Адпаведныя заканадаўчыя рашэнні прыняты на рэспубліканскім узроўні, а на Гродзеншчыне па ініцыятыве абласнога Савета дэпутатаў распрацавалі яшчэ і рэкамендацыі, алгарытм дзеянняў мясцовых органаў улады ў дачыненні да пустуючых і старых дамоў у сельскай мясцовасці: што і ў якой паслядоўнасці трэба рабіць у гэтым кірунку? Больш за тое, адпаведную тэму разгледзелі на абласным семінары з удзелам старшынь раённых і сельскіх Саветаў, якіх юрысты пракансультавалі па тых ці іншых пытаннях.
Такім чынам, нельга сказаць, што кіраўнікі на месцах застаюцца сам-насам з існуючымі праблемамі. Аднак дакладных і эфектыўных дзеянняў, здараецца, бракуе. Прычым у некаторых раёнах з пустуючым жыллём працуюць толькі сельвыканкамы, а райвыканкамы ад гэтых пытанняў самаўхіліліся. Такую выснову зрабіў Камітэт дзяржаўнага кантролю Гродзенскай вобласці, прааналізаваўшы работу ў гэтай сферы за тры апошнія гады.
Камітэт дзяржкантролю адзначыў, што рэгістры ўліку пустуючага жылля ў большасці раёнаў завялі толькі з мінулага альбо гэтага года. А ў Ваўкавыскім і Дзятлаўскім раёнах вядзенне рэгістра ўвогуле не ажыццяўлялі. Таму ўстанавіць сапраўднасць звестак і, адпаведна, дакладную колькасць пустуючых дамоў не ўяўляецца магчымым.
Альбо такі факт. У Бераставіцкім райвыканкаме ў 2013 годзе ўключылі ў рэгістр тры дамы, а праз месяц (у сувязі з адсутнасцю іскавых заяў аб прызнанні дамоў безгаспадарнымі) гэтыя будынкі былі выключаны з рэгістра і потым работу з імі, згодна з патрабаваннямі Прэзідэнцкага Указа №100, не праводзілі. Тэрміны звароту ў суд з іскавымі заявамі парушаліся ў Карэліцкім і Мастоўскім раёнах. Здаралася і так, што іскі заставаліся без разгляду з-за няякаснай падрыхтоўкі матэрыялаў, што накіроўваліся ў суд. А ў Слонімскім раёне, маючы інфармацыю аб 48 пустуючых дамах, у суд падалі толькі адну іскавую заяву аб прызнанні дома безгаспадарным.
У тэму
Вынікі конкурсу па навядзенні парадку на зямлі, які ўжо традыцыйна праводзіцца на Гродзеншчыне аблвыканкамам і абласным Саветам дэпутатаў, падвядуць падчас свята «Дажынкі» ў Воранаве. Да гэтай праблематыкі, безумоўна, адносіцца і работа мясцовых органаў улады ў дачыненні да пустуючых і старых дамоў, дзе, дарэчы, часта ўтвараюцца несанкцыянаваныя звалкі.
У Лідскім раёне тры гады, па студзень 2016-га, не вялі рэгістр пустуючых дамоў. Можа, няма такіх? Кантралёры пабывалі ў вёсках Навасёлкі, Рулевічы, Маркуці Вавёрскага сельсавета, на хутары Аўсядава Крупаўскага сельсавета і ўбачылі, што яны ёсць практычна ўсюды, у тым ліку паўразбураныя, неабкошаныя, зарослыя хмызняком. Аднак у рэгістр з выяўленых пустуючых дамоў у Вавёрскім сельсавеце ўключылі толькі два — у вёсцы Селяхі. Пытанне наконт абследавання і прызнання пустуючымі шасці дамоў на хутары Аўсядава не разглядалі.
Што тычыцца зносу пустуючых дамоў, то можна пачуць спасылкі на нястачу грошай. І сапраўды, такая праблема ёсць. Але пры гэтым звяртае ўвагу Камітэт дзяржкантролю, не ўсюды выкарыстоўваюць бюджэтныя сродкі, якія выдзелены. Напрыклад, на Смаргоншчыне ў 2014 годзе на знос такіх дамоў накіравалі з раённага бюджэту 194 млн рублёў, а асвоілі з іх 112,4 млн. Летась з 254 млн рублёў зрасходавалі толькі 130,3 млн — 51%. Гэта сведчыць аб адсутнасці дэтальнага аналізу фактычнай патрэбнасці ў бюджэтных сродках і рэальнай магчымасці выканаць адпаведныя мерапрыемствы па зносе дамоў.
Для даведкі
Па стане на 1 студзеня гэтага года на Гродзеншчыне ў сельскай мясцовасці знаходзілася 168 877 жылых дамоў, у тым ліку незаселеных — 45 751. У раённыя рэгістры ўліку пустуючага жылля ўключаны 1181 дом. Пры гэтым адсутнічалі паведамленні аб намеры выкарыстоўваць дом для пражывання па 5731 пустуючым будынку.
Барыс ПРАКОПЧЫК
Фота Анатоля КЛЕШЧУКА
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
