Сёння, калі ў аздараўленча-рэабілітацыйным цэнтры «Ветразь» адпачывае тры сотні дзяцей і падлеткаў, складана ўявіць, што ўсяго некалькі гадоў таму ён быў не надта запатрабаваны. Запоўненыя жылыя карпусы, добраўпарадкаваная ўтульная тэрыторыя, а галоўнае — эфектыўныя рэабілітацыйныя праграмы для дзяцей з хранічнымі хваробамі і асаблівасцямі развіцця... Як «Ветразь» атрымаў новае жыццё, чаму на летні адпачынак сюды штогод едуць расійскія дзеці з прыватных школ і які вынік прыносіць комплексная рэабілітацыя — адказы на гэтыя пытанні карэспандэнт «Звязды» атрымала, пабываўшы ў Пастаўскім раёне.
Рэабілітацыя для «Ветразя»...
Аздараўленчыя працэдуры на любы густ — ад навамоднай ароматэрапіі да пакуль рэдкай у нас кінезітэрапіі, харчаванне — шэсць разоў на дзень, сучасныя нумары, утульная тэрыторыя з мноствам кветнікаў, туй і іншымі элементамі ландшафтнага дэкору, а вакол — хваёвы лес. І гэта не замежны цэнтр, у такіх умовах у беларускай глыбінцы праходзяць бясплатную рэабілітацыю дзеці з асаблівасцямі развіцця.
— Паўтара года таму, калі я ўпершыню прыехаў у «Ветразь», стала зразумела, што давядзецца правесці вялікую работу, каб наладзіць эфектыўную рэабілітацыю і зрабіць цэнтр канкурэнтаздольным на рынку аздараўленчых паслуг, — расказвае галоўны ўрач Сяргей Петухоў.
Праца пачалася неадкладна, і з таго часу многае змянілася. Удалося не толькі запоўніць пустуючыя месцы. Дзякуючы фінансавай падтрымцы кіраўніцтва Віцебскай вобласці, а таксама за заробленыя пазабюджэтныя сродкі адрамантавалі частку жылых карпусоў, закупілі новую мэблю і пасцельную бялізну, абнавілі кухоннае абсталяванне, прывялі ў парадак тэрыторыю, арганізавалі нумары павышанай камфортнасці для тых, хто адпачывае па платных пуцёўках. Рэабілітацыйны цэнтр мяняўся з кожным днём. За гэты час толькі дрэў і кустоў было высаджана больш за тры сотні. На алеях і побач з карпусамі з'явіліся паказальнікі ручнога кавання, альтанкі і лаўкі.
Трэба заўважыць, што Сяргей Петухоў, які, дарэчы, сёлета ўзнагароджаны сацыяльнай прэміяй «Палаючае сэрца» на рэспубліканскім конкурсе «Чалавек сваёй справы — 2018», меў значны вопыт арганізатарскай працы. Дзесяць гадоў ён кіраваў Глыбоцкай цэнтральнай раённай бальніцай, і за гэты час медыцынская ўстанова стала адной з найлепшых у Віцебскай вобласці, за што ў 2010-м галоўны ўрач атрымаў ганаровае званне «Чалавек года Віцебшчыны». Пасля быў намеснікам генеральнага дырэктара і галоўным урачом аднаго з самых сучасных санаторных комплексаў краіны — «Пліса». У 2017-м прыняў новы выклік — перайшоў у «Ветразь», якому патрабавалася істотнае абнаўленне.
...і для дзяцей з асаблівасцямі
Але надаць знешні лоск — толькі палова справы. Галоўнае — трэба было асвоіць сучасныя праграмы рэабілітацыі і навучыць персанал найноўшым методыкам, а таксама абнавіць медыцынскае абсталяванне.
— Наша задача — зрабіць рэабілітацыю комплекснай, задзейнічаць не толькі медыцынскі аспект, але і псіхалагічны, і сацыяльна-педагагічны, — тлумачыць Сяргей Юр'евіч. — Важна максімальна сацыялізаваць дзіця з асаблівасцямі, развіць у яго камунікатыўныя навыкі, вырашыць пытанні бытавой адаптацыі, навучыць пры неабходнасці выкарыстоўваць прылады для руху, папросту кажучы, падрыхтаваць да самастойнага жыцця. Таму з дзецьмі ў нас працуюць медыкі рознага профілю: рэабілітолагі, неўролаг і ўрачы іншых спецыялізацый, інструктары лячэбнай фізкультуры, у тым ліку інструктары па кінезітэрапіі (лячэнне рухам) і эргатэрапіі (развіццё, аднаўленне і падтрыманне навыкаў, неабходных чалавеку ў паўсядзённым жыцці), масажысты, спецыялісты па апаратнай фізіятэрапіі, а таксама псіхолагі, лагапед-дэфектолаг, педагогі і выхавальнікі. Сёння дзейнічае адпрацаваная сістэма. Напрыклад, для дзіцяці з ДЦП мультыдысцыплінарная брыгада спецыялістаў вызначае комплексную праграму і ставіць задачы на трохтыднёвы цыкл нашай стацыянарнай рэабілітацыі. Яны вырашаюць, якія методыкі будуць прымяняцца, якую апаратную фізіятэрапію трэба прызначыць, з якімі зонамі папрацуюць масажысты, як будуць дзейнічаць псіхолаг і лагапед. Праз тры тыдні аналізуем вынік і даём рэкамендацыі бацькам для далейшай самастойнай работы.
