Як нашы авіятары рыхтаваліся да Армейскіх гульняў

На Армейскіх гульнях, якія праходзілі ў жніўні, нашы ваенныя лётчыкі выйгралі «бронзу» ў конкурсе «Авіядартс» у агульнакамандным заліку. Саступілі яны толькі Расіі і Кітаю. Але калі ўлічыць магчымасці гэтых дзвюх краін, то трэцяе прызавое месца выглядае цалкам ганаровым.

На чале зорнага разліку, які прывёз медаль з аэрадрома Дубровічы, што пад Разанню, стаяў маёр Дзмітрый Жэбраў, намеснік камандзіра верталётнага атрада верталётнай эскадрыллі. Яму дапамагалі штурман капітан Аркадзь Смаляк і бартавы тэхнік капітан Яўген Пятроў. Эскадрылля дыслакуецца на тэрыторыі 50-й змешанай авіяцыйнай базы ў пасёлку Мачулішчы. Туды і адправіліся карэспандэнты «Звязды».

Дзмітрый Жэбраў сустракае нас каля сваёй машыны — гэта верталёт МІ-8 МТВ-5. Афіцэр налятаў ужо больш за 1150 гадзін на ўсіх тыпах верталётаў, якія ёсць у нашых ваенных авіятараў. І прыняў удзел у вучэннях «Шчыт Саюза—2019».

— МІ-8 МТВ-5 — гэта фактычна мадэрнізаваная мадэль вядомага ўсім МІ-8. Тут устаноўлена новае пілатажнае, навігацыйнае абсталяванне... Але добрая авіёніка — гэта толькі частка справы. Асноўны цяжар кладзецца на зладжанасць работы экіпажа. Падчас спаборніцтваў усе рухі пілота павінны быць адточаны да аўтаматызму, каб своечасова ўключаць і пераключаць патрэбныя аўтаматы. Самі разумееце, часу на тое, каб разглядваць прыборную панэль, амаль няма.

Сёлетні «Авіядартс» стаў адным з самых відовішчных і гарачых па напале эмоцый спаборніцтваў. Залік праводзіўся па сямі намінацыях. Нашы ваенныя лётчыкі ўдзельнічалі ў трох. «Штурмавая авіяцыя» здабывала прызы на вучэбна-баявых самалётах Як-130, а ў намінацыях «Армейская авіяцыя на баявых верталётах» і «Армейская авіяцыя на транспартна-баявых верталётах» нашу каманду ўзмацнілі лётчыкі на верталётах Мі-24 і Мі-8 МТВ-5 адпаведна. І з самага пачатку конкурсу нашы авіятары занялі прызавыя месцы ў турнірнай табліцы. Штурмавікі паказалі трэці вынік у сваёй намінацыі, экіпажы на Мі-24 аказаліся другімі, а вось разлік транспартна-баявых верталётаў пад камандаваннем Дзмітрыя Жэбрава стаў найлепшым.

— У «Армейскіх гульнях» мы ўдзельнічалі ўжо другі раз. Летась нам крыху не хапіла да перамогі. Таму была пастаўлена задача сёлета перамагчы. І тым жа складам мы занялі першае месца. Асабліва гэта важна таму, што мы абышлі расіян, — як вядома, яны маюць досвед баявога выкарыстання авіятэхнікі.

Што ж менавіта рабілі нашы лётчыкі на МІ-8 МТВ-5?

— Усё пачалося з фізічнай падрыхтоўкі, — працягвае Дзмітрый Жэбраў. — Яна ўключала ў сябе абароты на стацыянарным коле, плаванне, падцягванне і баскетбольны тэст. Яе змяніла паветраная навігацыя. На нашым маршруце была ўсталявана зона пошуку, дзе за абмежаваны час трэба было знайсці пяць цэляў і максімальна дакладна вызначыць іх каардынаты. За навігацыяй ішоў пілатаж. Складанасць у тым, што ён выконваўся парай верталётаў — вядучым і вядзёным. Таму суддзі ацэньвалі плаўнасць і скаардынаванасць выканання віражоў з улікам хуткасці, крэну, адлегласці паміж дзвюма машынамі. Візуальна ацэньвалі суддзі, якія выстаўлялі адзнакі за пілатаж. А заключным этапам у нашай намінацыі стала баявое прымяненне, якое доўжылася два дні. Яно прадугледжвала выкарыстанне некіруемых ракет і стральбу
са стралкова-гарматнага ўзбраення. Дакладнага пападання з дапамогай раней дабіцца вельмі цяжка, таму суддзі вызначылі радыус заліковай плошчы ў трыццаць метраў. Але мы адзіныя, дзе і вядучы, і вядзёны экіпаж у абодвух палётах дабіліся прамога пападання з гарматы. Баявое прымяненне, адпаведна, і выцягнула нас на першае месца.

Перш чым адправіцца ў Расію, ваенныя лётчыкі тры тыдні трэніраваліся на палігоне блізу Ружан — там была арганізавана абстаноўка, ідэнтычная той, якая была створана на саміх Гульнях. Непасрэдна ж у Дубровічы яны прыляцелі за два тыдні да пачатку першых заліковых стартаў.

Валяр'ян ШКЛЕННІК

Фота Таццяны ТКАЧОВАЙ