Велагорад: фантазія ці рэальнасць

З надыходам вясны на вуліцах гарадоў назіраецца ўсё больш веласіпедыстаў. За апошнія гады ў цэлым веласіпедны рух у Беларусі значна ўзрос. Перамяшчацца на двух колах становіцца не толькі выгадна, карысна, але яшчэ і модна. Увесь красавік у свеце праходзіць акцыя «30 дзён на веласіпедзе», яна ахапіла каля сямі тысяч чалавек, амаль паўтары тысячы з іх — беларусы. Мы сустрэліся з прадстаўнікамі Мінскага веласіпеднага таварыства, каб пагаварыць пра тое, дзе знайсці месца для веласіпедыстаў і што варта змяніць у горадзе і ПДР, каб перамяшчацца на веласіпедзе стала яшчэ камфортней.

Не голыя лічбы

Аб росце колькасці веласіпедыстаў у горадзе можна меркаваць не толькі наглядна, але і па статыстыцы. Калі ў 2011 годзе працэнт перамяшчэння на веласіпедзе складаў 0,02 %, то цяпер гэта 1 %. Каля 25 гарадоў у краіне актыўна развівае веларух. Паводле апытання, якое праводзілася мінулай восенню, у Мінску 800 тысяч дарослых ровараў (дарэчы, гэта столькі ж, колькі і машын) і 700 тысяч дзіцячых веласіпедаў або самакатаў. «Па апытанні 40 % мінчан лічаць сябе веласіпедыстамі і ездзяць на двухколавым сродку перамяшчэння некалькі разоў у месяц ці часцей, — расказвае дырэктар Мінскага веласіпеднага таварыства Анастасія Янчэўская. — 30 % апытаных гатовыя ездзіць значна часцей, калі ў горадзе будуць створаны спрыяльныя ўмовы, гэта, перш за ўсё, веладарожкі, велапалосы, адсутнасць высокіх бардзюраў, магчымасць захоўвання ровара ў дварах, веласіпедныя паркоўкі».

Сусветная статыстыка гаворыць аб тым што, калі інфраструктура горада не зусім бяспечная, больш на роварах перасоўваюцца мужчыны — каля 70 %. «Што датычыцца ўзроставых катэгорый, то вялікая колькасць людзей старэйшага ўзросту карыстаецца роварам у рэгіёнах. Часам гэта адзіны спосаб камфортнага перамяшчэння ў невялікім горадзе ці пасёлку. У Мінску мы, вядома, бачым больш маладых людзей на добрых роварах», — расказвае Анастасія.

Дарэчы, штогод з мая Мінскае веласіпеднае таварыства адкрывае велашколу, дзе любы можа атрымаць навык язды на ровары. Летась такіх ахвотных было каля 100, сярод іх і дзеці, і вучні, якім за 80. У гарадах пастаянна праходзяць розныя мерапрыемствы і праекты. «У маі ўжо чацвёрты раз у нас пройдзе велакарнавал, летась фестываль сабраў каля 15 тысяч чалавек, сёлета чакаем яшчэ больш. Праводзім велапрагулкі, розныя квэсты, летам плануецца шэраг цікавых выстаў, у жніўні пройдзе веласіпедны фэст, цяпер таксама рыхтуемся да еўрапейскага тыдня мабільнасці, які пройдзе ў верасні», — дзеліцца планамі Анастасія Янчэўская.

Нягледзячы на тое, што ўсё больш людзей набывае сабе ровары, гарадскія велапракаты не губляюць сваю актуальнасць. Прыватных велапракатаў у Мінску шмат, а вось чаго не хапае — гэта аўтаматызаванага гарадскога велапракату. Калі ты можаш узяць ровар на станцыі, даехаць да патрэбнага месца і пакінуць яго ў іншым пункце.

Канфлікт з пешаходамі

Пакуль катэгорыі «пешаход» і «веласіпедыст» дзеляць адну тэрыторыю, таму часцяком паміж імі ўзнікаюць канфлікты. «Тут трэба казаць, перш за ўсё, аб тым, што інфраструктура для пешаходаў і веласіпедыстаў адна, а яна павінна быць падзелена. Веласіпед — транспартны сродак, які можа развіваць досыць прыстойную хуткасць — да 30—40 км/г, і гэта ўжо небяспечна для пешаходаў. Важна знайсці кампраміс і не забываць пра культуру».

Паркоўкі і гаражы

Сёння адной з самых актуальных праблем веласіпедыстаў з'яўляецца захоўванне свайго транспарту. Калі сем гадоў таму веласіпедных парковак каля грамадскіх арганізацый у Мінску налічвалася ўсяго каля 70, цяпер — 800, і гэта колькасць пастаянна расце. З гаражамі справа больш складаная, людзям некамфортна выносіць веласіпед, напрыклад, з 10-га паверха кожны дзень, верагодна, калі б чалавек мог узяць яго на вуліцы, то выкарыстоўваў бы часцей. У Мінскім веласіпедным таварыстве адзначаюць, што самі распрацоўваюць праекты велагаражоў, якія маглі б прапанаваць зыходзячы з вылучанага бюджэту. Акрамя гэтага распрацоўваецца схема, як члены таварыстваў могуць сабрацца і вырашыць, ці трэба ім велагараж і ў выпадку неабходнасці на дваровай тэрыторыі пабудаваць яго.

Веласіпедыстаў чакаюць змены

Сёлета Заводскім і Ленінскім раёнамі Мінска пачалося праектаванне моста для веласіпедыстаў і пешаходаў цераз раку Свіслач, які звяжа Серабранку і Чыжоўку. Веладарожка будзе цягнуцца ад разваротнага кальца ў бок парку 900-годдзя Мінска.

«Таксама чакаем змен у правілах дарожнага руху, — расказвае Анастасія. — Мы актыўна ўносілі свае прапановы ў працэсе напісання новых змяненняў. Яшчэ невядома, якая форма будзе прынятая, але мы гаварылі пра неабходнасць вызначыць электравеласіпед у ПДР у асобную катэгорыю (зараз ён па-за ўсімі катэгорыямі). Таксама прасілі даць веласіпедыстам магчымасць пераязджаць рэгуляваныя пешаходныя пераходы, не злазіўшы з ровара. Зараз гэта магчыма толькі там, дзе ёсць веласіпедная разметка.

Гаворачы пра ўсе новаўвядзенні і ў цэлым пра рост веласіпеднага руху, актывісты веласупольнасці заклікаюць не забываць аб прадказальных і бяспечных паводзінах, бо гэта залог паспяховага развіцця.

Дар'я Лабажэвіч

Фота Аляксея Басалая