Варта заўважыць, што прыклады вялікіх поспехаў сваіх маленькіх пацыентаў можа прывесці кожны спецыяліст лячэбнага аддзялення цэнтра. Хлопчыка з ДЦП з Пастаў, які разам з татам штогод прыязджае на рэабілітацыю, ведаюць тут, здаецца, усе. Ён пакуль не можа хадзіць і дрэнна размаўляе, але з кожным годам адбываецца прыкметны прагрэс. «Хлопчык складаны, але дзякуючы бацькам, якія з ім пастаянна займаюцца і дома, і з нашай дапамогай, мы бачым, што яго стан паступова мяняецца да лепшага», — кажуць у цэнтры. Для персаналу, як і для бацькоў, кожны новы рух, новая ўсмешка — вялікая радасць і стымул працаваць далей.
І хоць медыкі цэнтра сцвярджаюць, што цудаў не бывае і за 21 дзень кардынальныя змены немагчымыя, гісторыі некаторых пацыентаў інакш як цудам не назавеш. Дзяўчына-падлетак з Віцебска з дыягназам ДЦП (падчас хадзьбы ў яе дрэнна рухаліся рука і нага) таксама штогод праходзіла рэабілітацыю ў цэнтры. У адзін з заездаў ёй прызначылі танцавальную тэрапію ў групе са здаровымі падлеткамі. І вынік перасягнуў усе чаканні: менавіта ў танцы яе недахоп амаль цалкам знік.
— Дасягненні нашай медыцыны дазваляюць сёння выходжваць неданошаных дзетак ад 500 грамаў. На жаль, часам яны маюць некаторыя неўралагічныя адхіленні ў развіцці. Таму колькасць нашых патэнцыйных наведвальнікаў не змяншаецца, — канстатуе Сяргей Петухоў. — У эканамічна развітых краінах, як, зрэшты, і ў нас, колькасць дзяцей, якія маюць складаныя хранічныя хваробы, асаблівасці развіцця і інваліднасць, прыкладна 7-8 %. Таму мы мэтанакіравана займаемся захворваннямі пульманалагічнага, кардыялагічнага, апорна-рухальнага профіляў і акцэнтавана развіваем тэхналогіі рэабілітацыі з неўралагічнымі паталогіямі, бо да нас трапляе значны працэнт дзетак з ДЦП.
І ўжо сёння спецыялісты цэнтра, якія прайшлі стажыроўку і навучанне ў Беларусі і за мяжой, дакладна ведаюць, як ім дапамагчы. Інструктар па кінезітэрапіі разам з дзіцем асвойвае новы рух, здымае спазм і ўдасканальвае работу мышцаў, якія адстаюць у развіцці. Частка практыкаванняў выконваецца на ўстаноўцы «Экзарта», якая складаецца з сістэмы падвесаў (петлі, тросы, жгуты) і дапамагае ліквідаваць спазмы і болевы сіндром, аднавіць аб'ём рухаў у пазваночніку і суставах, актывізаваць глыбокія мышцы. Такія заняткі праходзяць у падвешаным стане, калі нервова-мышачная сістэма губляе раўнавагу, такім чынам адбываецца яе своеасаблівая перазагрузка. Развіць поспех дапамагаюць масаж, фізіятэрапія і заняткі па развіцці дробнай маторыкі кісці.
— Рэабілітацыя дзяцей з ДЦП — гэта індывідуальная праца, бо ў кожнага з іх — свая праблема. І такі працэс вымагае больш глыбокага навучання персаналу, чым мы і займаемся пастаянна. Дзякуй галоўнаму ўпраўленню па ахове здароўя Віцебскага аблвыканкама, якое падтрымлівае нашы ініцыятывы і спрыяе іх рэалізацыі, —
кажа Сяргей Петухоў.
А суседзі галасуюць рублём
Але зарабляе цэнтр і самастойна. Два апошнія гады ў «Ветразь» на аздараўленне прыязджаюць расійскія дзеці. Летась у цэнтры адпачывала 200 дзяцей з прыватнай матэматычнай школы Санкт-Пецярбурга разам з выкладчыкамі, сёлета іх прыехала ўжо 300. Наяўнасць уласнай школы на тэрыторыі, а таксама вялікай спартыўнай залы і спартыўных пляцовак, цэнтра вольнага часу і шырокага пераліку аздараўленчых працэдур — усё гэта працуе на карысць «Ветразя». У жніўні тут адпачываюць і трэніруюцца выхаванкі адной з маскоўскіх школ мастацкай гімнастыкі. Галоўны ўрач прызнаецца, што канкурэнцыя на рынку санаторна-аздараўленчых і рэабілітацыйных паслуг сёння вялікая, але пры выбары места для аздараўлення расіяне спыніліся на «Ветразі»:
— Гэтым летам мы не змаглі прыняць усіх ахвотных, нягледзячы на тое, што ў дадатак да 250 ранейшых месцаў арганізавалі яшчэ 50. Дзякуючы гэтаму, дарэчы, наш Пастаўскі раён, а таксама суседнія Глыбоцкі і Шаркаўшчынскі рэалізавалі праграму па аздараўленні дзяцей-сірот. Паказальна, што, пабываўшы ў нас па бюджэтнай пуцёўцы, бацькі часта браніруюць яшчэ адну праз паўгода — за ўласны кошт. Значыць, нашы рэабілітацыйныя праграмы даюць вынік, такім чынам, мы на правільным шляху.
Алена КРАВЕЦ
Амаль тысяча дзвесце чалавек збяруцца, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
