але ламаць галаву над гэтай навукай даводзіцца штодня.
Выпускнік Беларускага дзяржаўнага тэхналагічнага ўніверсітэта Яўген ПАЛУЯНОВІЧ не баяўся размеркавання. Таму што месца адпрацоўкі выбраў сам і, як высветлілася, не памыліўся. Замест сталічнага "Кераміна" малады тэхнолаг пайшоў працаваць у не менш перспектыўнае адкрытае акцыянернае таварыства "Бярозабудматэрыялы". Мінуў год адпрацоўкі, але хлопца ўсё задавальняе: вытворчы працэс, атмасфера ў калектыве, заробак...
Прывык выбіраць сам
У хімікі—тэхнолагі Яўгена прывяло захапленне хіміяй — эксперыментальная навука "завалодала" хлопцам яшчэ ў школе. Таму пры выбары ВНУ ён арыентаваўся менавіта на гэтую дысцыпліну. "Насамрэч, выбар быў небагаты, і я пайшоў "штурмаваць" факультэт хімічнай тэхналогіі і тэхнікі Беларускага дзяржаўнага тэхналагічнага ўніверсітэта", — дзеліцца ўспамінамі Яўген. — Два гады агульнага навучання, а пасля ізноў давялося выбіраць. І на гэты раз выбар спыніўся на кафедры тэхналогіі шкла і керамікі". Вучыцца спадабалася настолькі, што, калі надыходзіў час размеркавання, яшчэ доўга думаў — заставацца ў аспірантуры ці ісці працаваць. І выбраў другое.
"Заводы па вытворчасці керамічнай пліткі ў Беларусі можна пералічыць па пальцах: "Керамін", "Бярозабудматэрыялы", "Брэсцкі камбінат будаўнічых матэрыялаў", — кажа Яўген. — Прааналізаваўшы сітуацыю, заўважыў: многія знаёмыя працуюць на "Кераміне", а ў "Бярозабудматэрыялах" — ніводнага няма. Мне стала цікава чаму, бо па маіх звестках, завод тут выдатны. Вырашыў рызыкнуць. Перад дзяржэкзаменам адправіў на электронную пошту завода ліст з запытам, ці патрэбны ім тэхнолагі, але адказу так і не атрымаў. Перад размеркаваннем мы з бацькам самі прыехалі на прадпрыемства. Аказалася, што ліст мой прачыталі, і пасля размовы з генеральным дырэктарам я атрымаў персанальную заяўку".
Плітка з "характарам"
Галоўны абавязак хіміка-тэхнолага — кантроль за якасцю пліткі. Яўген павінен вызначыць, па якой прычыне ўзнікае брак, дэфекты, ды ўвогуле, яго задача — не дапусціць іх з'яўлення. У калектыве маладому спецыялісту пайшлі насустрач, бо разумелі: тэорыя — адно, а вытворчасць — крыху іншае. Па словах Яўгена, яго старэйшыя калегі дапамагалі асвоіцца на месцы працы, тлумачылі спецыфіку работы тэхнолага. Да таго ж яго цяперашнія "настаўнікі" таксама вучыліся ў БДТУ па той жа спецыяльнасці.
"Тэхналогія вытворчасці керамікі — настолькі спецыфічная, што адзін польскі калега аднойчы заўважыў: "Дзе пачынаецца кераміка, там губляецца сэнс", — смяецца суразмоўца. — Насамрэч, знайсці першапрычыну з'яўлення дэфектаў даволі складана, але хтосьці павінен займацца і такой працай".
Ламаць галаву над загадкамі керамічнай пліткі Яўгену даводзіцца ледзь не штодня, бо вытворчасць не перарываецца: канвеер можа спыніцца толькі раз у год. Кожны тыдзень хлопец шукае адказы на новыя пытанні, прапаноўвае, эксперыментуе. Але ён толькі рад — у ім па-ранейшаму жыве даследчыцкая жылка.
Наша — нічым не горшая
Размаўляючы з Яўгенам, мы не маглі абысці тэндэнцыі ў вытворчасці керамічнай пліткі. Іспанія і Італія — сусветна вядомыя заканадаўцы "керамічнай моды". Многія заводы свету, у тым ліку і беларускія, выкарыстоўваюць італьянскае абсталяванне. У Бярозу перыядычна прыязджаюць дэлегацыі з Італіі, Чэхіі, Польшчы.
"Няпраўда, што наша плітка горшая, напрыклад, за суседскую — яна выпускаецца па беларускіх і еўрапейскіх стандартах, практычна з адной і той жа сыравіны, — адзначае Яўген. — Хіба што... Немагчыма проста ўзяць беларускую гліну і зрабіць з яе якасную плітку. Частка сыравіны прыходзіць з Украіны, Чэхіі, Турцыі, Італіі, Польшчы, Іспаніі".
Яўген адзначае, што ў Бярозе людзі вельмі адказна ставяцца да сваёй працы. Таму пра змену прадпрыемства ён нават і не задумваецца. "Ведаеце, тут мы выкарыстоўваем тэхналогію па вытворчасці абліцовачнай пліткі аднаразовым абпалам. Мы прыбралі фактычна цэлую стадыю абпалу, за кошт чаго эканоміцца да 30 працэнтаў энерганосьбітаў. Тэхналогія выкарыстоўваецца ў Італіі, Польшчы і некаторых іншых краінах, а ў Беларусі яна была ўведзена толькі на "Бярозабудматэрыялах" яшчэ ў 2008 годзе, — не без гонару заўважае Яўген.
Горад для жыцця
Яўген родам з Палесся. Ён нарадзіўся і вырас у знакамітай вёсцы Пінкавічы Пінскага раёна, дзе калісьці працаваў беларускі пясняр Якуб Колас. Мінск, вядома, хлопцу спадабаўся як... месца для забаў. Але не настолькі, каб застацца тут працаваць.
"Бяроза мяне прыемна здзівіла, — прызнаецца хлопец. — У горадзе шмат спартыўных збудаванняў, а я люблю і на каньках пакатацца, і ў футбол пагуляць. Наведваю трэнажорную залу і басейн — усё, што трэба мне для шчасця. Таму для мяне Бяроза — гэта горад для жыцця".
З жыллём ён разабраўся яшчэ перад размеркаваннем: паабяцалі пакой у інтэрнаце, дзе зараз і жыве наш герой. На пытанне пра сяброў Яўген паківаў галавой: "Не жыць жа дзікуном! Моладзі і на заводзе шмат, а яшчэ знаёмлюся ў "трэнажорцы" ці басейне. Карацей, думкі вярнуцца ў Мінск няма".
Пераплюнуць... італьянцаў
Ужо развітваючыся, Яўген спахапіўся: "Самае галоўнае так і не распавёў. Я ўсё ж паступіў у магістратуру на завочнае аддзяленне, бо вырашыў не губляць сувязі з універсітэтам. Цяпер даследую бярозаўскую плітку, так бы мовіць, без адрыву ад вытворчасці". Па ўсім відаць, што хлопец будзе прафесіяналам. Але які прафесіянал без мары?
"Праца ў мяне цікавая, эксперыментатарская, але... Я б хацеў стварыць такую тэхналогію, якую перанялі б у нас самі італьянцы ды іспанцы. Думаю, гэта было б верхам маёй працы, — адзначае хімік-тэхнолаг. — Для творчасці ёсць усе ўмовы: цудоўна абсталяваная лабараторыя, добры прафесійны калектыў. Справа — за даследаваннямі".
Кацярына РАДЗЮК.
Фота Любові БЯЛЯЕВАЙ.
Мінск—Бяроза—Мінск.
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».