Вы тут

Чаму 93-гадовай пенсіянерцы не даюць дажыць ва ўласнай кватэры


93-гадовая пенсіянерка не згодна з заключэннем медыкаў.

«Калі б мне гэту гісторыю расказалі, падумала б, што такога не можа быць». У аднапакаёвай «хрушчоўцы» ў цэнтры Мінска стаіць пах карвалолу. Гаспадыня кватэры, пенсіянерка Клаўдзія БАРАЎКОВА, сядзіць на старэнькай канапе і, выціраючы слёзы, расказвае, як год таму страціла спакой. У свае 93 гады ветэран вайны вымушана хадзіць па судах — даказваць, што з'яўляецца дзеяздольнай. Клаўдзія Нікандраўна самастойна абслугоўвае сябе, добра арыентуецца ў коштах на прадукты і можа працытаваць вершы са школьнай праграмы. Чаму ж тады псіхічнае здароўе адзінокай бабулі ставяць пад сумненне? Пенсіянерка ўпэўнена: прычына — яе адмова пераехаць з уласнай кватэры ў інтэрнат, на чым так настойвалі органы апекі.


Клаў­дзія Ні­канд­раў­на не ра­зу­мее, ча­му яе хо­чуць пры­знаць не­дзея­здоль­най.

Сказалі «на рэнтген» — завялі да псіхіятраў

Cвае найлепшыя гады Клаўдзія Нікандраўна правяла на вайне. Была радысткай-кадзіроўшчыцай у авіяцыі. Атрымлівала зашыфраваныя прагнозы ад сіноптыкаў, па якіх потым складалі карты надвор'я.

— Я з таго пакалення, калі Радзіма казала — трэба, і мы выконвалі. Вайна — ідзём на абарону. Аднаўляць народную гаспадарку — мы тут, — кажа пенсіянерка.

Клаўдзія Нікандраўна паспела атрымаць вышэйшую адукацыю па спецыяльнасці інжынер-хімік. Усё жыццё працавала ў шкодных умовах. «На заводзе, дзе я рабіла, была сапраўдная душагубка», — узгадвае бабуля.

Родных у старой не засталося. Магчыма, жывыя пляменнікі, але Клаўдзія Нікандраўна шмат гадоў іх не бачыла. Замужам жанчына не была.

— Маё пакаленне самае няшчаснае ў гэтым плане, — заўважае пенсіянерка. — У арміі былі юнакі, закаханыя ў мяне, якія прапаноўвалі пажаніцца. Абодва Сашы. Адзін сібірак, другі з Іванава. А я тады жыла ў Маскве і нікуды адтуль з'язджаць не хацела. Запрасіць сваіх жаніхоў да сябе не магла: у нашай камуналцы было цесна. І вось так мы рассталіся. Саша з Іванава і пасля вайны пісаў, прасіў дазволу сустрэцца. Не пабачыліся... Быў потым грамадзянскі шлюб. Але такога чалавека, якога хацела б сабе ў спадарожнікі, я не сустрэла.

Сям'ю, як яна сама прызнаецца, замянілі староннія людзі: сястра Таццяна са Свята-Елісавецінскага манастыра і былы сусед Аляксей (яны і звярнуліся да нас у рэдакцыю з просьбай разабрацца ў сітуацыі. — Н.Л.). Малады хлопец ужо тры гады наведвае пенсіянерку штодзень, ходзіць для яе па прадукты і ў аптэку, заносіць грошы за камунальныя плацяжы.

А вось сацыяльнага работніка «выбіць» было не так проста. Па словах Клаўдзіі Нікандраўны, яе заяву з просьбай аб аказанні дапамогі вельмі доўга разглядалі і спачатку адмовілі. Маўляў, людзей не хапае. Замест гэтага прапанавалі перасяліцца ў Рэспубліканскі інтэрнат ветэранаў вайны і працы ў Ждановічах.

— Прыйшла жанчына і вельмі нахвальвала жыццё там, — распавядае пенсіянерка. — А навошта мне гэты старэчы інтэрнат? Я катэгарычна адмовілася — і вусна, і пісьмова. Хачу дажыць жыццё ў сваёй кватэры.

