Як беларусы прынялі ўдзел у дабрачынным ралі

Ралі Dаkаr Сhаllеngе праходзіць штогод. Задача: дабрацца з іспанскага горада Тарыфа да сталіцы Гамбіі — Банджула. Пры гэтым адна з умоў удзелу ў тым, што аўтамабіль, на якім будзе ехаць экіпаж, павінен каштаваць не больш за 500 фунтаў, у пераводзе на беларускія грошы гэта нават менш за 1400 рублёў. У канцы заезду ўсе машыны прадаюць з аўкцыёну, а грошы аддаюць на дабрачыннасць. Сёлета ў ралі ўпершыню вырашыла прыняць удзел каманда з Беларусі, але ў дарозе ўсё пайшло не па плане...

«Усюдыход» за смешную суму

Трое сяброў Мікіта, Яўген і Вераніка практычна да вар'яцтва ўлюбёныя ў падарожжа, прычым у прамым сэнсе. Нярэдка ім у галаву прыходзяць даволі экстрэмальныя ідэі. Вяртаючыся разам з Ірана, яны паўжартам пачалі абмяркоўваць і гэта ралі, пра якое Мікіта даведаўся выпадкова. Ужо пасля думка ніяк не выходзіла з галавы ў кожнага, і яны вырашылі: трэба ехаць!

Самым складаным этапам падрыхтоўкі было знайсці, а галоўнае адрамантаваць прыдатную машыну.

У гэтым ім дапамог знаёмы хлопец Міша з Маладзечна, якому на той момант было ўсяго шаснаццаць гадоў. Але гэта не перашкодзіла яму ператварыць «Жыгулі» за 170 долараў у цалкам сабе надзейны сродак перамяшчэння.

Праўда за тыдзень да ад'езду панервавацца ўсё ж такі прыйшлося. Мікіта, які ў паездцы выконваў ролю нязменнага кіроўцы, канчаткова даводзіў машыну да розуму і практычна кожны дзень паведамляў сябрам аб новых паломках. Калі, здавалася, усе перашкоды былі ліквідаваны, і каманда рушыла ў далёкі шлях, трыумф іх быў зусім нядоўгі. Выехаўшы з гаража, яны праехалі ўсяго 500 метраў і заглухлі. Гэта магло б спыніць менш упартых маладых людзей, але нявер'е большасці навакольных у поспех іх задумы, прымусіла сяброў шукаць выхад з сітуацыі. Машыну паправілі, і яна нават амаль дацягнула да месца збору ўсіх камандаў у Іспаніі, зламаўшыся ўсяго за сто кіламетраў ад мэты. Гэтым разам паломка была куды больш сур'ёзная — барахліў карбюратар. Як жартуе Мікіта, яму давялося медытаваць побач з машынай усю ноч, каб «дамовіцца».

Тым часам у Тарыфе сабраліся каля 30 экіпажаў. У асноўным усе выхадцы з Вялікабрытаніі. Многія ўжо на пенсіі і так бавяць вольны час. З рускамоўных былі толькі дзве каманды: наша і хлопцы з Украіны. Больш за ўсё нашых падарожнікаў здзівілі машыны. Практычна ўсе былі на пазадарожніках, якія на вуліцах Мінска яшчэ з дзясятак гадоў глядзеліся б цалкам прыстойна. Балазе, сярод мэт ралі няма такой, каб фінішаваць першымі. Дарэчы, і маршрут, па якім рухацца, кожны экіпаж выбірае самастойна, галоўнае — дабрацца да фінальнага пункта. Для сябе Мікіта, Жэня і Вераніка склалі такі план: Іспанія — Марока — Маўрытанія — Сенегал — Гамбія. Імкнуліся выбраць кароткую дарогу, каб хоць крыху паберагчы машыну.

