Карэспандэнты «Звязды» ўбачылі на свае вочы зямлю з крэсла пілота самалёта, даведаліся пра «лятаючую парту» і зразумелі, што пасведчанне авіятара-аматара можна атрымаць нават толькі дзеля таго, каб зразумець прыгажосць ландшафтаў
Пра такіх, як ён, кажуць: «Неба не адпускае». Грамадзянскай авіяцыі пілот-інструктар Юрый Камнеў прысвяціў больш за 30 гадоў свайго жыцця, а таму і на пенсіі ўсё роўна працягвае лятаць — на лёгкіх самалётах. Сам Юрый прызнаецца, што для яго неба, як для кагосьці рыбалка: зацягвае надоўга і беспаваротна. А пачалося захапленне самалётамі для яго ў дзяцінстве.
— Я амаль вырас на аэрадроме, — усміхаецца Юрый. — Мой бацька быў штурманам, брат таксама лятаў. У школе займаўся ў авіямадэльным гуртку, а ўжо пасля вырашыў стаць лётчыкам. Скончыў Кіраваградскае лётна-штурманскае вучылішча грамадзянскай авіяцыі і ў свой першы прафесійны авіярэйс «Мінск-Мурманск» я адправіўся ў 1986 годзе. Працаваў у «Аэрафлоце» і «Белавія».
За яго плячыма 18 тысяч гадзін налёту, а гэта прыкладна 8 тысяч рэйсаў! Сярод пасажыраў былі высокапастаўленыя чыноўнікі, артысты і спартсмены. Ён не можа ўявіць сваё жыццё без авіяцыі. А таму прыкладна раз на тыдзень прыязджае на аэрадром у Хожава, што пад Маладзечнам. Часам прымае практычныя іспыты ў пілотаў у асацыяцыі аматараў авіяцыі, але найчасцей уздымаецца ў блакіт таму, што проста не можа ўявіць сваё жыццё без усіх гэтых навігацыйных прыбораў, штурвалаў і непаўторных краявідаў з вышыні палёту. Што казаць, калі нават сыны — Анатоль і Раман — пайшлі па слядах бацькі і ўжо працуюць пілотамі ў «Белавія».
На адной прасторнай пляцоўцы аэрадрома чакаюць наступных вылетаў некалькі «АНаў» («Беллесавія») з паветранымі вінтамі, на другой — адпачывае дзясятак планераў і лёгкіх самалётаў. Гэтым разам Камнеў завітаў сюды з расійскім таварышам Андрэем Лаўронавым, які раз на год прыязджае пад Маладзечна. Андрэй хоць і не з'яўляецца прафесійным пілотам, аднак любоў да авіяцыі перамагла: ён скончыў адмысловыя курсы і цяпер таксама самастойна можа кіраваць планерамі. І пакуль Камнеў рыхтуе да вылету свайго крылатага сябра, уводзіць нас у курс справы.
— Гэта амерыканскі самалёт «Сэсна-172», які называюць «лятаючай партай» для амерыканскіх і еўрапейскіх лётных школ, — паказвае на самалёт, за якім шчыруе Юрый, Лаўронаў. — Ён лічыцца самым масавым у авіяцыі. З сярэдзіны 1950-х пабудавана звыш 43000 самалётаў у больш чым 25 мадыфікацыях. Ён — асноўны самалёт для навучання і вельмі лёгкі ў кіраванні.
— Цікава, а колькі будзе каштаваць маленькі самалёт ці планер? — накіроўваю пытанне ўжо Камневу.
— Усё ў межах коштаў на аўтамабілі. Цэны на планеры даволі даступныя. Нават пэўныя парашуты каштуюць даражэй за планер.
— І як асацыяцыя ў такім разе набывае тэхніку?
— Па-рознаму. Часам і ў складчыну, але за лётную падрыхтоўку грошы не бяром. Мы некамерцыйная арганізацыя. Людзі робяць свой унёсак тым, што ўдзельнічаюць у падрыхтоўцы апаратаў, у іх набыцці.
Планерамі можна кіраваць з 15-гадовага ўзросту. Сваю тэо-
рыю будучыя пілоты-аматары вывучаюць у Дэпартаменце па авіяцыі, праходзяць адпаведную медыцынскую камісію і толькі пасля гэтага можна распачынаць практычныя трэніроўкі.
— А якое самае складанае практыкаванне для навучэнцаў?
— Адмова рухавіка і пасадка на непадрыхтаваную пляцоўку. Праўда, нічога страшнага ў гэтым няма, бо ніхто не збіраецца ствараць знарок экстрэмальныя ўмовы. Як той казаў, бяспека вышэй за ўсё.
Аднак усёй вучобе папярэднічае так званы «траял флайт», пробны палёт, падчас якога кандыдат у пілоты мусіць усвядоміць, а ці патрэбна яму гэта наогул. Падобны і выпаў на долю карэспандэнтаў «Звязды». Добрая праверка вестыбюлярнага апарату, між іншым. З набіраннем вышыні адчуваю, як закладвае вушы, і заўважаю, як па баках усё ператвараецца ў дробнае, нават нязначнае. Здаецца, што перад табой пляцоўка з канструктарам «Лега», на якім чорныя кропкі — каровы, блакітныя ніткі — ручаі, а вывераныя геаметрычныя лініі — межы вясковых двароў. Над Маладзечнам можна ўдалечыні пабачыць хмарачосы Мінска і вялізную блакітную пляму Вілейскага вадасховішча. І калі праз хвілін дзесяць мы мякка садзімся на аэрадромны грунт, найперш дзялюся сваімі думкамі пра геаметрыю вёсак і палёў.
— Так, адтуль выдатна відаць, як добра ўладкаваны свет, — заўважае Юрый Камнеў. — Зверху па ландшафце можна лёгка пазнаць любую краіну.
— І як вам Беларусь зверху?
— Зялёная, як Шатландыя.
І калі мы ўжо пакідаем аэрадром, бачым, як Камнеў чарговы раз за гэты дзень набірае вышыню і, напэўна, тысячны раз бачыць усю гэту прыгажосць. Робіцца нават крыху зайздрасна. І ў такую хвіліну хочацца пайсці вучыцца на пілота-аматара толькі дзеля гэтых беларускіх краявідаў.
Тарас ШЧЫРЫ.
Маладзечанскі раён.
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».