МУЖЧЫНЫ ЛЮБЯЦЬ ЭГАІСТАК?..

— А я хачу выгадаваць дачку сцервай, — сказала яна.

І растлумачыла:

— Сцервам жыць лягчэй. Мужчыны любяць эгаістак.

У прыцемках перадвячэрняй пары мяккае святло насценнага бра цёплай плямай разлеглася на маленькім століку, дзе на сурвэтках у прыгожых кубачках астывала кава. Тры суседкі, амаль прыяцелькі, мы не ўпершыню збіраемся — то ў адной, то ў другой, то ў трэцяй — проста так, «на каву».

— Вось на мне ўсё: і кватэра, і дзеці, і гатаванне, і мыццё, і прасаванне, і нарыхтоўкі на зіму, нават рамонт... А што за гэта маю? Ніякай павагі!.. Ат, што і казаць, вы самі добра ведаеце.

Мы ведалі яе мужа — дарослае дзіця, амаль самае бездапаможнае і капрызлівае ў сям'і.

— А гляньце ж... — яна назвала нашу агульную знаёмую, таксама суседку. — Усю кухню на мужа спіхнула, нават мыццё талерак, а сама нафарбуецца і пайшла. А ён яе, кажуць, на руках носіць. Не, мужчыны любяць эгаістак!

— Любяць таго, хто любіць сябе, — ціха прамовіла трэцяя з нас, і я не зразумела: падтрымлівала яна папярэднюю думку ці пярэчыла ёй.

Вось і я згодна з тым, што любяць таго, хто сам сябе любіць, і паважаюць таго, хто сам сябе паважае. Бадай, гэта асноўная выснова, якую я зрабіла для сябе за многія гады сямейнага жыцця. Колькі разоў чула: «Ай-яй-яй, такая яна добрая гаспадыня: і шые, і мые, і смажыць, і вяжа, а ён пайшоў да іншай! Што ім, мужыкам, яшчэ трэба?!.»

А і праўда, што ім трэба? Над некаторымі пытаннямі я задумвалася не раз. Напрыклад, ці трэба жанчыне ўвесь воз хатніх турбот везці на сабе, ці цэняць гэта нашы блізкія ды і наогул ці варта ўсё ўмець? Вось я не ўмею кансерваваць кампоты. Што з мяне возьмеш? Калісьці, дваццацігадовай, мне было страшна падступіцца да гарачых слоікаў з крута завараным сіропам: баялася абварыцца, ды і не магла слабымі рукамі добра прыціснуць накрыўку. А вось мой тады таксама дваццацігадовы муж сваімі дужымі рукамі ўпэўнена і хутка закручваў адзін слоік за другім ды яшчэ смяяўся, якая я палахліўка. Але ж смяецца той, хто смяецца апошнім, праўда?..

Трыццаць пяты год ён гэтыя кампоты круціць. Зараз значна пашырыў сваё майстэрства: вырабляе яблычны сок, марынуе памідоры, агуркі, розныя салаты... Часам думаю, колькі лішняй працы мы, жанчыны, самі ўзвальваем на сябе. Добраахвотна! І яшчэ ганарымся: вось, маўляў, якая я працавітая!.. А здаровы, дужы муж у гэты час ляжыць на канапе і пальцам не варухне, каб дапамагчы. Навошта? Жонка і сама ўправіцца. Праверана часам.

А вы паразважайце, як гэта выгадна — чагосьці не ўмець. Напрыклад, не ўмець рабіць рамонт: маўляў, жанчына — істота пяшчотная, у яе ад фарбаў галава баліць, ды і шпалеры мужу з сынам зручней клеіць. А мыццё бялізны ў машыне? Тэхніка, аўтаматыка, кнопкі — чым не работа для мужчын? Дык не, усё бяром на сябе, крычым: «Ты не так пафарбаваў!.. Ты няроўна шпалеры паклеіў!..» Наш жаночы гонар бярэ верх над жаночай хітрасцю, і мы самі лезем у пастку. Ды і саромеемся нешта не ўмець. А што, маўляў, людзі скажуць: суседкі, сяброўкі, свякроў? А эгаісткі не думаюць, што там хто пра іх скажа. Яны робяць, як ім выгадней, таму ім і лягчэй жыць.

Другую выснову, якую я зрабіла: мужчыны не цэняць нашу жаночую працу так, як бы нам хацелася. Смачна гатаваць, чыста прыбіраць, прыгожа шыць і вязаць, рабіць неверагодныя салаты, гатаваць на зіму смачныя кампоты — усё гэта для іх зусім не ЗАСЛУГА наша, а ўсяго толькі абавязак. Няма ў жонак такіх здольнасцяў — не задаволены, сварацца, кпяць, прымушаюць навучыцца, а ёсць — не заўважаюць.

...Колькі лішняй працы мы, жанчыны, самі ўзвальваем на сябе. Добраахвотна! І яшчэ ганарымся: вось, маўляў, якая я працавітая!.. А здаровы, дужы муж у гэты час ляжыць на канапе і пальцам не варухне, каб дапамагчы.

Ды што ім усё ж трэба? Адна калега скардзілася:

— Мой Юрка нейкі дурны: не дае мне працаваць у нядзелю. Як толькі бяруся прасаваць ці пірог пячы, ён злуецца. Хоча, каб ляжала з ім на канапе ў абдымку і тэлевізар глядзела.

— Дык табе горш? Кідай усё і кладзіся на канапу...

— А я не магу, каб у мяне ў шафе была гара непрасаванай бялізны!..

Гаспадынька, утаймуйся! Тая гара, што ляжыць у шафе, на цябе не пакрыўдзіцца за няўвагу, а вось тая, што ляжыць на канапе... Муж можа пакрыўдзіцца і вырашыць, што ты не хочаш падзяляць яго поглядаў, настрою, што цябе не цікавіць тое, што цікавіць яго, і наогул, што інтэлектуальна ты да яго ўзроўню не дацягваеш. Падсвядома ён ужо будзе гатовы да пошукаў той, якая падтрымае і падзеліць яго погляды.

Трэцяе, што хачу вам сказаць: у кожнага чалавека ёсць нейкія недахопы і схільнасці. Высветліўшы з часам у мужа і тое, і другое, не так ужо цяжка да яго прыстасавацца. Адзін любіць добра паесці, затое не патрабуе ў хаце чысціні, як у аперацыйнай. Іншы ж, наадварот, любіць, каб усё блішчэла, а з дня на дзень можа есці адну макарону са смажаным яйкам. Дык для першага лепш пірог спячы, чым лішні раз за пыласос хапацца, а для другога не гатаваць паўдня прысмакі, а за паўгадзіны да яго прыходу прайсціся мокрай анучай па падлозе — і ўсё о'кей!

«Нельга ахапіць неахопнае», — гаварыў мудры Казьма Пруткоў.

Дык і не трэба! Нам, жанчынам, трэба быць мудрэйшымі, а то і хітрэйшымі. І дачок не эгаісткамі гадаваць, а вучыць іх жаночаму розуму.

Тамара БУНТА