Вы тут

Аляксандр Лукашэнка расказаў, якім павінен быць сучасны дзяржаўны ўпраўленец


Лідар краіны выступае перад студэнтамі, слухачамі, магістрантамі, аспірантамі і выкладчыкамі ў адным з карпусоў ВНУ — на вуліцы Карла Маркса.


Прамая трансляцыя сустрэчы ідзе і ў будынку акадэміі на вуліцы Маскоўская. Усяго больш за 1000 студэнтаў і супрацоўнікаў у двух карпусах слухаюць выступленне лідара краіны.

У парадку візіту запланавана і размова з Прэзідэнтам, падчас якой удзельнікі сустрэчы змогуць задаць свае пытанні Аляксандру Лукашэнку.

Гэту задачу на пачатку размовы паставіў Прэзідэнт для прысутных на сустрэчы прадстаўнікоў установы адукацыі. Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што выкладчыкі і кіраўніцтва ВНУ сталі датычнымі да стварэння незалежнай беларускай дзяржавы. А сучасны склад Акадэміі павінен дапамагчы ў рэалізацыі яшчэ адной важнай мэты, якую паставіў лідар краіны — пабудаваць новую акадэмію.

«Я хачу пабудаваць акадэмію, дзе б у новых карпусах, пабудовах, інтэрнатах, вучэбна-лабараторных карпусах выкладалі па новых методыках, праграмах, з новымі падручнікамі, стажыроўкамі, куды б імкнуліся не толькі з нашай краіны, але і з замежжа паступіць і атрымаць там веды, чамусьці навучыцца», — расказаў пра сваю ідэю Прэзідэнт.

Існуючыя карпусы ён прапанаваў перадаць БДУ, медыцынскаму ўніверсітэту і іншым установам адукацыі. 

Але ажыццяўленне гэтага праекта залежыць не ад кіраўніка краіны — ад прадстаўнікоў ВНУ, якія павінны стварыць абноўленую акадэмію. «А гэта будзе, толькі калі вы разам з прафесарска-выкладчыцкім складам, кіраўніцтвам Акадэміі кіравання пройдзеце гэты складаны шлях мадэрнізацыі і ўдасканалення працы нашай Акадэміі, калі хочаце, рэфармавання Акадэміі. І выканаеце тую задачу, якая перад вамі стаіць у дэталях», — падкрэсліў лідар краіны.

На яго думку, шмат ужо зроблена для падняцця аўтарытэта Акадэміі кіравання, але трэба і далей ўдасканальвацца і кіраўніцтву, і выкладчыкам ВНУ: «У мяне адразу пытанне: а вы, хто вучыце, самі ці ўмееце кіраваць? А лепш за ўсё: ці кіравалі вы калі-небудзь кім-небудзь? Калі гэтага няма, вельмі складана навучыць. Можна толькі даць веды».

Для вырашэння гэтай праблемы Аляксандр Лукашэнка прапанаваў запрашаць за кафедру практыкаў, пачынаючы ад Прэзідэнта і заканчваючы кіраўнікамі райвыканкамаў.
ВНУ неабходна абучаць кіраўнікоў ад жыцця, таму што шматлікія навучэнцы — людзі ўжо з вышэйшай адукацыяй і вопытам працы. Такіх жадаючых павысіць свой узровень адзін з вядучых ВНУ не павінен расчараваць. Сканцэнтравацца Прэзідэнт прапаноўвае на эканамічнай базе, замежных мовах, інфармацыйных тэхналогіях. 

«Тут і стажыроўку будуць праходзіць людзі, і перападрыхтоўку, і другую адукацыю будуць атрымоўваць. І ва ўсіх гэтых ступенях (мабыць, больш і не трэба замахацца) вы павінны быць канкурэнтаздольнымі. І нават не проста канкурэнтаздольнымі, а па-за канкурэнцыі па гэтых кірунках. Тады будзем будаваць новую акадэмію, калі вы гэта засвоіце», — сказаў Аляксандр Лукашэнка і параіў пазбавіцца залішніх амбіцый, каб стаць зразумелымі людзям.

Мы стварылі ўстойлівую мадэль кіравання, стабільную ў сваіх базавых арыенцірах

Звяртаючыся да слухачоў, Аляксандр Лукашэнка нагадаў, што сёлета — асаблівы год, юбілейны для палітычных інстытутаў і фундаментальных асноў палітычнай сістэмы нашай краіны. Сваё 25-годдзе адзначаюць шматлікія дзяржаўныя органы, сфармаваныя на світанку станаўлення незалежнай Беларусі.

«За чвэрць стагоддзя мы стварылі ўстойлівую мадэль кіравання, стабільную ў сваіх базавых арыенцірах. Яны простыя і зразумелыя кожнаму: суверэнітэт нашай краіны, дабрабыт грамадзян і справядлівае стаўленне да людзей, адзінства грамадства. Гэта мэты, у дасягненні якіх найважнейшую ролю адыгрываюць органы дзяржаўнага кіравання — сістэма, без якой немагчыма існаванне моцнай дзяржавы. І менавіта тут, у Акадэміі кіравання, мы можам адкрыта абмеркаваць перспектывы іх развіцця», — адзначыў беларускі лідар.

