Аднаўляецца дынаміка эканамічнага росту ў краіне

Паводле слоў прэм'ер-міністра Андрэя Кабякова дынаміка эканамічнага росту ў краіне аднаўляецца, прычым на неэмісійнай аснове. Але разам з тым кіраўнік урада выказаў незадаволенасць тым, як спрацавала эканоміка Беларусі з пачатку года. Таксама падчас пашыранага пасяджэння Савета Міністраў, дзе разглядаліся вынікі работы эканомікі ў першым паўгоддзі і дадатковыя меры па выкананні пастаўленых задач на 2016 год, ён адзначыў, што рэальны сектар у цэлым працуе ў збалансаваным рэжыме, а сацыяльныя гарантыі насельніцтву выконваюцца.

Валютны рынак пад кантролем

Паводле слоў прэм'ер-міністра, у параўнанні са студзенем 2016 года індэкс ВУП павялічыўся на 1,9% і склаў па выніках паўгоддзя 97,5%. Пры гэтым Андрэй Кабякоў падкрэсліў, што аднаўленчыя тэндэнцыі выяўляюцца ў большасці галін. Так, індэкс прамысловай вытворчасці павялічыўся на 5,2% і па выніках паўгоддзя склаў 98,4%. Сельская гаспадарка са 100,9% «вырасла» да 103,3%. Значна дадала транспартная галіна, дзе грузаабарот без уліку трубаправоднага транспарту вырас з 90% на пачатак года да 100,9% за паўгоддзе. Вырасла і прадукцыйнасць працы — з 97,3% да 99%.

У першым паўгоддзі Беларусь у поўным аб'ёме выконвала свае валютныя абавязацельствы без зніжэння ўзроўню золатавалютных рэзерваў. За сем месяцаў аб'ём ЗВР павялічыўся на 0,5 млрд долараў і на 1 жніўня склаў 4,6 млрд. На валютным рынку назіраецца станоўчы баланс попыту і прапановы валюты. За справаздачны перыяд насельніцтвам прададзена на чыстай аснове больш за 630 млн долараў. «Гэтаму спрыяе свабоднае курсаўтварэнне, якое дазволіла нам ісці за змяненнем курсу валюты нашага асноўнага гандлёвага партнёра — Расіі. Паслабленне беларускага рубля да долара склала 8%, у асноўным у пачатку года на фоне неспрыяльнай знешняй сітуацыі. Расійскі рубель знаходзіцца ў межах планаваных сярэднегадавых значэнняў на 2016 год — 297 недэнамінаваных рублёў», — растлумачыў Андрэй Кабякоў. Паводле яго слоў, такая палітыка дазваляе айчынным прадпрыемствам больш упэўнена адчуваць сябе на расійскім рынку.

Аграпрамысловы комплекс аздаровяць

Андрэй Кабякоў адзначыў, што падтрымка, якую атрымалі прадпрыемствы Мінпрама, дазволіла ў першым паўгоддзі нарасціць аб'ёмы прамысловай вытворчасці — 100,7% да леташняга ўзроўню, а па выніках сямі месяцаў — 101,4%. Практычна на 2 трлн недэнамінаваных рублёў скараціліся запасы гатовай прадукцыі на складах.

Таксама прэм'ер-міністр звярнуў увагу на тое, што дынамічна памяншаецца колькасць стратных арганізацый. За паўгоддзе іх стала менш на 31%. Але пры гэтым лічба ўсё яшчэ застаецца высокай — 1 738 арганізацый. А гэта вышэй за ўзровень мінулага года на чвэрць.

«Нягледзячы на зніжэнне колькасці стратных прадпрыемстваў у Мінпраме на 8% і ў два разы сумы страт, асноўная маса ўсіх страт канцэнтруецца менавіта ў прамысловасці — 46%», — дадаў прэм'ер-міністр.

Пры гэтым ён падкрэсліў, што ўрад паслядоўна рэалізуе праграму фінансавага аздараўлення ўсіх галін эканомікі «без уключэння друкарскага станка». Напрыклад, летась дзякуючы ёй вырашаліся праблемы машынабудавання, прадпрыемстваў перапрацоўкі і лёгкай прамысловасці. Сёлета асобую ўвагу нададуць аграпрамысловаму комплексу.