А пасля пачалося тое, што інакш як страшным сном і не назавеш. Праз колькі дзён у кватэру зайшлі два здаравенныя мужчыны. Не прадставіліся, не далі старой павячэраць, вывелі яе на вуліцу ў тапачках, пасадзілі ў машыну і прывезлі ў бальніцу ў Навінках. Праўда, атрымаць адтуль характарыстыку аб недзеяздольнасці бабулі не ўдалося. У заключэнні псіхатэрапеўта напісана, што ў Бараўковай ёсць пэўныя арганічныя адхіленні, але ў цэлым пенсіянерка здаровая: у яе спакойнае мысленне, яна засяроджваецца на пытаннях, арыентуецца ў абстаноўцы. Ад той «шпіталізацыі» пенсіянерка адыходзіла доўга.

На гэтым гісторыя не скончылася. Месяц таму жанчыне сказалі, што павязуць на рэнтген, а завялі да псіхіятраў. Судова-медыцынская экспертыза, праведзеная па заяве 34-й паліклінікі, якая выконвае функцыі органа апекі і папячыцельства, паставіла псіхічнае здароўе ветэранкі пад сумненне. Але пенсіянерка і яе знаёмыя ўпэўнены ў прадузятасці і не давяраюць вынікам працэдуры...

«Пай­шла на вай­ну ў 18, вяр­ну­ла­ся ў 22», — ве­тэ­ран тры­мае да­ра­гія для яе ўзна­га­ро­ды.

«Пакоі захламлены, прадуктаў няма»

У звароце, які паступіў у пракуратуру Савецкага раёна сталіцы ад 34-й паліклінікі, напісана, што Клаўдзія Бараўкова неадэкватная, не арыентуецца ў часе, выглядае неахайна, а кватэра захламлена. Органы апекі настойваюць на тым, што ў сілу свайго захворвання старая не можа даглядаць сябе і мае патрэбу ў пастаяннай старонняй дапамозе. (У 2010 годзе бабулі сапраўды пад пытаннем паставілі дыягназ «сасудзістая дэменцыя» — пагаршэнне інтэлектуальных здольнасцяў чалавека, выкліканае захворваннямі сасудаў галаўнога мозга.)

— Да нас прыходзіў ліст з тэрытарыяльнага цэнтра аб неадэкватных паводзінах Бараўковай, аб антысанітарным стане кватэры, — каментуе Галіна ЗВЯРКО, загадчыца юрыдычнага сектара 34-й цэнтральнай раённай клінічнай паліклінікі. — Нашы ўрачы таксама казалі, што часам не маглі трапіць да яе. Я сама асабіста з актам абследавання прыходзіла да дому да пенсіянеркі разы тры. Кватэра была цалкам захламлена каробкамі. Бараўкова не давала прыбіраць, дазволіла толькі навесці парадак крыху на кухні і памыць акно. Штор там няма, чыстай пасцельнай бялізны таксама. У кладоўку ўвогуле зайсці немагчыма. Мэблі амаль не было. Толькі стаяў стол пасярэдзіне пакоя і «тапчан», на якім старая спіць. Прадуктаў харчавання і нармальнага посуду мы не ўбачылі.

Органы апекі запэўніваюць, што дзейнічаюць выключна ў інтарэсах самой пенсіянеркі і іншых жыхароў дома.

— А раптам яна паставіць на пліту ежу гатавацца і забудзе? Увесь пад'езд спаліць ці ўзарве! — прыводзіць аргумент Галіна Звярко.

Разам з тым, нягледзячы на заявы пра тое, што Клаўдзія Нікандраўна не пускала да сябе спецыялістаў паліклінікі, у яе ёсць рэцэпты на бясплатныя лекі, а ў медыцынскай картцы маюцца запісы аб абследаванні. Сама ж бабуля прызнаецца, што добра ведае, як выглядае яе ўчастковы тэрапеўт, а ў кватэру не давала зайсці толькі незнаёмым урачам.