З апошняй сустрэчы ў такім фармаце прайшло амаль дзесяць гадоў. Гэта нагода падвесці некаторыя вынікі і паставіць новыя задачы перад айчыннай сістэмай дзяржкіравання, знайсці адказы на пытанні: хто ён, кіраўнік будучыні? Якая роля Акадэміі ў падрыхтоўцы кіраўніцкіх кадраў?

Новая сустрэча — яшчэ і падстава пагаварыць з тымі, хто навучае кіраўнікоў, працуе ў дзяржаўных структурах, павышае сваю кваліфікацыю або толькі пачынае спасцігаць асновы палітычных навук.

Кіраўнік Беларусі падкрэсліў, што Акадэмія кіравання пры Прэзідэнце — унікальная навучальная ўстанова. Сама назва падкрэслівае яго статус і значнасць. Тут развіваецца сучасная нацыянальная школа дзяржаўнага кіравання, ствараецца будучыня краіны — будучыня, галоўная роля ў якой належыць тым, хто свядома выбраў адказны і няпросты шлях служыць краіне і народу.

«І гэта праца, якая патрабуе поўнай самааддачы, адданасці дзяржаве, шчырага стаўлення да людзей, пастаяннага ўдасканальвання. Вы бачыце: змяняецца свет, змяняецца грамадства. Патрабаванні да кампетэнцый сучаснага кіраўніка становяцца ўсё вышэй. А значыць, у сістэму павінны прыходзіць кіраўнікі новай фармацыі — кіраўнікі з ярка выяўленымі лідарскімі якасцямі і дзяржаўным мысленнем, матываваныя і накіраваныя на высокі вынік.

На вырашэнні гэтай важнай задачы і павінна сёння сканцэнтраваць свае намаганні Акадэмія кіравання», — звярнуў увагу Аляксандр Лукашэнка.

Сёння шматлікім нашым кіраўнікам не хапае ведання замежнай мовы

Сярод першачарговых задач установы Аляксандр Лукашэнка адзначыў захаванне дасягнутага ўзроўню і мэтанакіраваную працу над павышэннем свайго іміджу. Па меркаванні Прэзідэнта, выкладаць тут мусяць найлепшыя спецыялісты айчыннай школы кіравання, сапраўдныя патрыёты і дзяржаўнікі. Іх прыярытэтная задача — сачыць за самымі перадавымі тэхналогіямі ў сваёй галіне, на іх аснове выбудоўваць вучэбны працэс.

«Сістэмным павінны быць удзел у навучальным працэсе дзеючых кіраўнікоў. Хто, калі не яны, можа актуалізаваць тэарэтычны матэрыял, замацаваць яго канкрэтнымі прыкладамі з практыкі? І паралельна навучыць вашых выкладчыкаў, таму што досвед — гэта найважнейшая рэч. Так, яны, можа, горш за рэктара будуць ведаць матэматыку, фізіку, але ўзяць ад яго практычнае для кіравання любы кіраўнік і выкладчык Акадэміі абавязаны. Не толькі слухачы і студэнты», — выказаў упэўненасць Прэзідэнт.

Ён адзначыў, што праходзіць падрыхтоўку і перападрыхтоўку ў Акадэміі кіравання павінны выключна перспектыўныя дзяржаўныя служачыя, з высокім патэнцыялам кіраўніка, а не людзі, якія не схільныя да кіраўніцкай працы ці ўжо завяршаюць сваю прафесійную дзейнасць. Гэта прынцыповае патрабаванне. 

«Мы не павінны ў Акадэміі кіравання прыцягваць да навучэння па прынцыпе „хапай і цягні“, абы набор быў. Яшчэ пакуль гэта застаецца, але гэта галоўнае: каго вучыць. Калі проста атрымаў вышэйшую адукацыю ці другую вышэйшую — каму гэта трэба? Гэта павінны быць будучыя ўпраўленцы», — запатрабаваў Аляксандр Лукашэнка.

Акрамя таго, з акадэміі павінны выпускацца ўсебакова падрыхтаваныя спецыялісты, якія не толькі валодаюць тэарэтычнымі ведамі, але і маюць практычны вопыт вырашэння канкрэтных кіраўнічых задач. Гэта важна, таму што часта, па звестках кіраўніка краіны, на пасады кіраўнікоў у раёнах прызначаюць добрых спецыялістаў, прафесіяналаў сваёй справы, але не заўсёды з дастатковым вопытам кіраўніка. Задача Акадэміі — даць тыя веды і кіраўніцкія навыкі, якіх ім не хапае.

«Сёння не колькасць, а якасць падрыхтаваных спецыялістаў мае прынцыповае значэнне. Мы не можам у Акадэміі даваць людзям адукацыю дзеля адукацыі. Занадта дорага абыходзяцца краіне кіраўніцкія памылкі», — канстатаваў Аляксандр Лукашэнка.

У перыяд навучання вельмі важна заўважыць перспектыўных людзей, якія па сваіх асобасных і прафесійных якасцях могуць займаць кіруючыя пасады ў нашай краіне. Гэта галоўная задача Акадэміі кіравання, падкрэсліў Прэзідэнт. 

Кожны чалавек, які атрымаў адукацыю або які прайшоў падрыхтоўку тут, павінен быць бачны і запатрабаваны, як кажуць, быць заўсёды «на алоўку».

