Якія жанчыны лічыліся самымі прыгожымі ў старажытныя часы

Ва ўсе часы і ва ўсіх краінах былі свае ідэалы жаночай прыгажосці. У розныя часы шанаваліся розныя яе аспекты, усё гэта мянялася з надыходам нейкай новай эпохі, што з'яўлялася канонам «учора», «сёння» ўжо губляла сваю сілу і прывабнасць. Асабліва няпроста было жанчынам у старажытным свеце. Калі наша сучасніца чарговы раз пачне сумнявацца ў сваёй прывабнасці, ёй трэба ўспомніць аб тым, наколькі ўсё гэта адносна і складана было на пачатку часоў.

Ужо ў дагістарычны перыяд людзі, акрамя прадметаў побыту, ляпілі з гліны чалавечыя фігуркі. Узрост самай старажытнай жаночай статуэткі, вядомай чалавецтву — 80 тысяч гадоў. Першыя прадметы культуры адлюстроўвалі менавіта жанчыну, якая была кіраўніком роду, узносілася да рангу маці багоў. Якія патрабаванні былі да ідэалу жаночай прыгажосці ў той час, і хто быў «заканадаўцам моды»? Фігуркі палеалітычных «Венер» паказваюць, што цікавасць да жанчыны трыццаць тысяч гадоў таму вельмі адрознівалася ад цяперашняй. Твар, рукі і ногі прапрацаваны ў гэтых фігурак вельмі слаба. Часам уся галава складаецца з адной пышнай прычоскі, але вось усё, што мае дачыненне да нараджэння і кармлення дзіцяці, — усё гэта не проста старанна прапісана, але, як здаецца, перабольшана. Кароткае тулава, велізарныя гіпертрафаваныя грудзі, уздуты жывот, масіўныя сцёгны, маленечкія рукі і ногі — усё гэта сведчыць пра культ пладавітасці жанчыны. Прыгажосць і выжыванне цесна звязаныя паміж сабой у паданнях аб першым жаночым ідэале.

Прыгажуня Старажытнага Егіпта — гэта стройная жанчына з шырокімі плячыма, невялікімі грудзьмі, тонкай таліяй, даволі вузкімі сцёгнамі, але без празмернай худзізны. Валасы ў егіпцянкі абавязаны былі быць пышнымі, але толькі не на целе, і ў Егіпце была ў модзе васковая эпіляцыя. Ідэалам прыгажосці была стройная і грацыёзная жанчына з поўнымі вуснамі, прамым носам і велізарнымі міндалепадобнымі вачыма. Каб пашырыць зрэнкі і надаць бляск вачам, капалі ў іх сок беладоны. Самым прыгожым колерам вачэй лічыўся зялёны, але гэта была рэдкасць. У Старажытным Егіпце жанчыны падводзілі вытанчанай рысай бровы да скроняў чорнай тушшу, атрыманай з сумесі попелу, сажы, вокісаў медзі і сульфіду свінцу. Егіпцянкі былі перакананыя, што гэтым яны прадухіляюць хваробы і няшчасці. Справа ў тым, што ў значнай ступені гэта сапраўды была абарона вачэй ад яркага сонца. У мэтах абароны іх жа ад пяску яны падаўжалі свае вейкі — гэта абавязкова рабілі на святы і выхадныя. Вусны егіпцянкі падфарбоўвалі чырвоным фарбавальнікам, прыгатаваным з сумесі ёду, брому і разнастайных раслінных фарбавальнікаў. Валасы шанаваліся гладкія, колеру крумкачовага крыла. Верхам вытанчанасці і грацыёзнасці лічылася цяжкая высокая прычоска, калі галава вылучалася на падкрэслена доўгай шыі. Кантраст цяжкіх прычосак з вытанчанай выцягнутай фігурай выклікаў уяўленне аб экзатычнай расліне на гнуткім раскалыханым сцябле. Для завяршэння вобраза фарбавалі ў зялёны пазногці на руках і ступні ног.

