У ліку прыярытэтных кірункаў дзейнасці ведамства — удасканаленне аплаты працы ў бюджэтнай сферы, а таксама нацыянальнай сістэмы кваліфікацый, пенсійнага забеспячэння, сацыяльных паслуг, работа над праектам стратэгіі актыўнага даўгалецця, выкананне мерапрыемстваў па рэалізацыі Канвенцыі аб правах інвалідаў і іншыя. Аб гэтым ішла гаворка на выніковай калегіі міністэрства.
Будзе спрошчаны парадак налічэння зарплаты бюджэтнікам
Гэта — адзін з асноўных кірункаў работы Міністэрства працы і сацыяльнай абароны ў найбліжэйшы час, цытуе БелТА міністра працы і сацыяльнай абароны Ірыну Касцевіч.
— Тут велізарны пласт работы з пункту гледжання заканадаўства. Больш за 100 нарматыўных прававых актаў трэба будзе адмяніць, па 70 — правесці карэкціроўку, — сказала Ірына Касцевіч. — Сам указ (маецца на ўвазе ўказ № 27 па ўдасканаленні аплаты працы ў бюджэтнай сферы. — Аўт.) накіраваны перш за ўсё на ўдасканаленне аплаты працы. У ім выразна прапісана не дапусціць паніжэння зарплаты, але пры гэтым спрасціць парадак яе налічэння. З 27-разраднай сеткі мы пераходзім да 18-разраднай, з тарыфнай стаўкі першага разраду — на базавую стаўку.
Ужо да 1 сакавіка плануецца ўстанавіць 18-разрадную сетку і памер базавай стаўкі (гэты праект пастановы ўжо ўнесены ва ўрад), да 1 мая — вызначыць агульныя ўмовы аплаты працы работнікаў бюджэтных арганізацый. Яе памер павінен быць не ніжэй за 80 % сярэдняй зарплаты па краіне. Дарэчы, па выніках мінулага года гэты паказчык па краіне склаў 77,2 %. Планку ў 80 % перавысілі Магілёўская, Віцебская, Гродзенская і Брэсцкая вобласці. Пры гэтым намінальная налічаная сярэднямесячная зарплата ў названых рэгіёнах дасягала 802, 811, 829 і 831 рубля адпаведна. У Гомельскай і Мінскай яна была вышэйшая, а ў лідарах быў Мінск з паказчыкам 1330 рублёў.
Запланаваны таксама актыўныя меры па ўдасканаленні нацыянальнай сістэмы кваліфікацый, каб забяспечыць баланс попыту з боку наймальнікаў і прапановы ад адукацыйных устаноў. Падрыхтаваны праект адпаведнай пастановы. У сакавіку — красавіку гэтага года плануецца зацвердзіць віды дзейнасці, па якіх будуць распрацоўвацца прафесійныя стандарты — патрабаванні, што прад'яўляе наймальнік да работніка. На іх аснове плануецца скарэктаваць і адукацыйныя стандарты. Усяго за тры гады плануецца распрацаваць каля 45 прафесійных стандартаў па прыярытэтных відах эканамічнай дзейнасці. Па кожнай прафесіі такі стандарт будзе пераглядацца раз у тры гады.
Намеснік прэм'ер-міністра Беларусі Ігар Петрышэнка, які прысутнічаў на калегіі ведамства, адзначыў, што асаблівую ўвагу трэба аддаць апераджальным тэмпам росту зарплаты нізкааплатных катэгорый работнікаў. Нягледзячы на дэцэнтралізацыю ў пытаннях аплаты працы бюджэтнікаў, за Мінпрацы застаюцца дакладная каардынацыя і метадалагічнае суправаджэнне.
Дзяржава ўзмоцніць падтрымку шматдзетных сем'яў
Прапануецца змяніць падыход да выкарыстання сямейнага капіталу, перагледзець некаторыя віды дапамог па доглядзе дзяцей да трох гадоў у бок іх павелічэння і разгледзець некаторыя іншыя пытанні, якія датычацца падтрымкі сем'яў. Дзяржавай вызначаны прыярытэты, і гэта, па словах міністра працы і сацабароны, — шматдзетная сям'я.
Зараз разглядаецца магчымасць выкарыстання сямейнага капіталу датэрмінова, то-бок, да дасягнення дзіцем 18 гадоў (на адукацыю, паляпшэнне жыллёвых умоў, лячэнне і іншае). Нагадаем, што на 1 лютага гэтага года ў Беларусі адкрыта больш за 64 тысячы дэпазітных рахункаў на сямейны капітал на агульную суму 641,77 млн долараў.
Разам з тым першарадным фактарам, які ўплывае на рост нараджальнасці, Ірына Касцевіч назвала наяўнасць жылля. Пры гэтым яна спаслалася на сацыялагічныя даследаванні, падчас якіх у людзей пыталіся, што неабходна для павелічэння нараджальнасці. «На першае месца людзі ставяць жыллё, — заявіла міністр працы і сацыяльнай абароны. — Ужо прынята пастанова ўрада, не менш за 12 тысяч шматдзетных сем'яў сёлета атрымаюць кватэры. На наступны, 2020 год, узятая такая ж планка». Дарэчы, летась у нашай краіне змаглі палепшыць жыллёвыя ўмовы 8 тысяч шматдзетных сем'яў.
Чакаецца і перагляд дзіцячых дапамог у бок іх узмацнення, але ў прывязцы да колькасці дзяцей. «З кожным дзіцем выдаткі сям'і павялічваюцца. Таму наша задача — паглядзець, як падтрымаць шматдзетныя сем'і з нізкімі даходамі», — заявіла Ірына Касцевіч.
