Сяргея Ашухі і Фёдара Шурмілёва, якія з'яўляюцца выпускнікамі Гомельскага дзяржаўнага мастацкага каледжа. Падумала, што было б цікава пабываць у гэтай навучальнай установе, – кажа спадарыня Машану. – Мне здаецца, што з дырэктарам каледжа мы пасябравалі з першай тэлефоннай размовы. На мяне зрабіла вельмі добрае ўражанне творчая атмасфера ў калектыве каледжа і, несумненна, працы навучэнцаў. Тады і нарадзілася ідэя міжкультурнага праекта: я прапанавала падумаць аб ілюстраванні зборніка паэзіі Міхая Эмінэску ў перакладзе на беларускую мову».

У работу ўключыліся ўсе: навучэнцы розных курсаў, педагогі. Разам яны чыталі вершы, абмяркоўвалі іх, бо, як заўважыла выкладчык каледжа Юлія Зубрыцкая, нельга ілюстраваць кнігу механічна, трэба паглыбіцца ў сэнс паэзіі, прапрацаваць кожны вобраз.

Дзякуючы гэтаму праекту юныя дызайнеры і жывапісцы вывучылі і асвоілі тэхналогію, якая не прадугледжаная стандартнай вучэбнай праграмай. Гэта лінагравюра – адна з самых яскравых тэхнік глыбокага друку.

У праекце атрымалася аб'яднаць творчасць з вучэбным працэсам, і нават са знаёмствам з іншай краінай, бо Пасольства арганізавала паездку гамяльчан у Румынію. Навучэнцы і педагогі пазнаёміліся з гісторыяй і архітэктурай горада Брашова і яго ваколіц, а таксама актыўна кантактавалі са сваімі калегамі.

Каманду нашых мастакоў так натхніла і з'яднала праца над кнігай, што яны знялі пра гэта мініфільм, які прадэманстравалі на кніжным кірмашы. Дзякуючы працы над фільмам каледж набыў двух выдатных таленавітых сяброў. Гэта Улад Назаранка - аўтар сцэнарыя і мантажу, і Кацярына Леўчанка, гомельскі кампазітар, якая напісала музыку для фільма.

«У кожнага мастака ёсць свой почырк, свой характар. Гэтая праца была цікавая тым, што кнігу ілюстраваў не адзін чалавек, а каманда, якая здолела знайсці агульны стыль. Яны не толькі паказалі свае навыкі, але і з'ядналіся, – кажа дырэктар Гомельскага дзяржаўнага мастацкага каледжа Алена Зейбек. – Безумоўна, паездка ў Румынію натхніла нашых мастакоў, таму першы варыянт афармлення яны дапрацавалі. Сёння можна казаць аб тым, што гэтая праца – наша вялікая творчая ўдача і цудоўнае натхненне для ўдзелу ў новых міжнародных праектах».

У маі Гомельскі дзяржаўны мастацкі каледж правядзе традыцыйны абласны конкурс «Майстар», на які прыязджаюць прадстаўнікі профільных сярэдніх навучальных устаноў з усёй Беларусі, а таксама вучні мастацкіх школ. У гэтым годзе да юных мастакоў з нашай краіны далучацца калегі з Румыніі, Украіны і Расіі.

Аксана ЯНОЎСКАЯ

Фота Яўгена ПЯСЕЦКАГА