І чаму дзеці часцей за дарослых пакутуюць ад вострых рэспіраторных вірусных інфекцый? Усё проста. У дзяцей органы дыхання маюць меншыя памеры, насавыя хады і гартань вузкія, слізістая абалонка носа пяшчотная, з вялікай колькасцю сасудаў. Усё гэта спрыяе таму, што нават пры невялічкім запаленні слізістыя рэзка набухаюць, і вось ужо малое пачынае дыхаць праз рот. Пры больш выражаным запаленні звужаецца прасвет гартані... Органы дыхання ў дзяцей знаходзяцца да таго ж у стане развіцця, а любое захворванне выклікае цяжкае паражэнне тканак і органаў, якія растуць.
Словам, у дзяцей нізкая супраціўляльнасць інфекцыям, выправіць гэты «недахоп» цалкам магчыма. Трэба толькі не ленавацца.
Лянівых мы ў гэтым выпадку назавём незагартаванымі. У такіх дзяцей нават умеранае ахалоджванне зніжае ўстойлівасць арганізма да вірусаў і бактэрый. Менавіта вірусы (грыпу, парагрыпу, рынавірусы, адэнавірусы, рэспіраторна-сінцытыяльны вірус, энтэравірусы) і бактэрыі (стрэптакокі, гемафільная палачка, менінгакокі, стафілакокі, энтэракокі і інш.) — прычына вострых рэспіраторных захворванняў, нагадвае загадчыца педыятрычнага аддзялення 3-й гарадской дзіцячай клінічнай паліклінікі г. Мінска Святлана ДЗЯРУГА.
Актыўнае размнажэнне вірусаў у эпітэліі рэспіраторнага тракта істотна пагаршае «сітуацыю» ў верхніх дыхальных шляхах. Цяпер бактэрыям значна лягчэй трапіць углыб дыхальных шляхоў, каб «утварыць» там запаленчы працэс.
Партрэт ворага
У розных вострых рэспіраторных захворванняў ёсць агульныя прыкметы:
насмарк, кашаль, пачырваненне зеву, ахрыплы голас, павышаная тэмпература цела, галаўны боль, ваніты, зніжэнне апетыту.
Небяспека
Любая рэспіраторная вірусная інфекцыя значна аслабляе абарончыя сілы дзіцячага арганізма. Гэта спрыяе...
...узнікненню ўскладненняў, якія выклікаюцца бактэрыямі (запаленне лёгкіх, запаленне сярэдняга вуха, прыдатачных пазух носа і г.д.);
...ажыўленню ачагоў хранічнага танзіліту, бранхіту, хранічных захворванняў страўнікава-кішачнага тракта, нырак і інш.
Умацоўваць загадзя
Ведаеце, што адбываецца падчас пераахалоджвання? Парушаецца нармальны зварот крыві і лімфы, узмацняецца ўтварэнне слізі ў верхніх дыхальных шляхах, а застой крыві і лімфы, вялікая колькасць слізі актывізуюць мікробы, якія пастаянна знаходзяцца ў арганізме, але, што называецца, чакаюць свайго часу. Для загартаванага арганізма гэта ўсё не страшна: ён справіцца з падобнымі змяненнямі, а вось незагартаваны — захварэе.
Калі не выпрацаваць устойлівасць да холаду, давядзецца пастаянна прастуджвацца. Пачынайце загартоўванне з першых дзён жыцця дзіцяці. Паветраныя ванны, прагулкі на свежым паветры... І не ўхутвайце дзіця празмерна. Летам дазваляйце хадзіць басанож па пяску, траве, восенню і зімой — па доме. Перыядычна рабіце вільготныя абціранні (мясцовыя і агульныя), кантрасны душ, аблівайце вечарам ступні халаднаватай вадой. Калі дзіця наведвае басейн — проста выдатна.
Прывучыце дзіця штодня паласкаць гартань. Дзецям са змененымі міндалінамі трэба паласкаць горла раніцай і на ноч (на шклянку вады — 1 г солі і 0,5 г соды). Спачатку тэмпература вады можа быць +28 градусаў, праз 2-3 дні можна знізіць яе на 1 градус, пасля — яшчэ на 1...
Не сакрэт
• ПРА СПОРТ. Рэгулярныя фізкультурныя заняткі, спорт умацоўваюць мышцы, павялічваюць карысны дыхальны аб'ём лёгкіх, развіваюць нармальнае насавое дыханне, а ўсё гэта разам павышае супраціўляльнасць да вострых рэспіраторных захворванняў.
• ПРА ЕЖУ. Харчаванне павінна быць паўнацэнным, збалансаваным па бялках, тлушчах, вугляводах, з дастатковай колькасцю мікраэлементаў, мінеральных соляў, вітамінаў. Абавязкова ўжываць свежыя фрукты, гародніну, зяленіва, сокі.
• ПРА ЧЫСЦІНЮ. Праветрыванне, промні сонца, бездакорная чысціня — злыя ворагі многіх рэспіраторных вірусаў. Імкніцеся як мага часцей праветрываць памяшканне. У халодны час года — 3-4 разы на дзень па 15-20 хвілін, летам вокны трэба трымаць адчыненымі ўвесь дзень. Прыбіранне кватэры рабіце пры адчыненых вокнах, паколькі разам з часціцамі пылу ў паветра паднімаюцца вірусы і мікробы.
• ПРА РАСЛІНЫ. Калі ваша дзіця з тых, хто часта і падоўгу хварэе, не абысціся без фітатэрапіі. Гатуйце паводле інструкцыі гарбату з коранем салодкі, эўкаліптам, календулай, экстрактам радыёлы, элеўтэракоку, коранем жэньшэню, пропалісам, памятайце пра настой эхінацэі, лімонніка кітайскага і інш. Усе гэтыя расліны стымулююць актыўнасць клетак імуннай сістэмы.
• ПРА ТЭАТР. У час павышанай захваральнасці не хадзіце з дзецьмі ў госці, кіно, тэатры, магазіны. Заўважана, што больш за ўсё рэспіраторных захворванняў бывае ў перыяд школьных канікулаў, калі масавыя відовішчныя мерапрыемствы разам са школьнікамі наведваюць іх малодшыя брацікі-сястрычкі.
Можна і прышчэпку
Не забывайцеся на вакцынацыю. Яна, праўда, ёсць толькі супраць віруса грыпу (праводзіцца па паказаннях), а таксама інфекцый, выкліканых гемафільнай палачкай (уключана ў каляндар прышчэпак) і супраць пнеўмакокавай інфекцыі (паказана дзецям, якія часта хварэюць, не ўваходзіць у каляндар прышчэпак). Вакцыны спрыяюць імуннай неўспрымальнасці да ўзбуджальнікаў, стымулююць арганізм, што скарачае частату вострых рэспіраторных інфекцый.
Святлана БАРЫСЕНКА.
Вучыце дзіця правільна паводзіць сябе, калі яно захварэла і калі хварэюць навакольныя.
Падчас кашлю і чхання хворы павінен закрываць рот і нос насоўкай. У яго павінны быць асобны посуд і ручнік.
Калі дома нехта захварэў, астатнім, у тым ліку і дзецям, пажадана карыстацца марлевымі павязкамі.
Запомніце самі і патлумачце свайму дзіцяці, што прыкладаць асаблівыя намаганні для ўмацавання свайго здароўя вельмі важна. Слабы, незагартаваны, лянівы арганізм пры сутыкненні з рэзкай зменай тэмпературы, інфекцыяй, фізічнай перагрузкай, стрэсавай сітуацыяй пацерпіць паражэнне, а моцны — не здасца.
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