«Галоўны абавязак акадэміі — даваць адпаведную інфармацыю наўпрост у Адміністрацыю Прэзідэнта. На жаль, да гэтага часу эфектыўная работа ў гэтым напрамку не выбудаваная», — адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Адукацыйны працэс павінен працаваць на апярэджанне. Прэзідэнт не аднойчы казаў, што Акадэміі варта павысіць якасць падрыхтоўкі слухачоў па самых актуальных кірунках, бо сёння шматлікім нашым кіраўнікам не хапае ведання замежнай мовы, піяр-тэхналогій, не стае кампетэнцый ў сферы лічбавай трансфармацыі, эканомікі.

У гэтай тэме прапануе задзейнічаць Парк высокіх тэхналогій: разам прадумаць план або вучэбную праграму па навучанні лічбавым тэхналогіям для спецыялістаў і кіраўнікоў усіх узроўняў дзяржаўнага кіравання.

Але галоўнае — Акадэмія павінна навучыць кіраўніка вучыцца, пастаянна развіваць і трансфармаваць свае веды і навыкі. Гэта не навіна, гэта характэрна для любой вучэбнай установы, нагадаў Аляксандр Лукашэнка.

«Ключ да поспеху сучаснага кіраўніка — гэта пастаяннае самаўдасканальванне, імкненне да асобаснага росту і развіцця», — перакананы кіраўнік Беларусі. 

Ён падкрэсліў, што выкладанне павінна быць дыферэнцыраваным і абавязкова практыкаарыентаваным. Трэба ўлічваць, што камусьці дастаткова пашырыць свае веды па трох-чатырох дысцыплінах за кароткі тэрмін, а хтосьці мае патрэбу ў поўным цыкле навучання.

Гэта вялікі аб’ём працы, але неабходна складаць індывідуальныя навучальныя планы, праграмы перападрыхтоўкі ў залежнасці ад сферы і вопыту канкрэтнага слухача.

«Кіраўніцтву Акадэміі варта яшчэ раз прааналізаваць, наколькі структура вучэбнага працэсу мае прыкладны характар і адпавядае нашаму рэальнаму жыццю, наладзіць больш цеснае ўзаемадзеянне з дзяржаўнымі органамі і арганізацыямі», — адзначыў Прэзідэнт.

Ён настойвае, што стажыроўкі на вядучых айчынных прадпрыемствах і ў дзяржорганах павінны стаць неад’емнай часткай працы.

«Навуковая дзейнасць Акадэміі павінна быць накіравана на вырашэнне дзяржаўных задач. На вывучэнне сучаснай палітычнай сітуацыі ў краіне і свеце, дзейнасці медыяресурсаў, а таксама меркаванняў і настрояў у грамадстве. Карацей, вы і асабліва вашы кіраўнікі і выкладчыкі павінны пастаянна мільгаць на экранах тэлевізараў і маніторах камп’ютараў, папяровых СМІ і гэтак далей. Вы мусіце заўсёды быць там. Пакуль я вас там не бачу, значыць, вы працуеце ў гэтым плане кепска», — звярнуўся да аўдыторыі Аляксандр Лукашэнка.

Ён падкрэсліў, што менавіта дзяржаўнікі, якія фармуюць палітычную эліту краіны, павінны аналізаваць рызыкі, ацэньваць іх узровень, а таксама прагназаваць развіццё знешняй і ўнутранай палітычнай сітуацыі, удзельнічаць у распрацоўцы метадаў інфармацыйнага проціборства, процідзеяння унутраным і вонкавым пагрозам.

Важным напрамкам дзейнасці акадэміі застаецца прыцягненне аналітыкаў і экспертаў да выпрацоўкі канкрэтных прапаноў па павышэнні эфектыўнасці работы органаў дзяржкіравання, абмеркаванню праектаў значных кіраўніцкіх рашэнняў.

«Ды і самі вы павінны быць галоўнымі экспертамі», — звярнуў увагу Аляксандр Лукашэнка.


Сістэма дзяржслужбы пастаянна ўдасканальваецца

Гаворачы пра сфармаваную сістэму дзяржаўнай службы, Прэзідэнт адзначыў, што выбудаваная мадэль у цэлым дазваляе вырашаць асноўныя задачы, якія перад ёй пастаўлены. Гэта не застылая сістэма, якая пастаянна ўдасканальваецца — не ламаецца, а менавіта ўдасканальваецца.

А праблемы, калі яны і ўзнікаюць, часцей за ўсё звязаны з нядобрасумленным стаўленнем да сваіх абавязкаў і адсутнасцю належнай дысцыпліны.

«Недапушчальна, каб у вачах насельніцтва ўпраўленец асацыяваўся з кабінетным чыноўнікам. Ён павінен быць бліжэй да людзей, скіраваным на вырашэнне канкрэтных праблем чалавека. Тое, што ў адрас Адміністрацыі Прэзідэнта працягваюць паступаць скаргі на бюракратыю і валакіту, на жаль, красамоўна кажа, што практыка фармальных зносін або адпісак ўсё яшчэ існуе. І да гэтага маё стаўленне вядомае», — падкрэсліў кіраўнік дзяржавы.

Эфектыўна вырашаць пастаўленыя задачы для кіраўніка любога рангу — гэта толькі палова поспеху. Таксама важна пры неабходнасці ўмець своечасова, аргументавана і зразумела растлумачыць людзям прынятыя рашэнні і прычыны магчымых праблем. Прэзідэнт упэўнены, што сучасны кіраўнік павінны ўмець адказаць на любое, у тым ліку і нязручнае, пытанне як насельніцтву, так і прадстаўнікам СМІ.

