З чарговай вандроўкі па славутых і малавядомых мясцінах вярнулася міжнародная навукова-асветніцкая экспедыцыя «Дарога да святыняў» з Дабрадатным агнём ад Гроба Гасподняга. Сёння «Звязда» пачынае знаёміць чытачоў з фотазамалёўкамі свайго сталага прадстаўніка ў экспедыцыі Яўгена Пясецкага.
З вышыні арбіты касмічнага спадарожніка Зямлі вёска Вялікая Сваротва Баранавіцкага раёна здаецца зусім невялічкай. Сярод зялёных шапак дрэў, квадрацікаў дахаў выразна праступае абнесены плотам трохкутны будынак — месца, на якое цікава паглядзець і з космасу, і з зямлі.
Гэты фотаздымак я адшукаў у інтэрнэтаўскай калекцыі незвычайных культавых пабудоў. Трохкутная царква Святой Троіцы ў Вялікай Сваротве лічыцца ў Еўропе ўнікальнай.
У 1747 годзе «скарбавы» пісар Мікалай Аўсяны пабудаваў трохкутную царкву на дзіва ўсім месцічам. Невядома, чым ён кіраваўся, выбіраючы такую некананічную форму храма.
Але калі зазірнуць у далёкае мінулае, то там прататыпам хрысціянскай царквы можна ўбачыць скінію (з грэчаскай мовы — будан, шацёр). Не выключана, што культавыя шатры нашых далёкіх продкаў былі трохкутнымі. Як не выключана і тое, што ў васямнаццатым стагоддзі землякі з Вялікай Сваротвы ўзвялі будынак-трохкутнік дзеля згоды трох мясцовых канфесій. Маўляў, уваходзьце з трох розных бакоў, але збірайцеся да аднаго алтара! Вельмі актуальны падыход і ў наш час. А можа, форма царквы заклікана паўтарыць ідэю Святой Троіцы?
У будынка гэтай царквы, названай у гонар Святой Троіцы, — багатая гісторыя. У недалёкім мінулым яго знешні выгляд выклікаў хутчэй спачуванне, чым захапленне. Сёння на знешняй сцяне царквы ўсталявана памятная дошка, дзе засведчана: «Адноўлена «Электрабуд Заходняй Сібіры» (г. Ніжнявартаўск, Расія), па ініцыятыве а. Георгія (Сапуна) пры фінансавай падтрымцы Раісы Мельнік (Мінск), Валерыя Жука (Баранавічы), Андрэя Копача (Баранавічы)». Цяпер адноўлены храм ахоўваецца дзяржавай.
Бачыцца, што царква Святой Троіцы мае перспектыву не толькі як цэнтр духоўнага і рэлігійнага выхавання. Вакол яе некалі распасціралася прыгожая сядзіба і парк, якія належалі роду Незабытоўскіх. Недалёка — маляўнічая тэраса ракі Сваротвы, адзінай, што бярэ пачатак у светлых водах возера Свіцязь. У нашы дні пра былую раскошу сядзібы нагадваюць толькі муры ды алея старых дубоў... Але хіба ж не ўпрыгожаць гэтыя гістарычныя мясціны маршруты турыстаў? Усё тут чакае такога ж аднаўлення, як храм.
Аднаўлення ў жыццядайнай згодзе. Падобнай да той, якая, па адной з версій, некалі дала жыццё ўнікальнаму трохкутнаму будынку ў маленькай вёсцы Вялікая Сваротва.
Яўген Пясецкі, фота аўтара.
Баранавіцкі раён
На здымках: так выглядае царква на здымку з космасу; адпаведна трохкутнай форме, дах над жырандоляй увенчаны не традыцыйным круглым купалам, а трохкутным праёмам; строгую форму храма падкрэслівае ўнікальная каменная кладка сцен; адзін з трох куткоў храма ўпрыгожвае іканастас.
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».