Вы тут

Дзе знайсці недарагія кнігі


На новую рубрыку нас натхніла каляжанка, якая ў віншавальным відэароліку падзякавала малодшай сястры «за ўрокі гаспадарлівасці і эканоміі». «Вось, здаецца, толькі нядаўна атрымала заробак. А грошай ужо няма... Нічога не застаецца, як пазычаць і жыць да наступнага заробку ў доўг» — з такой сітуацыяй, думаю, хоць раз сутыкаўся кожны з вас. Як навучыцца жыць па сродках? На чым можна эканоміць без урону для здароўя? У новай рубрыцы мы будзем дзяліцца сваім (і чужым) досведам. На розныя тэмы: як эканоміць на прадуктах, адзенні, адпачынку, праездзе... Прапануем пачаць з эканоміі на кнігах.

Некалькі гадоў таму мне захацелася сабраць хатнюю бібліятэку класічнай літаратуры свету. Цяпер выдаўцы займаюцца выданнем такіх кніг неахвотна. Таму выбар прыпаў на букіністычныя крамы і інтэрнэт-аўкцыёны патрыманых кніг. Насамрэч выданні, якія ў савецкі час былі жудасным дэфіцытам, сабраць цяпер не так і складана. Прапаноў хапае — былі б грошы. І тут ужо паўстае пытанне: як жа выканаць задачу, выдаткаваўшы найменшую суму?


У букіністычных крамах дзейнічае нацэнка. Калі ж вы вырашылі набыць кнігу «з рук» праз аўкцыён у інтэрнэце, то гэтай нацэнкі там не будзе — колькі прадавец папросіць, столькі і заплаціце. Адпаведна, шанцы на ніжэйшы кошт пакупкі ўзрастаюць. Напрыклад, двухтомнік амерыканскага пісьменніка Джэймса Клавэла «Тай-Пэн» (вельмі цікавы раман аб Ганконгу ХІХ стагоддзя) у букіністычнай краме каштуе 8 рублёў. Пагадзіцеся, усё ж крыху дарагавата. І так супала, што абсалютна такі ж двухтомнік 1993 года выдання нейкі мужчына аддаваў усяго за 3 рублі ў інтэрнэце. Выгада відавочная.

Акрамя таго, букіністычная крама прымае далёка не ўсе кнігі. А толькі тыя, якія карыстаюцца найбольшым попытам. Гэта і зразумела — крама страты несці не павінна. Чаго не скажаш пра інтэрнэт, дзякуючы якому таксама ёсць магчымасць патаргавацца з прадаўцом.

Так я набыў сабе зборнік твораў амерыканскага фантаста Роберта Шэклі, заплаціўшы 7 рублёў замест 9, якія прадавец прасіў спачатку. А вось у букіністыцы такі нумар не пройдзе. Так, канешне, і там могуць уцаніць кнігу, якая, на ваш погляд, каштуе неапраўдана дорага. Але для гэтага патрэбны месяц ці два. А за гэты час тавар могуць і набыць. З аднаго боку, я дачакаўся ўцэнкі збору твораў Карэла Чапэка, выдадзенага ў 70-х гадах. З 10 рублёў кошт упаў да 7. І ў гэты ж дзень я яго забраў. Аднак з іншага, з-пад носа сплыў збор твораў Генрыка Сянкевіча, які каштаваў 30 рублёў.

Але часта бывае і так, што кніга ў букіністычнай краме каштуе танней, чым у прадаўца праз інтэрнэт. Напрыклад, зборнік гісторый народаў свету пра прайдзісвета Хаджу Насрэтдзіна ў інтэрнэце каштаваў каля 10 рублёў. А ў букіністыцы ён жа стаяў у куце паліцы, удвая таннейшы.

Таму лепшая стратэгія будзе такая: спачатку знайсці ўсе магчымыя прапановы, прааналізаваць усе выгады і страты і толькі пасля гэтага прымаць рашэнне.

Бацькава навука

Эканоміць на набыцці кніг мяне навучыў тата. Падчас камандзіровак у Гомель у пачатку 90-х ён прывозіў адтуль зборы твораў Джэка Лондана, Майн Рыда, Жуля Верна, Мікалая Ляскова, Аляксандра Дзюма, Марка Твэна... Гэтыя кнігі друкаваліся ў выдавецтвах Украіны. Імі ў Гомелі гандлявалі па зусім невялікіх цэнах, а вось па дарозе ў Мінск яны прыкметна даражэлі. Досвед 90-х пасля перайшоў і на сучасную эпоху. Толькі цяпер ехаць 4 гадзіны на цягніку ў адзін бок патрэбы няма.