«Ведаю, у Акадэміі навучаюць навыкам зносін з журналістамі, працы ў імправізаванай тэлевізійнай студыі. Безумоўна, сучасны кіраўнік абавязаны валодаць такімі кампетэнцыямі. Тым больш сёння, калі так імкліва развіваюцца інфармацыйныя тэхналогіі. І яны з’яўляюцца адным з дзейсных інструментаў для вырашэння многіх задач дзяржаўнага маштабу», — звярнуўся да слухачоў Аляксандр Лукашэнка.

На яго думку, важна ўмець эфектыўна выкарыстоўваць у працы інтэрнет-ресурсы, аналізаваць грамадскае меркаванне і рэакцыю на дзейнасць мясцовага кіравання ў сацыяльных сетках, на навінавых форумах. А таксама выкарыстоўваць гэтыя рэсурсы ў дзяржаўных мэтах для рэалізацыі важных, стваральных праектаў.

Акрамя таго, з кропкі гледжання Прэзідэнта пісьменны кіраўнік павінен умець бачыць і падтрымліваць жывую ініцыятыву на месцах, акумуляваць вакол сябе лепшыя прапановы і ідэі, дапамагаць у іх рэалізацыі, а таксама выкарыстаць патэнцыял навукі і экспертаў у сваёй сферы.

У сувязі з гэтым ад кіраўнікоў ён чакае большай за ранейшую публічнасць і дзейсны ўдзел у сацыяльна-палітычным жыцці рэгіёнаў.

Кіруючыя кадры трэба раціраваць

«Галоўная мэта такога механізму нават не ў тым, каб выключыць, як у народзе кажуць, кумаўство і пратэкцыянізм. Часта бывае, што чалавек на адным месцы, не рухаецца ні туды ні сюды, зарастае, як у нас кажуць, цінай, лажыцца на пасаду і ніякімі канечнасцямі ўжо не варушыць», — а між тым, адзначыў Аляксандр Лукашэнка, «мяняць месца працы, а часам і прапіску, выходзіць з зоны камфорту трэба, каб развівацца, пашыраць кругагляд, адкрываць у сабе новыя грані і здольнасці. Такім чынам спецыяліст не толькі вырасце прафесійна, але і краіне прынясе больш карысці».

У падборы кадраў на кіруючую пасаду неабходна ўлічваць чалавечыя якасці і, галоўнае, маральны крытэрый.

«Мы бачым, як на фоне імклівага ўкаранення новых тэхналогій у эканамічную дзейнасць і грамадскія адносіны ўзнікаюць новыя карупцыйныя рызыкі. У гэтай сувязі прынцыпова важна на кіраўнічыя пасады адбіраць толькі зацікаўленых, неабыякавых і высокакваліфікаваных спецыялістаў, арыентаваных на служэнне краіне і людзям, а не на задавальненне асабістых або кар’ерных амбіцый», — падкрэсліў беларускі лідар.

Ён дадаў, што для павышэння прэстыжу кіраўніка неабходна замацоўваць дадатковыя сацыяльна-правовыя гарантыі дзяржслужачых, якія пацвярджаюць іх высокі статус.

Прэзідэнт упэўнены, што сістэма дзяржаўнай службы ў прынцыпе не можа быць статычнай. Жыццё ідзе імкліва, і задача кіраўніцкай вертыкалі — быць наперадзе тэндэнцый і выклікаў ужо не заўтрашняга, а паслязаўтрашняга дня.

Удасканальванне гэтай сістэмы — працэс бесперапынны.

Таму пытанні вызначэння крытэрыяў падбору кадраў, механізмаў іх ратацыі, новых падыходаў да фарміравання кадравага рэзерву заўсёды будуць патрабаваць пастаяннай увагі.

Пра закон аб дзяржслужбе

І ў гэтай тэме Беларусь таксама працуе, абапіраючыся на ўласны і міжнародны вопыт.

«Хацелася б, каб і вы, будучыя ўпраўленцы, былі ўцягнуты ў падрыхтоўку гэтага законапраекта», — сказаў аўдыторыі Прэзідэнт.

На працягу апошніх двух дзесяцігоддзяў у многіх краінах, асабліва ў краінах постсавецкай прасторы, праводзілася кардынальнае рэфармаванне заканадаўстваў у сферы дзяржаўнага кіравання. У Беларусі Закон аб дзяржслужбе прыняты больш за 15 гадоў таму. Але ў сацыяльных і эканамічных умовах, якія змяніліся, мае патрэбу ў пераглядзе.

Неабходна ўлічыць практыку яго прымянення, а таксама актуальнасць вызначэння новых перспектыўных напрамкаў развіцця інстытута дзяржаўнай службы.

Таму кіраўнік дзяржавы паставіў задачу па распрацоўцы новага закона аб дзяржаўнай службе. Гэтая праца даручана групе, у склад якой увайшлі навукоўцы і эксперты, у сваёй большасці не дзяржслужачыя. Гэта было патрабаванне Прэзідэнта, каб не было закона «пад сябе».

