Апошнім часам мастацкая супольнасць усё часцей канстатуе: пейзаж становіцца менш цікавы гледачу. Многія мастакі наогул не пішуць краявіды і шукаюць сябе ў іншых жанрах выяўленчага мастацтва. Але ж у коле мастакоў ёсць асобы, якія ніколі не прамяняюць пейзаж на іншыя кірункі творчасці. Яркі прыклад — Юрый Козел, персанальная выстаўка якога нядаўна адкрылася ў Палацы мастацтваў.
Аўтарскі почырк Юрыя Козела запамінаецца хутка. Цеплыня адценняў, вытанчанасць ліній і станоўчая энергетыка разам фарміруюць прыемны настрой. Майстар звяртаецца да гледача з пасылам любові і павагі да роднай зямлі. Яму цікавыя навакольныя працэсы, цікава, як па законах прыроды будуецца сістэма жыцця чалавецтва. Праз краявіды майстар разважае і адчыняе дзверы душы для новых уражанняў і адкрыццяў.
— Усё сваё жыццё я закаханы ў пейзаж. Мне не зразумела, калі ў грамадстве гучаць меркаванні, што ў наш час пейзаж як жанр мастацтва не актуальны, — тлумачыць Юрый Козел. — Паглядзіце, на маёй выстаўцы прадстаўлена каля 60 твораў, большасць з іх — краявіды беларускай зямлі. І ні адзін не падобны на іншы. Пейзаж не трэба разглядаць толькі з пункту гледжання прасторавай кампазіцыі. Бо ён можа быць гарадскі або вясковы, зімовы ці летні, прыдуманы або рэальны. Наша праблема ў тым, што мы разглядаем пейзаж праз прызму простага, а глыбей не бачым.
Майстар лічыць, што жывапіс для яго хутчэй задавальненне, чым праца. Яму падабаецца падоўгу стаяць каля палатна і з дапамогай пэндзля ствараць сюжэты, якія запалі ў душу. Аўтар часта ўспамінае роднае Дзятлава. Гэтаму месцу прысвечана шмат твораў Юрыя Козела. Дарэчы, майстар практычна не прэзентуе творы ў Мінску, у асноўным выстаўляецца ў рэгіёнах.
— Гэта асаблівая для мне персанальная выстаўка, прыемна, што яна падыходзіць па тэматыцы да рэспубліканскай акцыі «Год малой радзімы», — падкрэслівае мастак. — Галоўнае, што хочацца данесці да гледача, — прыгажосць, на якую багатая Беларусь. Я памятаю, як пачаў маляваць у дзяцінстве. Уставаў раніцай, глядзеў, што адбываецца за акном. Пасля заўважыў, як з кожнай хвілінай змяняюцца колеры. За кошт святла мяняецца танальнасць — гэта ж сапраўдны цуд прыроды! Мне здаецца, тады ўва мне і прачнуўся жывапісец. Дзякуй богу, жыве і дасюль.
Акрамя краявідаў, мастак стварае партрэты і нацюрморты. У яго неверагоднае адчуванне характару герояў. Творца тонка і глыбока перадае іх эмацыянальны настрой. Праз партрэт можна зразумець шмат пра чалавека, якога напісаў мастак. Сам жа творца — чалавек добры і мяккі, таму і яго работы заўсёды цёплыя, насычаныя дабрынёй.
— Мяне цікавяць розныя поры года, бо ў кожнай — сваё зачараванне. Стан прыроды ўплывае абсалютна на ўсё: на настрой, натхненне, на саму творчасць, — падкрэслівае аўтар. — Я лічу, што праз мае творы чалавек можа камунікаваць з прыродай, вывучаць яе, бо я дзялюся сваім досведам зносін з наваколлем. Прыемна, калі ў сэрцы гледача мае творы адгукаюцца цеплынёй. Як мастак заўсёды залежу ад успрымання маёй творчасці гледачамі.
Выстаўка Юрыя Козела падобная на энцыклапедыю жывапісных месцаў Беларусі.
Вікторыя АСКЕРА
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».