Калі я была малая, заўсёды хадзіла па вуліцы з вывернутымі кішэнямі. «Чаму» — пыталіся дарослыя? «Няўжо не зразумела, — адказвала, — каб злодзеі адразу бачылі, што ў мяне нічога няма...»
Сёння разумею, што менавіта тады я была па-сапраўднаму шчаслівая. Парадокс, але вывернутыя кішэні давалі мне адчуванне шчасця, лёгкасці. З узростам жа мы іх напаўняем: хто зайздрасцю, хто злосцю, хто крыўдамі...
Аднойчы вучань звярнуўся да настаўніка з просьбай:
— Вы заўсёды ў добрым настроі, ніколі не злуяцеся. Дапамажыце і мне стаць такім.
Настаўнік пагадзіўся і загадаў яму прынесці вядро бульбы ды вялікі празрысты пакунак.
— Калі ты на каго-небудзь раззлуешся і затоіш крыўду, — сказаў настаўнік, — дык вазьмі бульбіну. З аднаго боку напішы сваё імя, з другога — імя чалавека, з якім адбыўся канфлікт, і пакладзі яе ў пакунак.
— І гэта ўсё? — здзіўлена спытаў вучань.
— Не, — усміхнуўся настаўнік. — Ты павінен гэты пакунак заўсёды насіць з сабой. І кожны раз, калі на каго-небудзь пакрыўдзішся, дадаваць у яго чарговую бульбіну. Вучань пагадзіўся.
Прайшоў нейкі час. Пакунак вучня напоўніўся бульбінамі і стаў ужо досыць цяжкім. Яго вельмі нязручна было насіць з сабой. Да таго ж тая бульба, што ён паклаў у самым пачатку, стала псавацца. Яна пакрылася слізкім брыдкім налётам, некаторыя клубні прараслі, некаторыя зацвілі і сталі смярдзець.
Вучань зноў прыйшоў да настаўніка і сказаў:
— Гэта ўжо немагчыма насіць з сабой. Па-першае пакунак занадта цяжкі, а па-другое — бульба сапсавалася. Прапануйце, калі ласка, што-небудзь іншае.
Але настаўнік адказаў:
— Тое ж самае адбываецца і ў цябе ў душы. Калі ты на каго-небудзь злуешся, крыўдзішся, то ў цябе ў душы з'яўляецца цяжкі камень. Проста ты гэта адразу не заўважаеш. З часам камянёў становіцца больш. Учынкі ператвараюцца ў звычкі, звычкі — у характар, які нараджае смуродныя заганы. Я даў табе магчымасць паназіраць увесь гэты працэс збоку. Кожны раз, калі ты вырашыш пакрыўдзіцца або, наадварот, пакрыўдзіць кагосьці, падумай, ці патрэбны табе гэты груз.
Метро. Раніца. Іду-чытаю, нікога не чапаю. І тут мяне нехта моцна штурхнуў, пры гэтым балюча наступіўшы на нагу. Замест таго каб выбачыцца, мужчынскі голас накінуўся на мяне з крыкам, прыпраўленым мацюкамі: «...Тут табе не бібліятэка...» Быццам бы гэта я яму наступіла на нагу, а не ён мне. Я ўжо хацела сказаць штосьці крыўднае ў адказ. Але палічыла да чатырох. Усміхнулася і сказала: «Прабачце, калі ласка».
І здарыўся цуд! Не, мужчына не ўсміхнуўся ў адказ, не папрасіў прабачэння. Наадварот, рвануў наперад, распіхваючы іншых людзей перад эскалатарам. А вось я на душы адчула такую лёгкасць — як тады ў дзяцінстве, калі хадзіла з вывернутымі кішэнямі.
Няспешна спусцілася ўніз па эскалатары. Зайшла ў вагон. І стала якраз насупраць... свайго крыўдзіцеля, які, хоць і паспеў заняць месца, працягваў злавацца на ўвесь свет...
У кожным чалавеку ідзе барацьба, вельмі падобная на барацьбу двух ваўкоў. Адзін воўк уяўляе зло: зайздрасць, рэўнасць, эгаізм, амбіцыі, хлусню. Другі воўк — дабро: мір, любоў, надзею, ісціну, дабрыню, вернасць. І як вы думаеце, які воўк урэшце перамагае? Так, заўсёды перамагае той воўк, якога ты корміш.
...Калі расказала мужу гісторыю пра вывернутыя кішэні, ён прапанаваў унесці ў каляндар нашых сямейных традыцый «Дзень вывернутых кішэняў». «А давай раз на месяц будзем хадзіць па вуліцы з вывернутымі кішэнямі. Магчыма, нехта спытаецца «чаму?» А мы патлумачым. І, хто ведае, мо яшчэ на аднаго шчаслівага дарослага стане больш...»
Надзея ДРЫНДРОЖЫК
Амаль тысяча дзвесце чалавек сабраліся, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