«У пачатку года мы абмеркавалі падрыхтаваны законапраект. Не ўсе пытанні канчаткова вырашаныя. Праца працягваецца. Нам трэба будзе вырашыць канкрэтныя задачы: збліжэнне рэгламентацыі розных відаў дзяржаўнай службы, павышэнне службовай дысцыпліны, замацаванне комплексу матэрыяльных і сацыяльных гарантый, закліканых кампенсаваць ускладзеныя на дзяржслужачых абмежаванні», — абазначыў перспектывы Аляксандр Лукашэнка.

Будучы закон павінен стаць адзіным дакументам, які комплексна ўрэгулюе працэс праходжання дзяржаўнай службы, выключаючы неабходнасць звароту да мноства падзаконных і ведамасных актаў.

«Мы ў першую чаргу павінны зыходзіць не з запазычання нейкіх замежных мадэляў, многія з якіх не адпавядаюць спецыфіцы айчыннай кіраўніцкай сістэмы, а з прыярытэтаў дзяржаўнай палітыкі», — падкрэсліў кіраўнік краіны.

У доказ прывёў прыклад, што прэзідэнтам постсавецкай прасторы, у адрозненне ад заходніх, даводзіцца займацца і фермамі, і бульбай, і меркаваннем грамадскасці.

«Таму з замежным досведам не толькі на самым версе, але і ўвогуле трэба быць акуратнейшымі. Заўважаю, што існуе такая тэндэнцыя: маладыя кіраўнікі становяцца кабінетнымі работнікамі, лічаць, што ўнізе ёсць каму рэалізоўваць. Часткова так: у нас дакладна структураваны органы кіравання. Але калі ты зверху не будзеш апускацца на грэшную зямлю, не будзеш бачыць тых працэсаў, якія быццам павінны рэгуляваць старшыні сельскіх Саветаў ці выканкамаў, — ты кіраваць сістэмай не зможаш. Гэта наша прынцыповае адрозненне ад іх. Гэта наша найвялікшая вартасць, якую мы не павінны згубіць», — перакананы Прэзідэнт.

Час канкрэтных вынікаў

Курс нашай дзяржаўнай палітыкі нязменны: ствараючы найноўшую гісторыю незалежнай дзяржавы, Беларусь прытрымліваецца прынцыпу пераемнасці пакаленняў, захавання найлепшых дасягненняў мінулага.

Па словах Прэзідэнта, амаль траціна нашых грамадзян (каля трох мільёнаў чалавек) нарадзіліся ў суверэннай Беларусі. Гэтыя юнакі і дзяўчыны ўспрымаюць рэчаіснасць ужо з пункту гледжання жыхароў самастойнай еўрапейскай дзяржавы. «І прыйшоў час актыўна ўключаць гэтых маладых людзей у палітычнае жыццё краіны, фарміраваць дзяржаўнае мысленне ў тых, хто ідзе за намі, выбудоўваць дыялог пакаленняў на аснове ўзаемнага даверу і павагі. Дыялог, у якім вопыт і навацыі, мудрасць і рашучасць, асцярожнасць і смеласць знаходзяцца ў гармоніі і згодзе», — канстатаваў кіраўнік краіны. Галоўная роля ў гэтым працэсе адведзена таксама і выкладчыкам Акадэміі, задача якіх не толькі перадаць свае глыбокія веды, але і падрыхтаваць дастойную змену — ідэалагічна граматных і палітычна сталых спецыялістаў. І гэта работа вядзецца безупынна.

«Ведаю, многія выпускнікі аспірантуры і дактарантуры паспяхова абаранілі дысертацыі і ўжо выкладаюць сумесна са сваімі настаўнікамі», — заўважыў Аляксандр Лукашэнка.

Не адмовілася Акадэмія ад падрыхтоўкі кадраў на базе агульнай сярэдняй адукацыі. Акцэнт тут зроблены на профілі — эканоміка, права і сучасныя інфармацыйныя тэхналогіі.

«І няхай набор студэнцкай моладзі невялікі, але гэтай так званай залатой сотні давядзецца ў будучыні фарміраваць кіраўнічы склад краіны. Былі прапановы, па-мойму, нават вашага рэктара, што не трэба нам сюды запрашаць пасля школы, сярэдняй адукацыі і даваць вышэйшую адукацыю. Але я настаяў, — паведаміў беларускі лідар. — Давайце будзем браць найлепшых са школы, па якому прынцыпу, па якой форме, мы вызначыцца павінны. Ці хтосьці іх будзе рэкамендаваць і потым галавой адказваць, каб не сваякоў і іншых сюды рэкамендавалі, ці вы будзеце іх тэсціраваць, сумоўі праводзіць. Але ваша задача — выбраць сотню самых разумных, талковых людзей».

Да перыяду будаўніцтва новай Акадэміі гэтыя працэсы і формы адукацыі павінны быць прааналізаваны.

Акадэмія павінна трымаць на кантролі размеркаванне выпускнікоў і іх далейшы кар’ерны рух. У гэтым пытанні ёй трэба актыўна ўзаемадзейнічаць з дзяржаўнымі органамі, перадусім з Адміністрацыяй Прэзідэнта.