Нічыйная зямля, ці начлег на мосце

У першай краіне на Афрыканскім кантыненце сябры правялі каля тыдня. Пачалі з горада Фес, дзе здымаўся шчыра ўпадабаны на тэрыторыі Беларусі серыял «Клон». Праўда, самі вандроўнікі ўбачылі зусім іншую, не серыяльную карцінку: бруд, вельмі вузкія вулачкі-лабірынты і мясцовыя жыхары, якія ўвесь час спрабуюць атрымаць максімальную выгаду з прыезджых: для «белых» усё аўтаматычна становіцца ў разы даражэйшае.

На час ралі якраз выпаў Новы год, які сябры весела адзначылі ў кафэ ў Маракешы. Пасля гэтага яны збіраліся ў Агадзір на ўзбярэжжа, але нечакана памянялі ўсе планы і вырашылі ехаць у процілеглы бок. Так прыцягнуў іх горад Уарзазат, які можна было б назваць мараканскім Галівудам, бо там размешчана вядомая кінастудыя. Па дарозе туды знаходзіцца найпрыгажэйшы перавал. І беларускі экіпаж палюбаваўся краявідамі спаўна — кожныя некалькі кіламетраў прыходзілася спыняцца і чакаць, пакуль машына «адпачне».

Па дарозе сябры вырашылі падабраць хлопца, які аказаўся берберам. Ён запрасіў іх да сябе дадому, у лагер качэўнікаў. Потым высветлілася, што гэта платная экскурсія, але падарожнікі ўсё роўна засталіся задаволеныя. Яны заначавалі ў пустыні, пакаштавалі мясцовую кухню і нават пакаталіся на вярблюдах. Далей шлях ляжаў у бок Маўрытаніі.

— На мяжы Маўрытаніі і Заходняй Сахары ёсць невялікае міннае поле. З першага погляду яно выглядае страшнавата: уздоўж дарогі раскіданыя некалькі падарваных машын. Але там прабіта добрая каляіна. Калі з яе не з'язджаць, усё павінна быць у парадку, — абсалютна спакойна ўспамінае Мікіта.

Далей беларускіх авантурыстаў чакала не менш уражальная карціна: ад мяжы да сталіцы — 400 кіламетраў, прычым на ўсім шляху сустракаецца толькі два населеныя пункты. І гэта зусім не мілыя вёсачкі, а з дзясятак напаўразбураных хлеўчыкаў, якія стаяць уздоўж дарогі. Каманда думала праскочыць Маўрытанію за два дні. Але дзе там... Ад Нуакшота, сталіцы краіны, да мяжы з Сенегалам усяго 200 кіламетраў, таму адлегласць экіпаж думаў пераадолець за пару гадзін. Але шлях ляжаў не па асфальце, а па пісце — выбітай у пустыні каляіне. Так што да мяжы яны дабраліся толькі пад вечар. З тэрыторыі Маўрытаніі выехалі без праблем, праўда, давялося заплаціць адзін еўра за ўздым шлагбаума — гэты збор вельмі рассмяшыў сяброў.

Але потым ім стала не да смеху. З адной краіны яны выехаць змаглі, а вось трапіць у іншую — не. З-за адсутнасці віз іх адправілі назад, паспрабаваць шчасця ў пасольстве Сенегала ў Нуакшоце. Але справа не ў безадказнасці падарожнікаў, а ў тым, што атрымаць візу ў прынцыпе практычна нерэальна. У Беларусі няма Сінегальскага прадстаўніцтва, а ў Расіі, па словах сяброў, ні на лісты, ні на званкі не адказваюць. Але галоўная праблема была нават не ў гэтым. Пакуль Вераніка, Мікіта і Жэня спрабавалі дамовіцца з сенегальскімі мытнікамі, закрыўся прапускны пункт на маўрытанскай мяжы, і назад іх не пусцілі. У выніку прыйшлося заначаваць у машыне проста на мосце, які адносіўся да нейтральнай тэрыторыі.

