У адбітках часу

Падарунак да 500-годдзя беларускага кнігадрукавання

У Вілейцы па вуліцы Вадап’янава, 35 некалі месцілася рэдакцыя раённай газеты, яшчэ раней у гэтым памяшканні працавала звычайная друкарня. Зараз будынак становіцца гісторыка-краязнаўчым аб’ектам, дзе з часам будуць ладзіцца адмысловыя экскурсіі. Ужо сёння тут паказваюць, як выраблялася папера з льну, як друкаваліся аркушы першых беларускіх кніг. Паспрабаваць сябе ў ролі першадрукароў змаглі наведвальнікі прыватнага музея кнігадрукавання ў дзень свята — 6 жніўня.

Сталыя ўдзельнікі розных асветніцкіх імпрэз, у прыватнасці Дня беларускага пісьменства, традыцыйных лютаўскіх кніжных выставак у Мінску, ведаюць Уладзіміра Ліхадзедава як чалавека, які ўзнаўляе старадаўнія традыцыі беларускага кнігадрукавання. А 6 жніўня 2017 года (застаецца толькі запомніць гэтую дату!) лаўрэат прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «За духоўнае адраджэнне», вядомы калекцыянер і мецэнат прэзентаваў у Вілейцы, на Міншчыне, першую чаргу прыватнага музея гісторыі кнігадрукавання. Падзея супала са святам 500-годдзя беларускага кнігадрукавання.

Вітаць калекцыянера і сучаснага асветніка, гісторыка з пачаткам такой высакароднай справы прыйшлі цікаўныя да кнігадрукавання людзі, кіраўніцтва Вілейскага райвыканкама, госці з Мінска, журналісты, музейныя работнікі. Уладзімір Ліхадзедаў расказаў шмат цікавага з гісторыі беларускага кнігадрукавання. Сваімі развагамі пра маштабы збіральніцкай дзейнасці філакартыста, гісторыка кніжнай справы ў Беларусі падзяліліся Генадзь Аляксеенка, Ігар Зялёны, Віктар Кот, Уладзімір Багданаў, Барыс Цітовіч.

— Мне імпануе тое, што менавіта з Вілейшчынай звязана руплівая грамадская дзейнасць Уладзіміра Ліхадзедава, — сказаў старшыня Вілейскага райвыканкама Віктар Кот. — Яшчэ, здаецца, і год не прайшоў з таго часу, як Уладзімір Аляксеевіч набыў гэтае памяшканне, а ўжо колькі зроблена. Ужо можна пачынаць экскурсіі. Спадзяюся, што ў музей пойдуць школьнікі, моладзь. Станкі, якія тут знаходзяцца, розныя прылады друкарскай справы стануць добрай ілюстрацыяй да інфармацыі, ведаў, якія дзеці бяруць з падручнікаў, кніг.

Нагадаем, што пастаянную інфармацыйную, арганізацыйную падтрымку дзейнасці беларускага калекцыянера на працягу многіх гадоў аказвае газета «СБ. Беларусь сегодня». А ў Выдавецкім доме «Звязда» (раней — у рэдакцыйна-выдавецкай установе «Літаратура і Мастацтва») не аднойчы выходзілі кнігі з серыі «У пошуках страчанага» (згадаем іх назвы — «У пошуках страчанага», «Знічкі Айчыны», «Падарожжа ў часе»), у якіх Уладзімір Ліхадзедаў змясціў рэпрадукцыі з выявамі старых паштовак з уласнай калекцыі. А на старонках часопіса «Маладосць» яшчэ некалькі гадоў назад выходзілі публікацыі гісторыка-краязнаўчых нарысаў, эсэ з рэпрадукцыямі паштовак. Чытачы мелі магчымасць ажыццяўляць адмысловае віртуальнае падарожжа па розных мясцінах.

Мікола БЕРЛЕЖ

Фота Уладзіміра БАГДАНАВА