Не менш чым пра свой твар, егіпецкія жанчыны клапаціліся і пра цела. Яны прымалі ванны з араматычнымі алеямі, насілі лёгкую, амаль празрыстую вопратку і выкарыстоўвалі ў якасці касметыкі натуральныя прадукты. Скура павінна была быць светла-бронзавага колеру, для гэтага існавала асобная фарба, якой яе пакрывалі. Каб захаваць вільгаць скуры, яны накладвалі на яе маскі з алею горкага міндаля, лісце салаты, кмена і лілей. Каб яшчэ больш змякчыць скуру, егіпцянкі выкарыстоўвалі мёд. Паводле легенды, Клеапатра прымала ванны з малака з раствораным у ім мёдам. Яшчэ ў 1500 г. да н. э. у Егіпце выкарыстоўвалі мыла, якое варылі з тлушчаў жывёл, агародніны і солі. Егіпецкія жанчыны фарбавалі валасы хной, а пазней, для лепшай гігіены, на свае коратка стрыжаныя або голеныя валасы сталі надзяваць парыкі.

У Старажытнай Грэцыі стварылі свой эстэтычны ідэал не столькі на базе прыгажосці, колькі чыстай гармоніі, ідэальных прапорцый і фізічнай дасканаласці цела. Гэтая прыгажосць жанчыны выяўлялася ў лічбах: рост — 164 см, акружнасць грудзей — 86 см, таліі — 69 см, сцёгнаў — 93 см (параметры статуі Афрадыты (Венеры) Мілоскай). Вельмі прыгожым лічыўся твар, які можна было падзяліць на некалькі роўных частак (тры ці чатыры). У модзе была прыгажосць строгая і высакародная. Перш за ўсё шанаваліся блакітныя вочы, залатакудрыя валасы і светлая, бліскучая скура. Для надання твару белізны прывілеяваныя грачанкі выкарыстоўвалі бяліла, лёгкія румяны наносілі кармінам — чырвонай фарбай з кашанілі, выкарыстоўвалі пудру і губную памаду. Для падвядзення вачэй — сажай ад згарання спецыяльнай эсенцыі. Жанчыны Грэцыі, як правіла, валасы не абразалі, яны ўкладвалі іх вузлом або перавязвалі на патыліцы стужкай. «Антычны вузел» увайшоў у гісторыю прычоскі і да гэтага часу знаходзіць сабе прыхільніц.

Догляд за целам быў неадчэпнай ідэяй грэкаў. Ён уключаў у сябе працяглыя наведванні лазняў і басейнаў, прыняцце ваннаў з рознымі напаўняльнікамі і травой і масаж з араматычнымі алеямі. Выключэннем з гэтага правіла была толькі Спарта, дзе лічылася, што выкарыстанне касметыкі з'яўляецца амаральным і, такім чынам, было забаронена. У Афінах жанчыны з прыстойнай сям'і не рабілі сабе макіяж. Пасля грэка-персідскіх войнаў у грэчаскае грамадства пачала ўрывацца мода з усходу, і афінянкі пачалі выкарыстоўваць прынятыя там касметычныя сродкі. З тых часоў і сталі вядомыя «грэчаскія бровы». Грачанкі надавалі ім яркі бляск пры дапамозе сумесі яечнага бялку і камедзі і злучалі іх разам на пераноссі чорнай тоўстай лініяй. Высокі рост жанчыны быў яшчэ адным эталонам грэчаскай прыгажосці. А вось асноўным недахопам для грэчаскай дзяўчыны лічылася захапленне ласункамі, і грэчаскі жаніх меў поўнае права адмовіцца ад нявесты, калі даведваўся пра гэты грэх.

Рымляне ад грэкаў у сэнсе канонаў адышлі недалёка — дакладней, яны проста скапіравалі элінскія ўзоры. Праўда, ідэал прыгажосці ў Старажытным Рыме абзавёўся гарбінкай на носе, якую з тых часоў прынята лічыць арыстакратычнай. Ідэальнай рымлянцы прадпісвалася быць статнай, мажной, але ні ў якім разе не худой. Аднак паўната патрабавалася зусім не друзлая, постаць павінна была захоўваць грацыёзнасць і стройнасць. Для рымлянак, шкілет якіх быў генетычна танчэйшы, чым у грачанак, выканаць гэтую ўмову было нялёгка. Яны актыўна займаліся фізічнымі практыкаваннямі, а таксама туга бінтавалі грудзі і сцёгны.