Сапраўдная ўсходняя гасціннасць

— Мы, напэўна, адзіныя беларусы ў свеце, у якіх ёсць дзве маўрытанскія візы за адзін тыдзень. Пра яе кошт я лепш памаўчу. Затое было вельмі прыемна, што ўсе паставіліся да нас уважліва, вельмі здзівіліся, што мы так «хутка» вярнуліся, — смяецца Жэня.

Стомленыя падарожнікі адправіліся наўпрост у пасольства Сенегала. Тут важна ўспомніць, што да гэтага з імі здарылася дзіўная гісторыя. На запраўцы ў Нуакшоце іх аблічыў работнік, ён не хацеў вяртаць грошы, пакуль не ўмяшаўся мясцовы жыхар, які гаварыў па-англійску. Мужчына пакінуў сваю візітоўку і сказаў: будуць праблемы — тэлефануйце. Вядома, тады ўсе былі ўпэўненыя, што больш ніколі з ім не ўбачацца...

У пасольстве Сенегала візіту замежнікаў таксама здзівіліся. Як высветлілася, каб атрымаць візу, трэба прайсці гутарку абавязкова на французскай мове, прычым прашэнне будзе разглядацца на працягу месяца. Гэта значыць — без шанцаў, асабліва ўлічваючы, што ніхто з сяброў французскай не валодаў. Ралі прыйшлося завяршыць датэрмінова: тэрыторыя Гамбіі з усіх бакоў акружаная Сенегалам, так што трапіць у яе на машыне па-іншаму нельга.

Дарэчы, новы сябар нашых падарожнікаў, якога звалі Сядзі, тут жа адгукнуўся на іх бяду. Але аказалася, што на гэтым прыгоды не скончыліся. Пры ўездзе ў Маўрытанію машыну ўпісваюць у пашпарт яе ўладальніка, каб ён не пакінуў яе на тэрыторыі краіны — там запасіцца вельмі шмат аўтасмецця. Паўтарыць шлях назад на машыне экіпаж быў зусім не гатовы, проста кінуць і нават падарыць машыну таксама. На шчасце, Сядзі праз знаёмых знайшоў магчымасць пакінуць усюдыісныя «Жыгулі» на ахоўнай стаянцы. «Цяпер у Маўрытаніі ёсць анклаў Беларусі, наша машынка», — жартуюць хлопцы.

Пасля ўсіх перыпетый да самалёта дадому заставаліся яшчэ суткі, якія новы знаёмы пастараўся напоўніць сапраўднай усходняй гасціннасцю. Ён запрасіў падарожнікаў дадому на абед, потым адвёз на акіян, паказаў рынак і кафэ нацыянальнай кухні. Напрыканцы душэўны маўрытанін сказаў, што зараз у яго гасцей заўсёды ёсць дом у Нуакшоце.

— Мы былі вельмі натхнёныя гэтай сітуацыяй. Атрымліваецца, што ўсё склалася найлепшым чынам. Мы маглі б праехаць краіну за пару дзён і зусім нічога не даведацца пра цудоўных людзей, якія тут жывуць. Наогул гэтая паездка на многае раскрыла вочы. Нам сапраўды цяжка было глядзець, як там жывуць людзі, але большасць з іх адчуваюць сябе цалкам камфортна, яны так прывыклі і не жадаюць нічога змяняць, — разважае Вераніка.

— І не факт, што наша дапамога ім у прынцыпе патрэбна. Мы рабілі ўсё шчыра, ад сэрца, але гэта нікога не хвалявала. Цяпер у нас ёсць мара забраць нашу цягавітую машынку з Маўрытаніі, прывезці ў Беларусь і ўжо тут прадаць з аўкцыёну. А атрыманыя грошы перадаць на дабрачыннасць, каб дапамагчы нашым, беларускім дзецям. Пакуль гэта толькі ідэя на мяжы фантастыкі, але хто сказаў, што такія ідэі не спраўджваюцца? — усміхаецца Жэня.

Дар'я КАСКО