Раней у эфіры тэлеканала «Беларусь 1» намеснік прэм'ер-міністра Ігар Петрышэнка ў ліку мер дзяржаўнай падтрымкі, накіраваных на павышэнне нараджальнасці ў краіне, назваў прапанову ўрада залічваць у страхавы стаж для прызначэння працоўных пенсій перыяды водпуску па доглядзе дзіцяці і доглядзе дзяцей да дасягнення імі 3 гадоў, але не больш за 12 гадоў (цяпер — не больш за 9 гадоў).
Таксама сёлета пачнецца стварэнне базы шматдзетных сем'яў. Чарнавы яе варыянт павінен быць гатовы ўжо да жніўня. Мэта яе распрацоўкі — забяспечыць шматдзетныя сем'і падтрымкай у поўным аб'ёме па выяўляльным прынцыпе, бо некаторыя з іх не ведаюць у поўнай меры пра тыя гарантыі, якія ім прадугледжаны заканадаўствам.
Цяпер улік шматдзетных сем'яў вядуць тэрытарыяльныя цэнтры сацабслугоўвання насельніцтва. У іх ёсць інфармацыя аб умовах пражывання дзяцей, занятасці бацькоў, аб фактах сацыяльнага недабрабыту і цяжкай жыццёвай сітуацыі сям'і.
Новыя падыходы да работы з людзьмі з інваліднасцю
Праект закона «Аб правах інвалідаў і іх сацыяльнай інтэграцыі» будзе ўнесены на разгляд у Палату прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Беларусі ўжо ў красавіку. Плануецца, што сёлета ён будзе разгледжаны ў першым чытанні.
Трэба адзначыць тры важныя інавацыйныя падыходы, якія плануецца рэалізаваць у рабоце з інвалідамі. Першы — будзе ўкараняцца паслуга персанальнага асістэнта для інваліда. Другі — будуць устанаўлівацца квоты на рабочыя месцы для асоб з інваліднасцю, каб максімальна аказаць ім садзейнічанне ў працаўладкаванні. Трэці падыход — стварэнне рэабілітацыйных цэнтраў для інвалідаў.
Праект закона ўжо ўзгоднены з усімі зацікаўленымі органамі дзяржкіравання, але ёсць некаторыя рознагалоссі з грамадскімі аб'яднаннямі. У сакавіку на ўзроўні Мінпрацы плануецца чарговая нарада, каб знайсці кампрамісныя рашэнні. Пры гэтым асаблівы акцэнт будзе зроблены на садзейнічанне занятасці людзей з інваліднасцю.
Што датычыцца паняцця «персанальны асістэнт», то яго ўвод замацуе ўжо наяўную практыку дапамогі па суправаджэнні, паслуг асабістага перакладчыка мовы жэстаў ці асістэнта для адзінокіх і адзінока пражываючых інвалідаў І і ІІ груп.
Таксама, магчыма, будзе зменены парадак забеспячэння інвалідаў тэхнічнымі сродкамі рэабілітацыі. «Хочам даць права на самастойны выбар і набыццё такіх сродкаў з наступным атрыманнем кампенсацыі», — сказала Ірына Касцевіч.
Працягваецца работа над праектам стратэгіі актыўнага даўгалецця
Ён будзе ўнесены ў Савет Міністраў у кастрычніку. «Гэта дакумент, які па ўсіх кірунках вызначыць нашы крокі ў адносінах да пажылых ва ўсіх сферах іх жыцця», — сказала на калегіі Ірына Касцевіч.
Колькасць дамоў-інтэрнатаў у Беларусі апошнія сем гадоў захоўваецца на адным узроўні, што сведчыць аб тым, што пажылыя людзі часцей застаюцца ў хатніх умовах і пры гэтым атрымліваюць неабходны ім комплекс паслуг. Абслугоўванне дома набірае абароты: калі ў 2017 годзе яго атрымлівала амаль 90 тысяч чалавек, то ў 2018-м — ужо больш за 91 тысячу. Колькасць атрымальнікаў сацыяльных паслуг расце, з аднаго боку, у сувязі з ростам колькасці грамадзян сталага веку, з другога, з-за таго, што самі органы сацабароны больш актыўна ідуць да людзей, маючых патрэбу ў паслугах. Гэта значыць, паступова адбываецца пераход ад заяўнага да выяўляльнага прынцыпу.
«Мы зацвердзілі нацыянальны стандарт якасці сацыяльных паслуг, летась працавалі над стварэннем сістэмы маніторынгу, сёлета яго правядзём. І па выніках 2019 года ўсе 146 тэрытарыяльных цэнтраў сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва атрымаюць сваё месца ў рэйтынгу», — заявіла кіраўнік міністэрства.
Мінпрацы спросціць і перавядзе ў электронны фармат адміністрацыйныя працэдуры
Усе адміністрацыйныя працэдуры па лініі Міністэрства працы і сацыяльнай абароны будуць пераведзеныя ў электронны фармат. Гэта будзе зроблена для таго, каб людзі маглі аператыўна атрымаць паслугу. «У перспектыве — увесці праактыўную працэдуру (сэрвіс): праз тэлефон зарэгістраваўся, праз яго ж атрымаў дапамогу і даведаўся неабходную інфармацыю. Гэта патрабаванне жыцця, многія краіны ўжо ідуць у гэтым напрамку», — адзначае Ірына Касцевіч.
Падрыхтавала Святлана БУСЬКО
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