«Таму што закладаць трывалую аснову для стратэгічнага развіцця краіны на 20-30 гадоў наперад вызначана маладым і энергічным. Арыфметыка простая: каб адшліфаваць палітычна і сацыяльна сталага кіраўніка да 40 гадоў, яго прафесійнае развіццё павінна стартаваць як мінімум са студэнцтва, яшчэ на світанку працоўнага шляху. Але кожны, хто сёння марыць аб палітычнай кар’еры, павінен разумець, што шлях кіраўніка няпросты. Гэта цяжкая і напружаная праца. Толькі той, хто выстаіць выпрабаванне дзяржаўнай уладай і часам, захаваўшы гонар мундзіра, зможа выйсці на высокі ўзровень прыняцця адказнасці і лёсавызначальных рашэнняў. А заваяваць давер магчыма толькі канкрэтнымі вынікамі», — падзяліўся вопытам кіраўнік дзяржавы.

Па яго словах, менавіта такія крытэрыі, універсальныя і суадносныя з духам часу, ляжаць у аснове дзяржаўнай кадравай палітыкі. Настаў час канкрэтных вынікаў, і жорсткіх крытэрыяў у кіраўніцтве патрабуе сучаснасць.

Прэзідэнт расказаў, што кадравы склад дзяржаўных органаў ужо значна амаладзілі. «Гэты працэс можна толькі вітаць. Але трэба памятаць, што для нас відавочна неабходнасць не проста ў новых маладых работніках, а ў спецыялістах высокай кваліфікацыі, — пазначыў лідар. — На прыкладзе асобных краін сёння мы бачым, што ўжо не толькі прыродныя багацці ці фінансавыя капіталы з’яўляюцца крыніцай канкурэнтных пераваг. Галоўнай ўмовай імклівага развіцця дзяржаў з’яўляюцца спецыялісты, прафесіяналы высокага ўзроўню. Менавіта яны — галоўны стратэгічны рэсурс у сучасным свеце».

Рост нацыянальнай эканомікі, узровень дабрабыту грамадзян і пазіцыя краіны на міжнароднай арэне ў многім вызначаюць вынікі работы кіраўнікоў, існуючых і будучых. Стабільнасць і згода ў грамадстве залежыць і ад іх умення стратэгічна мысліць, папярэджваць ці своечасова вырашаць праблемы.

«У выніку выступлення скажу, што сённяшняя сустрэча павінна стаць каталізатарам рашэння многіх абазначаных праблем. Тут сабраліся выкладчыкі Акадэміі, студэнты і слухачы — усе, ад каго залежыць поспех работы сістэмы дзяржаўнага кіравання, а значыць, і будучыня нашай краіны», — запрасіў Прэзідэнт усіх прысутных да размовы і адзначыў, што перажывае за ўражанне, якое застанецца ў прысутных пасля сустрэчы.


Афіцыйная частка працягнулася зусім не па-афіцыйнаму: па-першае, шчырымі апладысментамі, а па-другое, адкрытай размовай з аўдыторыяй, падчас якой не было закрытых тэм. Прэзідэнт адказаў на ўсе пытанні — ад тых, што тычыліся геапалітыкі, да асабістых. Але перад тым Аляксандр Лукашэнка папярэдзіў: пагутарыць хоча «ўжывую».

«Ведаеце, што я не люблю заарганізаванасці страшна», — нагадаў кіраўнік краіны.

Ён выказаў свае меркаванні наконт выбараў у Парламент, якія маюць адбыцца ў лістападзе, і аб самім Парламенце, а дакладней, аб актыўнасці палітычных партый у краіне. Закрануў перспектывы сістэмы вышэйшай адукацыі. І падзяліўся сакрэтам, як не баяцца тэлекамеры: галоўнае, шчыра, ад душы выказваць сваю кропку погляду.

Зайшла гаворка і пра неабходнасць спорту для кожнага беларуса, а асабліва для кіраўніка. І некалькі разоў гучалі кампліменты ў адрас жаночага полу.

Будучыя кіраўнікі не змаглі абмінуць адну з самых актуальных падзей восені — выбары ў парламент.

Кіраўнік дзяржавы ўпэўнены, што ў галоўным заканадаўчым органе краіны павінны быць прадстаўлены людзі розных сфер і ўзростаў, уключаючы моладзь, і падкрэсліў, што сам не стаў бы Прэзідэнтам без вопыту працы ў парламенце, паведамляе БЕЛТА.

«Парламент — гэта вельмі сур’ёзная школа будучых кіраўнікоў. Калі б я не прайшоў у парламент, я б ніколі не быў Прэзідэнтам. Я там навучыўся больш, чым дзе-небудзь у жыцці», — падзяліўся Аляксандр Лукашэнка.

Па сутнасці парламент з’яўляецца пляцоўкай сутыкнення ідэй. Але калі там гвалт, ён імгненна перадаецца і ў грамадства.

Таму сам ён жадае бачыць спакойны, стабільны парламент, які будзе больш актыўным пры абароне інтарэсаў грамадзян і рашучым у неабходныя моманты. «Дрэнна, калі нейкая праблема — Прэзідэнт бяжыць наперадзе, яшчэ нешта — там зноў Прэзідэнт. Гэта ненармальна, ні ў адной дзяржаве гэтага няма, — заўважыў Аляксандр Лукашэнка. — Гэтак жа прасцей: сядзі і глядзі, што Прэзідэнт скажа. Трэба, каб і ў дэпутатаў бурліла, каб яны кідаліся наперад і абаранялі кожны свайго выбаршчыка, а ў цэлым — народ Беларусі і нашу дзяржаву».

Кіраўнік краіны мяркуе: Беларусь прыйдзе да таго, што і палітычныя партыі будуць граць значную ролю ў парламенце. Але новыя ідэі яшчэ павінны сфарміравацца.