У Старажытным Рыме быў культ светлай скуры і бялявых валасоў. Жонкі рымскіх патрыцыяў для догляду скуры, акрамя адбельвальных мазяў, сродкаў супраць сухасці скуры, маршчын і вяснушак, ужывалі малако, вяршкі і малочнакіслыя прадукты. Падчас падарожжаў, акрамя світы, іх суправаджаў статак асліц, у малацэ якіх яны купаліся. Рымлянкі ўжо ведалі сакрэт абясколервання валасоў: іх праціралі губкай, змочанай маслам з казінага малака і попелам букавага дрэва, а затым абясколервалі на сонцы. Светлыя кучаравыя валасы лічыліся ідэалам прыгажосці, і рымскія цырульнікі прыдумлялі разнастайныя завіўкі.

Касметычныя сродкі для штодзённага туалета багатых рымскіх дам вырабляліся ў хатніх умовах, а догляд скуры і валасоў праводзілі спецыяльна навучаныя маладыя рабыні пад наглядам пажылых і спрактыкаваных кабет. Для вачэй выкарыстоўвалі сурмы, попел, сок шафрана — тое, што было папулярна і ў Старажытнай Грэцыі. Рымляне, дарэчы, былі знаўцамі гігіены, яны шырока практыкавалі масаж і частыя купанні ў лазнях (тэрмах), дзе была халодная і гарачая вада, ванны, парныя, пакоі адпачынку і гімнастычныя залы. У пагоні за прадаўжэннем сваёй маладосці рымскія жанчыны наносілі сабе вялікую шкоду. Свінцовыя бялілы, за якімі яны хавалі свае маршчыны, убіраліся скурай, парушаючы ў арганізме абмен рэчываў. Гэта прыводзіла да выпадзення зубоў і пачарнення скуры. Але быў і менш небяспечны спосаб схаваць недахопы і адбяліць твар — парашок з яечнай мукі, бялкоў, соку нарцыса, мёду і смалы каўчукавага дрэва.

Дарэчы, у Старажытным Рыме ў эпоху яго «росквіту» з'явілася першая эпіляцыя. Цела папярэдне распарвалі ў лазні, пасля чаго спецыяльнай скрабніцай выдалялі ўсе валасінкі, а на твары іх вышчыпвалі маленькімі шчыпчыкамі, прычым працэдура ў той час была вельмі балючай.

Індзейцы майя лічылі, што Усявышні стварыў жанчыну непрывабнай, таму стараліся выправіць гэтую памылку. Для гэтага жанчыны майя татуявалі цела, уціраючы ў скуру чырвоную мазь, у якую дадавалі вельмі ліпкую і пахкую смалу — сціранс. Гэтай сумессю змазвалі асаблівы брусок, упрыгожаны ўзорамі, і націралі ім грудзі, рукі, плечы, становячыся, як ім здавалася, вельмі дагледжанымі і прыемна пахнучымі. Свой твар жанчыны падфарбоўвалі чырвонай фарбай. Тут можна было сустрэць і пірсінг у самых нечаканых месцах, і галаўныя аксесуары з каменю, якія важылі некалькі кілаграмаў.

Акрамя гэтага, у старажытных майя быў свой адмысловы ідэал прыгажосці, які адрозніваецца ад усіх іншых народаў. У іх высока шанаваўся доўгі і адхілены назад чэрап, які фармавалі ў немаўлят з дапамогай дзвюх дошчачак. Таксама майя лічылі ідэальным лоб, які ўтвараў прамы кут з носам. Для гэтага яны прыдумалі адмысловы прэс, які сцягваў чэрап такім чынам, што паступова форма галавы станавілася такой, якой патрабавала мода. Твар павінен быў быць вузкім, са скуламі, якія выдаюцца акруглым падбароддзем, якое выступала ўперад, і маленькім ротам. Таксама неад'емнай прыкметай прыгажосці былі раскосыя вочы. Касавокасць расцэньвалася ў іх як элемент жаночай прыгажосці. Калі ў сям'і нараджалася дзяўчынка, яе бацькі ўсталёўвалі на падстаўку шары. Чым больш было шарыкаў падчас качання дзіцяці, тым больш праяўлялася ў яго касавокасць. Але яна гарантавала будучую папулярнасць нявесты сярод юнакоў. Акрамя гэтага, старажытныя майя падпілоўвалі сабе зубы і інкруставалі іх каштоўнымі камянямі. Касавокая, прыжмураная дзяўчына з чырвоным тварам і алмазамі ў зубах была гарачай жанчынай, марай мужчыны племені майя.