«У ліпені прыняты адпаведныя ўказы, дзе вызначаны канкрэтныя механізмы фінансавага аздараўлення сельгасарганізацый. У поўнай меры будзе задзейнічаны інструмент кіравання актывамі найбольш праблемных прадпрыемстваў», — растлумачыў Андрэй Кабякоў. Наступны этап — перапрацоўчыя прадпрыемствы аграпрамысловага комплексу. Паводле слоў прэм'ер-міністра, кіраўніку дзяржавы накіраваны праект указа па развіцці такіх прадпрыемстваў у Віцебскай вобласці. Паралельна вядзецца работа па Гомельскай і Мінскай абласцях.

Пенсіі, спажывецкі кошык і стаўкі

Што тычыцца пенсій і дапамог, то, па словах прэм'ер-міністра, з гэтым праблем няма. У краіне яны выплачваюцца своечасова і ў поўным аб'ёме. Пры гэтым, паводле яго слоў, не ў поўнай меры вырашана праблема своечасовай выплаты заработнай платы. «З гэтым урад працуе, прымаюцца жорсткія меры. Цэлы шэраг службовых асоб прыцягнуты да дысцыплінарнай і адміністрацыйнай адказнасці. Патрабаванні зробяцца больш жорсткімі. Кантрольны тэрмін выплаты запазычанасці — 20 жніўня», — растлумачыў Андрэй Кабякоў.

Кошт спажывецкага кошыка ў Беларусі за сем месяцаў з пачатку года павялічыўся на 7,8%. Прэм'ер-міністр адзначыў, што інфляцыя запавольваецца штомесяц, пачынаючы з сакавіка. Другі месяц запар месячная інфляцыя знаходзіцца на ўзроўні 0,4%.

Таксама зніжаюцца працэнтныя стаўкі. Кіраўнік беларускага ўрада нагадаў, што прынята рашэнне з 17 жніўня знізіць стаўку рэфінансавання да 18%. Ён падкрэсліў, што ў першым паўгоддзі ўдалося ўвайсці ў запланаваны калідор па сярэдняй працэнтнай стаўцы па новых крэдытах у беларускіх рублях без уліку льготных. Сёлета ў чэрвені яна склала 27% гадавых.

«Гэта верхняя мяжа працэнтнай вілкі на канец 2016 года. Гэта ніжэй, чым па крэдытах снежня 2015 года на 6,3%. Пры гэтым звяртаю ўвагу, што працэнтная стаўка па ўсіх крэдытах (з улікам ільготных) у чэрвені склала 14,7%», — растлумачыў Андрэй Кабякоў.

Таксама, паводле яго слоў, краіна дастаткова арганізавана прайшла дэнамінацыю, якой папярэднічала вялікая работа Нацыянальнага банка і ўрада. Андрэй Кабякоў падкрэсліў, што ў першым паўгоддзі рэалізаваны комплекс мер па кансалідацыі бюджэту на агульную суму каля 2 млрд дэнамінаваных рублёў. Зарэзерваваныя і адкладзеныя выдаткі на агульную суму 1,6 млрд, або 5,6% ад усіх выдаткаў кансалідаванага бюджэту.

Над экспартам яшчэ трэба папрацаваць

Прэм'ер-міністр нагадаў, што на пятым Усебеларускім народным сходзе прагучалі важнейшыя праграмныя ўстаноўкі. Мінэканомікі з зацікаўленымі структурамі практычна дапрацавалі праект праграмы, які будзе разгледжаны ў хуткім часе і ў пакеце з дэталёвым планам мер будзе рэалізаваны.

Паводле яго слоў, новая эканоміка павінна стварацца на базе высокапрадукцыйных працоўных месцаў з належным выкарыстаннем працоўных рэсурсаў. Пры гэтым найважнейшай задачай рэальнага сектара эканомікі быў і застаецца экспарт.

«За кошт зніжэння цаны на нафтапрадукты, прасядання рынку калійных угнаенняў за пяць месяцаў краіна недаатрымала экспартную выручку. Нягледзячы на штомесячны рост экспарту і тое, што ў фізічных аб'ёмах экспарт тавараў перавысіў леташні ўзровень на 1,1%, у поўным аб'ёме папоўніць гэтыя страты не атрымалася. Сальда знешняга гандлю склалася ніжэй прагнозу — па выніках паўгоддзя маем мінус 0,7% ВУП пры заданні плюс 0,2% па выніках года», — адзначыў ён. На думку прэм'ер-міністра, кампенсаваць неспрыяльную цэнавую кан'юнктуру можам толькі шляхам нарошчвання паставак прадукцыі ў натуральным вырашэнні, што прапісана ва ўсіх праграмных дакументах.

Ілья КРЫЖЭВІЧ

kryzhevіch@zvіazda.by