Што да сацыяльнай службы, якая з мінулага лета ўсё ж такі выдзеліла работніка для ветэрана, то там сцвярджаюць, што сёння з Бараўковай ніякіх праблем няма.

— Наш спецыяліст прыходзіць да Клаўдзіі Нікандраўны два разы на тыдзень. Усё нармальна. Яна кантактная, — адзначылі ў аддзяленні сацыяльнай дапамогі на даму тэрытарыяльнага цэнтра сацабслугоўвання насельніцтва Савецкага раёна.

Кватэра пенсіянеркі сапраўды ўся застаўлена каробкамі. Лядоўні няма, прадукты — гарбата, аўсянка, макарона — захоўваюцца на падаконніку. Клаўдзія Нікандраўна тлумачыць, што гэты хаос звязаны з тым, што яна некалі збіралася пераязджаць. Пакуль родныя былі жывыя, шукала кватэру бліжэй да іх. Абмен так і не адбыўся, а рэчы ў каробках засталіся.

— Тут складзена ўся мая маёмасць, нажытая за 93 гады. Чэшскі гарнітур паліраваны, шмат посуду, адзення, — пералічвае бабуля. — Я не буду ўжо мэблю выстаўляць. Колькі мне тут засталося?.. Тое, што ўсе мае рэчы запакаваны, выдаюць за кампрамат. Але ж я гаспадыня, хто можа мне ўказваць, як захоўваць сваю маёмасць?

Лёс вызначаць органы апекі

Ёсць у гэтай гісторыі яшчэ адзін важны момант. Нядаўна пенсіянерка прыватызавала кватэру. Дакументы — па яе даверанасці — афармляў былы сусед і сябар бабулі Аляксей. Грошы за прыватызацыю Клаўдзія Нікандраўна ўносіла свае.

У органах апекі пра гэту працэдуру ведалі. І ў сваім звароце ў пракуратуру нават напісалі, што падазроныя грамадзяне хочуць скарыстацца станам жанчыны і падманным шляхам завалодаць кватэрай. Так гэта ці не так, гадаць не будзем.

Цяпер жа, пасля прыватызацыі, яна зможа завяшчаць жыллё каму заўгодна (пры ўмове, што бабулю не прызнаюць недзеяздольнай). І калі раптам аб'явяцца сваякі, то ў іх будзе права прэтэндаваць на гэтыя метры.

Кропка ў гэтай справе яшчэ не пастаўлена. Суд пакуль прызначыў амбулаторна-камісійную судова-псіхіятрычную экспертызу, якую мусяць правесці незалежныя спецыялісты. Органы апекі, праўда, былі супраць. Маўляў, навошта яшчэ раз траціць дзяржаўныя грошы, ёсць жа заключэнне ўрачоў.

Па словах адваката бюро «Права і сямейная медыяцыя» Наталлі ЯФІМЧЫК, суд не можа змясціць пенсіянерку ў інтэрнат — ён толькі прымае рашэнне аб яе дзеяздольнасці. Калі ўсё ж Клаўдзію Нікандраўну прызнаюць недзеяздольнай, далейшы лёс яе будуць вызначаць органы апекі і папячыцельства. Але там, здаецца, ніякія варыянты, апроч накіравання ў псіханеўралагічны інтэрнат, не разглядаюць. Хоць у тэорыі бабулі могуць дазволіць жыць у кватэры, калі хтосьці з блізкіх аформіцца апекуном і будзе яе даглядаць.

Сама Клаўдзія Нікандраўна, якая, вядома, у сілу свайго ўзросту ўжо мае патрэбу ў дапамозе, але адказвае за свае дзеянні, спадзяецца на лепшае. Яна чакае сваё любімае свята — 9 Мая. І хоча сустрэць Дзень Перамогі ў родных сценах.

lubneuskaya@zvіazda.by

Фо­та Над­зеі БУ­ЖАН

Загаловак у газеце: «Хачу дажыць у сваёй кватэры!»

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».