«І калі так здарыцца, што мне прыйдзецца займацца гэтым партыйным будаўніцтвам (хутчэй за ўсё, мы да гэтага падыходзім), я гэта рабіць буду. Гэта нармальны працэс, калі людзі бачаць розныя партыі, розных людзей, а не толькі адну асобу або некалькі чалавек. Прыйдзем мы да гэтага. Гэта важнае пытанне», — паведаміў Прэзідэнт.

«З ЕАЭС выходзіць не будзем»

Звярнуліся на сустрэчы і да праблемы ЕАЭС. Шматлікія бар’еры так і не змаглі пераадолець, але, на думку беларускага лідара, гэта не прычына складаць рукі.

«З ЕАЭС выходзіць не будзем. Змагацца будзем. Нікуды ад гэтага не дзенешся», — канстатаваў ён, піша БЕЛТА.

Прэзідэнт расказаў, як на пасля развалу Савецкага саюза ішлі інтэграцыйныя працэсы паміж краінамі, сярод якіх і Саюзная дзяржава Беларусі і Расіі, і ЕўрАзЭС. Лідар краіны пракаментаваў і прапановы «рухацца на Захад», пакінуўшы расійскі вектар: «Слухайце, а як адмовіцца? А куды будзем прадаваць свае тавары? На Захад? — заўважыў ён. — Што, яны нашу прадукцыю пусцяць на свой рынак? Ніколі ў жыцці. Так, асабліва нас нідзе не чакаюць. Таму гэта проста пустыя размовы. З гэтага мы зыходзілі, фарміруючы ЕўрАзЭС».

Пры гэтым у ЕАЭС, асновай якога з’яўляецца свабодны рух тавараў, капіталаў, працоўнай сілы і паслуг, поўнай свабоды няма ні па адным з гэтых кірункаў. «І вы ведаеце, адкуль тормаз. І вы, напэўна, чуеце, калі я на пасяджэннях амаль ужо ў адкрытую, без дыпламатычных фармулёвак пачынаю называць вінаватых. Таму што гэта для нас вельмі важна», — сказаў Прэзідэнт.

Ці бачыць Прэзідэнт будучыню краіны ў ЕС?

Па словах Прэзідэнта, кіраўніцтва Беларусі ніколі не думала аб уступленні ў Еўрасаюз і не ставіла такой мэты, піша БЕЛТА.

«Сапраўды, калі б мы ўступілі сёння ў Еўрасаюз, яны б з намі наогул ніякіх праблем не мелі», — адзначыў ён.

Аляксандр Лукашэнка расказаў цікавы факт: некалькі год таму разведка даклала яму пра матэрыял, у якім еўрапейскія спецыялісты ацэньваюць Беларусь як самую прасунутую краіну ва Усходняй Еўропе, гатовую без зменаў заканадаўства ўступіць у Еўрасаюз.

Нават захаванне смяротнага пакарання не стала б бар’ерам для зносін. «Кажу: народ прагаласуе — адменім. У нас рэферэндум прайшоў. Вы думаеце, мне ў радасць гэтае смяротнае пакаранне, што я падпісваю, і пасля мяне расстрэльваюць чалавека, груба кажучы? Ды сто гадоў гэта мне трэба! Але так прагаласаваў народ, і гэта па канстытуцыі паўнамоцтвы Прэзідэнта ў любой краіне, дзе існуе смяротнае пакаранне», — канстатаваў кіраўнік краіны.

Будучыня зямлі пад белымі крыламі

Адказваючы на пытанні, Аляксандр Лукашэнка падзяліўся і ўласным бачаннем Беларусі праз дзесяць-дваццаць год.

«Каб яна была ў цэнтры Еўропы, стабільнай, з некранутымі межамі, каб самі сваё шчасце дабывалі, адчувалі. Хачу бачыць Беларусь незалежнай: каб нашы дзеці маглі, з’ехаўшы кудысьці, вярнуцца на свой лапік зямлі. Мы на чужое не прэтэндуем — нам сваё трэба захаваць, ціха, спакойна. Паступова ствараючы свой дабрабыт на гэтай зямлі. Каб больш ніколі намі не кіравалі з-пад бізуну ў нашай гісторыі — гэта галоўнае, што трэба захаваць. Астатняе купім», — проста сказаў Прэзідэнт.

Сустрэча са студэнтамі і выкладчыкамі Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Беларусі доўжылася амаль чатыры гадзіны, але, па прызнанні Аляксандра Лукашэнкі, зусім не выклікала стомленасці. Больш за тое, кіраўнік краіны выказаў гатоўнасць сустракацца часцей — да агульнай карысці.

«Бо калі моладзь — гэта будучыня, то студэнты — аснова любой дзяржавы. Яны будуць вызначаць твар краіны разам з тымі, хто і вучыць. Трэба мець зносіны больш з маладымі людзьмі. Калі прыязджаеш да людзей, усё становіцца на свае месцы. Ты ведаеш, што табе рабіць. Калі ты бачыш людзей, ты атрымліваеш ад іх нейкую энергію. Для меня гэтыя зносіны вельмі важныя», — прызнаўся Аляксандр Лукашэнка.

