Як турыстычны аб'ект гарадскі пасёлак Смілавічы падабаецца нават тым, хто не любіць далёка ад'язджаць ад горада. Цікавае знаходзіцца побач з Мінскам. Сёлета тут павінна стаць яшчэ ўтульней, бо мясцовая ініцыятыва «Развіццё турыстычнага патэнцыялу гарадскога пасёлка Смілавічы» атрымала падтрымку ў рамках праекта «Садзейнічанне развіццю на мясцовым узроўні ў Рэспубліцы Беларусь», які ажыццяўляецца Праграмай развіцця ААН і фінансуецца Еўрапейскім саюзам.
Правільны маршрут
Па словах дырэктара прыватнай установы культуры «Спадчына і час» і заяўніка ініцыятывы Юрыя Абдурахманава, з больш чым дзесяці заяў ад Чэрвеньскага раёна было выбрана ўсяго тры. У тым ліку камісія палічыла перспектыўнай і прапанову са Смілавіч.
Да нядаўняга часу сапраўднай жамчужынай гарадскога пасёлка быў музей «Прастора Хаіма Суціна». Падтрымка, пастаяннае развіццё далі вынік, і ў Смілавічы накіраваўся паток турыстаў. Папулярнымі сталі аўтарскія экскурсіі Таццяны Бембель па мясцовых славутасцях, дамова з турфірмай забяспечыла вялікія групы турыстаў. Стаў зазіраць сюды і так званы «дзікі» турыст — людзі, што вандруюць па ўласным маршруце і распарадку. Вось толькі раней чалавек прыязджаў у незнаёмае месца і губляўся, бо ні паказальнікаў, ні падрабязнай карты знакавых аб'ектаў да нядаўняга часу Смілавічы не мелі.
— Найперш мы прасілі прафінансаваць устаноўку дарожных турыстычных знакаў, — расказвае Юрый Абдурахманаў. — Паказальнікі на музей Суціна будуць размешчаны з боку Мінска і Магілёва. Акрамя таго, у самім пасёлку з'явіцца паказальнік да музея і да палацава-паркавага ансамбля. У планах — надрукаваць турыстычную карту мястэчка з інфармацыяй пра славутасці. Існуе старая карта, але яна не вельмі дакладная і больш расказвае ў агульным пра Чэрвеньскі раён. Мы ж хочам памеціць на паперы знакавыя мясцовыя аб'екты: сукнавальную фабрыку, старыя яўрэйскія могілкі, Татарскую Слабаду з мячэццю і мусульманскія могілкі.
Як ратавалі вербы
Палацава-паркавы ансамбль Манюшкаў-Ваньковічаў у Смілавічах цяпер знаходзіцца на стадыі рэстаўрацыі, і колькі яна будзе цягнуцца — невядома, бо будынак належыць уласніку разам з часткай тэрыторыі навокал.
Вядома, што Манюшкі і Ваньковічы прывозілі вельмі рэдкія расліны. Дагэтуль у Смілавіцкім парку захаваліся дзве аўстрыйскія чорныя сасны — унікальныя для Беларусі экзэмпляры, якія нідзе больш у нашай краіне не растуць. Старшыня Смілавіцкага сельскага Савета Валянціна Півавар і намеснік старшыні Ірына Марціновіч падтрымліваюць ідэю засадзіць тэрыторыю дрэвамі. Так мясціна стане не толькі прывабнай эстэтычна, але і ператворыцца ў рэкрэацыйную зону для маці з дзецьмі.
Яшчэ адна вялікая работа ідзе на Панскім беразе. Гэта самы край парку побач з вадаёмам.
— У нас нечакана ўзнікла калізія з мясцовымі жыхарамі, якія напісалі ліст у сельвыканкам і ў раён з просьбай спілаваць старыя вербы, якія перашкаджаюць падысці да самага берага, — кажа Юрый Абдурахманаў. — Але гэта адзіныя дрэвы на тэрыторыі мястэчка, якія засталіся з часоў, калі тут жылі мастакі Парыжскай школы Царфін і Суцін. Спецыяліст з Батанічнага сада ацаніў іх узрост у 130—150 гадоў. У выніку сельсавет зладзіў спецыяльнае пасяджэнне па добраўпарадкаванні, я выступіў у абарону дрэў і, спадзяюся, пераканаў жыхароў.
Як з'яўляецца брэнд
Надзея Кухарэнка, дырэктар мінскага дызайн-бюро «Ладзес», з энтузіязмам разважае пра стварэнне брэнда для Смілавіч:
— Калі трэба развіць турыстычны патэнцыял мясціны, асноўная задача дызайнера — «адказаць» турысту на тры пытанні: што, дзе і калі. Брэнд мястэчка будзе грунтавацца на знакавых матэрыяльных аб'ектах і перспектыўных фразах-слоганах.
Па-першае, што, на думку арганізатараў, можа стаць сімвалам-сігналам для турыстаў — гэта валёнкі, якія вырабляюць на ўнікальнай не толькі для Беларусі, але і для суседніх краін сукнавальнай фабрыцы. Па-другое, «узнімецца» з руінаў замак Манюшкаў-Ваньковічаў. Што датычыцца нематэрыяльнага брэндзіравання, тут ідэю падказвае... Вікіпедыя. У артыкуле пра Смілавічы першы запіс электроннай энцыклапедыі: «Смілавічы — 1056 метраў над узроўнем мора». Калі гэта цікава абыграць, то слоган падсвядома будзе ўспрымацца як падкрэсліванне вартасці пасёлка, яго вышыні. Надпіс будзе друкавацца на майках, сумках — рэчах, звязаных з маладзёжнай культурай. Яшчэ адзін маладзёжны брэнд схаваны ў самой назве мястэчка. «Смайлавічы» — графічна гэта будзе выглядаць як смайлік замест першай часткі слова.
Каардынатар праекта «Садзейнічанне развіццю на мясцовым узроўні», які рэалізуе ПРААН у Мінскай вобласці, Аляксандр Шаўчук абяцае, што мясцовая ініцыятыва Смілавіч і надалей будзе мець падтрымку:
— Цяпер Чэрвеньскі раён распрацоўвае пашпарт тэрытарыяльна арыентаванага развіцця — гэта дакумент, у якім раён не толькі фіксуе стан спраў на сёння, але і прапісвае, у якім кірунку ён будзе развівацца. Калі адным з прыярытэтных напрамкаў у Смілавічах стане разгортванне турыстычнага патэнцыялу, то мы гатовыя дапамагчы кіраўніку «Спадчыны і часу» плённа супрацоўнічаць з раённымі ўладамі.
Ну куды ж без містыкі?
Рэалізацыя ініцыятывы пачалася ў сярэдзіне чэрвеня, а гэта азначае, што работы скончацца да сярэдзіны лістапада. Арганізатары ўпэўненыя, што ў Смілавіч ёсць турыстычны патэнцыял.
Кніжная крама ў цэнтры пасёлка таксама мае перспектывы развіцця. На другім паверсе будынка арганізатары ініцыятывы мараць стварыць турыстычны інфацэнтр, а на вежу прыладкаваць гадзіннік. Дарэчы, так мястэчка набудзе лёгкі флёр містыкі — захаваліся ўспаміны Станіслава Манюшкі пра страшныя гісторыі, якія яму расказваў дзядзька. І калі кампазітар прачынаўся пад бой курантаў, ён садзіўся пісаць оперу «Страшны двор». Хто ведае, магчыма, урывак з гэтага твора на наступны год стане адмяраць час для жыхароў і гасцей пасёлка?
Рагнеда ЮРГЕЛЬ
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».
Каментары