Вы тут

Беларускія навукоўцы выявілі геадэзічныя пункты ўзростам больш за 180 гадоў


Вучоныя БДУ выявілі геадэзічныя пункты Цэнтральнаеўрапейскай дугі ўзростам больш за 180 гадоў. Даследчая работа вялася на працягу 2018-2019 гадоў пры ўдзеле супрацоўнікаў кафедры геадэзіі і космааэракартаграфіі факультэта геаграфіі і геаінфарматыцы БДУ і вядучых спецыялістаў Белгеадэзіі і кампаніі “Крэда-Дыялог”, паведамляе прэс-служба вядучай айчыннай ВНУ.


Перад пачаткам работ былі вывучаны навуковыя справаздачы і картаграфічныя матэрыялы XIX- XX стст. Палявыя даследаванні па адшуканні цэнтраў геадэзічных пунктаў праводзіліся на тэрыторыі Капыльскага, Любанскага, Старадарожскага і Клецкага раёнаў. Усяго ўстаноўлена дакладнае месцазнаходжанне шасці пунктаў. Цэнтры, якія захаваліся, закладзены на 50 сантыметраў ніжэй узроўню зямлі і ўяўляюць сабой каменны мур у форме куба з даўжынёй рэбры адзін метр. У цэнтры мура ўстаўлівалася цагліна і на ёй адзначаліся каардынаты.

Усяго на тэрыторыі сучаснай Беларусі ў перыяд з 1827 па 1866 гады закладзена 52 пункты, якія ўваходзяць у Градуснае вымярэнне паралелі. Правядзенне астранамічных і геадэзічных вымярэнняў патрабавалася для ўстанаўлення формы і памераў зямнога эліпсоіда. Вызначэнне даўжыні дуг мерыдыянаў на розных шыротах у сярэдзіне XVIII стагоддзя дазволіла пацвердзіць гіпотэзу аб палярным сціску нашай планеты, вызначыць параметры зямнога эліпсоіда і абвергнуць версію пра яго ідэальнай шарападобнай форме.

Геадэзічныя пабудовы пазамінулага стагоддзя з'яўляюцца гістарычнай спадчынай айчыннай навукі. Пошукавыя работы навукоўцаў, геадэзістаў і картографаў неабходныя для захавання ўнікальных аб'ектаў і ўключэння іх у Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Беларусі. Падобныя даследаванні дазваляюць правесці параўнальны аналіз геадэзічных работ у разрэзе розных эпох. Сучасныя вызначэнні з выкарыстаннем спадарожнікавых сістэм пацвярджаюць высокую дакладнасць правядзення астранамічных і геадэзічных работ XIX стагоддзя.

Падрабязныя вынікі палявых экспедыцый навукоўцы прадставяць на Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі “Геаматыка: адукацыя, тэорыя і практыка”, якая адбудзецца 20-22 лістапада на факультэце геаграфіі і геаінфарматыкі БДУ ў Мінску.

Даведка

Цэнтральнаеўрапейская дуга паралелі -- градуснае вымярэнне ўздоўж паралелі 52 паўночнай шыраты, якое працягнулася на 63° 31 'па даўгаце (больш шостай часткі ўсёй паралелі). Агульная працягласць дугі ад вострава Валенсія (Ірландыя) на захадзе да горада Орска (Расія) на ўсходзе складае 4 360 кіламетраў, такім чынам, яна перасякае практычна ўсю Еўропу. На тэрыторыі Беларусі даўжыня дугі перавышае 530 кіламетраў.

Сяргей РАСОЛЬКА

Прэв'ю: shukach.com

Выбар рэдакцыі

Рэгіёны

Сок з дастаўкай і з ледзяшамі: на Брэстчыне пачаўся сезон нарыхтоўкі бярозавіку

Сок з дастаўкай і з ледзяшамі: на Брэстчыне пачаўся сезон нарыхтоўкі бярозавіку

Як мы бярозавік куплялі на гандлёвай пляцоўцы лясгаса і ў лясніцтве

Культура

Анатоль Ярмоленка: Нас натхняе беларуская паэтычная класіка

Анатоль Ярмоленка: Нас натхняе беларуская паэтычная класіка

Творчая вечарына народнага артыста Беларусі прайшла ў адной з мінскіх гімназій.