Вы тут

У Мінск прывезлі гравюры, ацэначны кошт якіх складае 1,4 млн еўра


Насамрэч немагчыма вымераць коштам сэнс таго, што перадавалі ў сваіх творах два іспанскія мастакі — Франсіска Гоя і Пабла Пікаса. Іх творы — гэта выказванні, за якімі такі сэнс, што можна сказаць: гэта бясцэнна. «Сон розуму нараджае пачвар» напісаў Гоя. Гэтая фраза, якая насамрэч з'яўляецца назвай аднаго з твораў славутай серыі «Капрычас», ужо даўно жыве сваім жыццём. І справядлівая не толькі для Іспаніі больш як 200-гадовай даўніны. Мала таго, кожны можа яе «прымераць» на сваё ўласнае жыццё. [caption id="attachment_115929" align="alignnone" width="600"]Міністр культуры Барыс Святлоў (злева) і старшыня Савета Рэспублікі Міхаіл Мясніковіч на выставе. Міністр культуры Барыс Святлоў (злева) і старшыня Савета Рэспублікі Міхаіл Мясніковіч на выставе.[/caption] Гэтыя гравюры трэба глядзець. У іх усё, што справядліва і актуальна не толькі для аднаго народа, але наогул для чалавецтва, якое ў сваім імкненні наперад вельмі часта карыстаецца досведам, прыёмамі і патрабаваннямі мінулага, з якога, на жаль, не зрабіла высноў. Таму яшчэ адна серыя гравюр Гоі «Бедствы вайны» ўспрымаецца як надзвычай актуальная цяпер, калі дух вайны лунае над усім светам. А Гоя, здаецца, яго бачыў — і зрабіў партрэт. З яго гравюр гучыць крык. Адчай з-за таго, што ўсё пачварнае здараецца ў свеце па волі чалавека, які павінен быць стваральнікам. І як жа пасля гэтага не сказаць, што вялікія мастакі — гэта вялікія прарокі, толькі прамаўляюць яны інакш. Звяртаюцца праз вобраз — і ён адразу робіць сваю справу: фарміруе думку. 80 гравюр Франсіска Гоі, што прадстаўлены ў Нацыянальным мастацкім музеі ў Мінску, гэта пацвярджаюць. Філосаф. Мастак, які нёс святло нават у працах, дзе яго вельмі мала. Можа быць толькі іскрынка. Але кожны запаліць з яе агеньчык у самім сабе. І з ім ужо прыйсці да Пабла Пікаса, каб быць з яго гравюрамі на адной хвалі. Таму што ён — ужо агонь. У Мінск прыехалі 15 аркушаў графікі гэтага мастака. Сам па сабе факт адметны. А якая ў яго Іспанія! Гарачая, але ж вытанчаная, лёгкая, можа, недзе легкадумная (так здаецца). Адметны дух культуры, які ёсць толькі ў гэтай краіне, нікуды не падзеўся ў ХХ стагоддзі, калі ствараў Пікаса. Ён нават у тым, як рухалася рука мастака, які ствараў малюнак: лёгка, здаецца, у адно дакрананне. Але ў гэтай лёгкасці закладзена іспанская страсць, нястомная прага жыцця, адчуванне непаўторнасці моманту — рэальнага ці міфічнага. У нас выстаўлены гравюры да навелы Анарэ дэ Бальзака «Невядомы шэдэўр» і з серыі «Сюіта Валара», створаныя на заказ аднаго з парыжскіх арт-дырэктараў Амбрука Валара. І калі Гоя прымушае думаць, то Пікаса заклікае радавацца таму, да чаго прыйшлі і што носіце ў сабе. 23-40 Творчасць абодвух іспанскіх геніяў выйшла за межы іх роднай краіны. Таму што людзі, дзе б яны ні жылі, ствараючы свой свет, сутыкаюцца з аднолькавымі спакусамі, праблемамі, болем, шукаюць шлях выжыць і самазахавацца, натхняюцца тым, што дае сілы ісці далей — яркімі і адметнымі традыцыямі, шчырасцю і каханнем. Таму гэтых іспанцаў у выставачнай прасторы аб'ядналі канцэптуальна — з дапамогай рознакаляровых сцен. Кожная пафарбавана так, каб адпавядаць настрою твораў. Калі колер «Капрычас» Гоі фіялетавы, то гравюры Пікаса размешчаны на залаціста-жоўтых. Усё да дробязяў было ўзгоднена з іспанскім бокам, які прадстаўляла сярод арганізатараў у прыватнасці Каралеўская акадэмія прыгожых мастацтваў Сан-Фернанда (заснаваная ў 1752 годзе каралём Іспаніі Фердынандам VІ). Прысутны на адкрыцці выставы ў Мінску прадстаўнік акадэміі — мастацтвазнаўца, скульптар і куратар выстаўкі Хуан Бордэс Кабальера — падкрэсліў, што характар народа адлюстраваны ў творах такіх мастакоў, як Гоя і Пікаса. Іспанія становіцца бліжэй дзякуючы арганізатарам, сярод якіх прадзюсарскае бюро «Берын Арт Менеджмент». Але гэты міжнародны праект — толькі частка таго культурнага супрацоўніцтва, якое ёсць паміж Беларуссю і Іспаніяй. Узгадваць можна нават гістарычныя сувязі з тых часоў, калі існавала дзяржава Рэч Паспалітая, якая валодала востравам і мела агульную мяжу з Іспаніяй. Была грамадзянская вайна ў ХХ стагоддзі, у якой прымаў удзел лётчык Грыцавец. І ў нашы дні супрацоўніцтва ідзе ў рэчышчы арганізацыі гастроляў беларускіх тэатраў, выставак і не толькі. Пра гэта разважаў Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Рэспублікі Беларусь у Францыі і Каралеўстве Іспанія Павел Латушка: «Падрыхтаваны два важныя дакументы: міжурадавае пагадненне аб супрацоўніцтве ў галіне эканомікі і прамысловасці і праект мемарандума паміж міністэрствамі замежных спраў». З культурных праектаў у Беларусі варта чакаць выстаўку Эль Грэка з музея ў горадзе Таледа. Гэта будзе іншая Іспанія. Ларыса ЦІМОШЫК. tsimoshyk@zviazda.by  Фота БЕЛТА

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».