Лукашэнка расказаў, як праходзіць кадравы дзень Прэзідэнта

Будучыя кіраўнікі пацікавіліся ў беларускага лідара падрабязнасцямі гэтага дня і тым, што адбываецца за кадрам, калі выключаюцца тэлевізійныя камеры. Аляксандр Лукашэнка жартам заўважыў, што яны даведаюцца пра гэта, калі іх саміх будуць прызначаць на пасады. Перайшоўшы на сур’ёзны тон, ён распавёў аб падыходах пры прызначэнні кіруючых кадраў.

Па словах кіраўніка дзяржавы, першапачаткова Адміністрацыя ўносіць яму на ўзгадненне прапановы па кандыдатурах тых, хто прызначаецца на пасады з кадравага рэзерву Прэзідэнта. У ім знаходзяцца каля 850 чалавек.

«Людзі, якія знаходзяцца ў кадравым рэестры Прэзідэнта, валодаюць пэўнымі паўнамоцтвамі і абаронай, імунітэтам. Да прыкладу, без дазволу Прэзідэнта іх нельга затрымліваць, арыштоўваць, — сказаў Аляксандр Лукашэнка. — Гэта важна для таго, каб яны маглі самастойна дзейнічаць». У ліку тых, каго прызначае або узгадняе на прызначэнне кіраўнік дзяржавы — суддзі, вышэйшыя службовыя асобы, члены ўрада.

«Подпіс Прэзідэнта — гэта фармалізацыя кадравага рашэння», — звярнуў увагу Аляксандр Лукашэнка. Гэтаму папярэднічае вялікая праца па выбары і вывучэнні кандыдата на кіруючую пасаду, з ім праходзіць сумоўе, вывучаюць яго працоўную дзейнасць, сям’ю, ці ёсць правапарушэнні. «Калі ўсе фармальнасці выкананыя, то пакет дакументаў кладуць на стол Прэзідэнту», — расказаў кіраўнік дзяржавы. Ён падкрэсліў, што чым вышэйшая пасада, тым больш уважліва ён да гэтай кандыдатуры ставіцца, вывучае дадзеныя і пры неабходнасці запытвае дадатковыя дакументы. «Вядома, я магу адхіліць кандыдатуру, калі ёсць адчуванне, разуменне, што чалавек не падыходзіць», — працягнуў Аляксандр Лукашэнка.

У кадравы дзень запрашаюць кандыдатаў да Прэзідэнта. Ён падзяліўся тым, што адбываецца за кадрам, — як правіла, гэта размова, якая тычыцца многіх пытанняў, — як працы, так і сям’і. «Цяпер гэта прасцей, я больш людзей ведаю», — заўважыў кіраўнік дзяржавы.


Лукашэнка распавёў пра складанасць прыняцця жорсткіх кіраўнічых рашэнняў

«Я чалавек сістэмны. Мне трэба, каб парадак быў усюды і гэтак далей, — адзначыў кіраўнік дзяржавы. — Пакараў, звольніў з працы, потым пачынаеш гэта ўсё круціць... Страшна цяжка. Гэта проста так не праходзіць. Гэта ўсё рубец на тваім сэрцы застаецца. Тым больш, я успрымальны чалавек».

Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што як кіраўнік прыйшоў знізу і многае прайшоў у сваім жыцці. «Паколькі яшчэ і ў сям’і такі выхоўваўся, калі адна маці з раніцы да ночы працавала, і самому давялося варушыцца. І я бачыў гэтае жыццё: несправядлівасць, справядлівасць. Я такі сфармаваўся, і я гэта вельмі балюча ўспрымаю. Пасля прыняцця нейкіх непапулярных жорсткіх рашэнняў гэта вельмі доўга перажываеш», - распавёў беларускі лідар.

«Бывае і так, што часам крутанеш і па справе, а потым падумаеш: ну, раскідвацца людзьмі таксама нельга. І кіруеш іх туды (на адведзены ўчастак работы. — Заўвага БЕЛТА) з такім заданнем пад асаблівы прыцэл: ідзі і паказвай. І яны гэта разумеюць», - сказаў Прэзідэнт.

У якасці прыкладу ён прывёў цяперашняе кіраўніцтва Магілёўскай вобласці — губернатара і памочніка Прэзідэнта, якія раней займалі пасады ва ўрадзе, курыруюць сферу АПК.

«Звольнілі міністра, віцэ-прэм’ера. Потым думаю: у іх жа вось гэты бок самы моцны. Нядаўна я да іх паслаў з іншых абласцей людзей. Кажу: ідзіце, паглядзіце, як трэба рабіць. І так, як яны там развярнуліся, калі так у кожнай вобласці будзе, мне напалову менш працы», - даў ацэнку рабоце Аляксандр Лукашэнка.

Марыя ДАДАЛКА, Варвара МАРОЗАВА

Выбар рэдакцыі

Рэгіёны

Сок з дастаўкай і з ледзяшамі: на Брэстчыне пачаўся сезон нарыхтоўкі бярозавіку

Сок з дастаўкай і з ледзяшамі: на Брэстчыне пачаўся сезон нарыхтоўкі бярозавіку

Як мы бярозавік куплялі на гандлёвай пляцоўцы лясгаса і ў лясніцтве

Культура

Анатоль Ярмоленка: Нас натхняе беларуская паэтычная класіка

Анатоль Ярмоленка: Нас натхняе беларуская паэтычная класіка

Творчая вечарына народнага артыста Беларусі прайшла ў адной з мінскіх гімназій.