Спрадвечная праблема любога школьніка — набыццё велізарнай колькасці атласаў, рабочых сшыткаў, задачнікаў і г.д. Гэтая драбяза цягне сумарна шмат выдаткаў. Таму яшчэ ў мае школьныя гады тата паказаў мне дарогу на начны кніжны кірмаш у сталіцы на спарткомплексе «Дынама». Выгада там можа дасягаць прыкладна 25—30 працэнтаў.

Напрыклад, набыты там самавучыцель па англійскай мове мне абышоўся ў 5 новых рублёў. Такі ж у кнігарні побач з домам каштуе ўжо 8. А як вам зборнік твораў Морыса Леблана пра легендарнага злодзея Арсэна Люпэна за 3 рублі 50 капеек супраць аналагічнага за 6 рублёў у вышэйзгаданай кнігарні?

Але галоўны мінус начнога кірмашу ў тым, што ён працуе толькі да сярэдзіны дня ў суботу (з 00:00 да 14:00). Так што давядзецца ўстаць рана ў выхадны, каб туды патрапіць. А звычайныя кнігарні працуюць, як правіла, 6—7 дзён на тыдзень. Не вельмі зручна і тым, хто не мае аўтамабіля: проста да выставы пад'язджаюць толькі два трамвайныя маршруты, якія частымі назваць нельга. Таму да нязручнасцяў дадаюцца і перасадкі. Ды і з іншых гарадоў у сталіцу па пакупкі не наездзішся.

Валяр'ян ШКЛЕННІК

schklennik@zviazda.by

Без аплаты, сэр!

Дарэчы, за папяровыя кнігі зусім неабавязкова плаціць. Імі можна абменьвацца. Для гэтага ў 2001 годзе амерыканскі інтэрнэт-тэхнолаг Рон Хорнбекер заснаваў буккросінг. Гэта сацыяльны рух, блізкі да флэш-мобу. Чалавек, прачытаўшы кнігу, «вызваляе» (пакідае) яе ў грамадскім месцы для таго, каб яе мог знайсці і прачытаць іншы, зусім выпадковы кнігалюб. Той, у сваю чаргу, павінен паўтарыць гэта ж дзеянне. Для таго, каб «сачыць» за перасоўваннямі кніг, створаны спецыяльныя сайты, праз якія таксама можна ўбачыць, якія новыя кнігі дададзеныя ў «сетцы буккросінгу», дзе яны знаходзяцца на гэты момант і дзе можна знайсці так званыя бяспечныя паліцы. Апошнія — гэта месцы, у якіх за кнігамі сочаць і клапоцяцца пра тое, каб томікі шчасліва траплялі да новых чытачоў. На сёння ў буккросінгу ўдзельнічаюць больш за 1,5 мільёна чалавек па ўсім зямным шары. У нашу ж краіну гэты рух прыйшоў у 2006 годзе, і з таго часу бесперапынна развіваецца. Ну, а некалькі беларускіх буккросераў вырашылі падзяліцца з чытачамі «СГ» сваімі ўражаннямі ад удзелу ў гэтым руху.

Іван Глушак:

— Буккросінг для мяне — адзін са спосабаў здабыць даволі рэдкія асобнікі кніг. Дзякуючы гэтаму руху мая асабістая бібліятэка пастаянна папаўняецца творамі, даўно знятымі з продажу.

Ганна Кавалёва:

— Мне вельмі падабаецца сама ідэя буккросінгу. Але беларусы рэдка аддаюць на «бяспечныя паліцы» нешта вартае. Часцей за ўсё яны толькі пазбаўляюцца ад непатрэбнай ім літаратуры.

Ілья КАТУСАЎ

Шаноўныя чытачы, далучайцеся: дасылайце парады, падмацаваныя ўласным досведам. Давайце эканоміць разам!

Фота Надзеі БУЖАН

Загаловак у газеце: Хочаш танней — уставай раней, або Дзе знайсці недарагія кнігі

Выбар рэдакцыі

Грамадства

На Гомельшчыне актыўна развіваюць валанцёрскі рух

На Гомельшчыне актыўна развіваюць валанцёрскі рух

Форма сацыяльнай актыўнасці падлеткаў.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».